DRYDWAS...........1

ac or vort gronn / nid amgen / tri o varchogion aur Davodiawc / Gwalchmai ap llew / drydwas ap dryffin / aliwlod ap Madoc ap ythur /

DRYDYDD...........4

ac ymlaen y drydydd vyddin ir oedd Boctus Brenin medveddwr a Seneddwr arall o ryvain /

a ffentrassus Brenin yr aipht / ymlaen yr ail ir oedd ddav Seneddwr o ryvain / ymlaen y drydydd ir oedd / Politus Brenin affrica /

ac ar y drydydd vyddin ir oedd Siprus Twysog arall /

ac ar y drydydd vyddin i roedd meiric or coed / o vlaen y bedwerydd vyddin ir oedd Rain Seneddwr o Ryvain /

DRYFFIN...........1

ac or vort gronn / nid amgen / tri o varchogion aur Davodiawc / Gwalchmai ap llew / drydwas ap dryffin / aliwlod ap Madoc ap ythur /

DRYLLIWYD.........1

ac yna i drylliwyd ef yn ddrylliav man /

DRYTHV............1

ac yna i llas llawer o bobty / val ir oedd vlin i drythv

DU................3

ac yno i gorchmynodd Arthur i Bedwyr Ben trilliaid / twyssog Normandi / Syr lamcelot du lac Kattwr Iarll kerniw / Borel Twysog /

a Galahad / ap Syr Lanncelot du lac /

a thri khad varchog oedd yno / kattwr Iarll kerniw / lanncelot du lac /

DUC...............2

a ffan vy ddydd dranoeth i duc Arthur gyrch ir mynydd arnynt /

ac am vymod Inav yn vamaeth iddi i duc vinav yma / gan ddangos bedd Elen iddo

DUW...............2

a thrwy nerth duw ar llafr a gymeryssoch / ar angav / ef a ylch ych pechodav chwi yn lan / a chwi a gewch orvod a byddegoliaeth ar ych gelynion /

a thyny kledvwlch gan goffay duw a mair a rhythro i elynion / ar sawl a gorvyddae

DWAD..............1

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

DWEDAI............1

ac yna i dwedai ffrolho wrth Arthur / mae drwg oedd i obaith ef / pan ollyngodd ef i vad yn rhydd /

DWEDODD...........1

ac yno i dwedodd Arthur wrtho ef fod hynny yn wir /

DWEDYD............10

a ffally i Ethrilythyr / nessav attynt tramawr esgob caer llion Arwysg A dwedyd wrth Emrys / arglwydd heb ef dyvynnwch attoch verddin bardd gwrtheyrn / cans hwnw a wyr dychmygv gwaith Ryvedd drwy Erhrylith dysg Sef wedi hynny i kad merddin garllaw ffynnon galabas /

a ffan wyby kilamwri i neges chwerthin a wnaeth ef a dwedyd / nid rryvedd genni vi ally o bobol lesg / anrithio ynys brydain gan yddynt vod mor ynvyd /

ac wrth ymddiddan ai gilidd dwedyd a wnaeth ef wrth y Brenin i medrai i wneythyr ef yn iach

ac ir aeth ythur i gysgy / at Eigr / gan ddechrav ymddiddan twyllodrys gariad oric a dwedyd may yn lledrad i daethodd ef yno or castell arall i ymweled a hi

a dwedyd wrthi / Arglwyddes / byddwch i wych /

a dwedyd vod yn gwilidd yddynt oll / adel i vachgen / rioli /

a dwedyd wrthyn val hyn / O chwchwi dwyllwyr lladron / ni khadwassoch ammod a mi ni chadwaf vinav ammod a chwithav

a dwedyd o hyd i ben / ha wyr da heb ef y sawl y sydd o honoch o gredigawl ffydd / koffewch heddiw ddial gwaed ych rieni ar y saysson /

a dwedyd wrtho / ar y rhan waytha / ir ym i / a rac ofn kael ohonom i gerydd gan y brenin / moyswch i ni gid geisio gorvod ar Bentraink / trwy i ladd / ney i ddala

a dwedyd yn ychel wrth i wyr nac oediwch nac oediwch wyr da / ddial kamav yn teidiav ar y gwyr hyn / rhowch yddynt ddyrnodav llidioc /

DWFR..............9

ac i golchant y maen / ar dwfr hwnw /

ac ef / ar heini a gowssant wybod nad yvai ythur ddim diod / namyn dwfr ffynon / yr hon oedd yn agos i ddinas verolan / Sef y saysson a baryssant wenwyno /r/ ffynon hono /

ac yna ir yvodd y brenin ythur y dyvwr [~ dwfr ] /

a gorchymyn iddo / i vwrw / ir llyn dwfr / oedd yn gyvagos at ynys avall

ac na welsai ef ddim ryveddod / ond yn vnic tonnav or dwfr ar y llynn nid yw hyny wir heb y Brenin Arthur /

ac a ddowod / na welsai ef ddim yno / ond y dwfr yn kyffroi yn donnav gwlldion / ar hynny i dowod Arthur wrtho ef O tydi varchog anffyddlon anghowir / dwy waith I twyllaist vi / yngwrthwyneb vymddiried i ti / lle ir oeddyt yn dy gymryd ti / yn varchog anrhydeddys

ac ar hynny i doeth llaw a braych allan or dwfr /

ac velly troi y kleddav deirgwaith ywchbenn y dwfr a Syddo ir dwfr /

ac velly troi y kleddav deirgwaith ywchbenn y dwfr a Syddo ir dwfr /

DWY...............4

ac i peris ef wneythur dwy ddraic o aur / yn y ffyrf i gwelsai ef hwynt ar ben y paladyr yn y ddwyrain /

ac am hyny / i kyfflybid hi i ryvain / hefyd yn y dinas honno / ir oedd dwy Eglwys Arbennig /

a dwy vil gidac ef

ac a ddowod / na welsai ef ddim yno / ond y dwfr yn kyffroi yn donnav gwlldion / ar hynny i dowod Arthur wrtho ef O tydi varchog anffyddlon anghowir / dwy waith I twyllaist vi / yngwrthwyneb vymddiried i ti / lle ir oeddyt yn dy gymryd ti / yn varchog anrhydeddys

DWYLL.............1

ac yno trwy dwyll / er hyny / kymryd a wnaythant hwyntav / ogoniant a llywenydd ynddynt /

DWYLLODD..........1

ac yn y diwedd byddinoedd Emrys a dwyllodd y saysson

DWYLLWR...........1

ac nid ymbwyllodd Arthur / i gladdy i wyr / namyn / ymlid / medrod dwyllwr /

DWYLLWYR..........1

a dwedyd wrthyn val hyn / O chwchwi dwyllwyr lladron / ni khadwassoch ammod a mi ni chadwaf vinav ammod a chwithav

DWYN..............7

ac yna myned a wnaythant ir lle a elwir maes Beli / ar veddwl dwyn kyrch dirybydd am benn Emrys ai lu / Ac Emrys a fogelawdd hynny /

a heb ddim llavyr dwyn y main hvd y llongav yn rhwydd /

a barai ef i dwyn oi vlaen / pan Elai ef i vewn brwydyr ar Ryvel /

ac vn veddwl dwyn kyrchnos a wnaythant am ben arthur /

ac yn i vlaen ef i roedd bedwar o dwyssogion yn dwyn pedwar kleddav yn noethion kans hyny oedd braint Amerodr henway y pedwargwyr hyny oedd Aron ap kynvarch Brenin yr alban / kaswallon lawhir arglwydd gwynedd / meiric Brenin dyved / a kattwr Iarll kerniw /

a ddarostyngaisti iti dy hyn a dwyn braint gwyr rhyvain oddiarnynt /

a dwyn Elen i drais nith howel ymber llydaw o ddigan y gwarcheidwad a myned i ben mynydd a hi a marchogion y wlad ai hymlidiodd /

DWYRAIN...........1

a ffen glyby lles amherawdyr rhyvain hyny / ir aeth ef yn i gyngor / ef a Senydd rhyvain / Sef oedd yn i gyngor anvon at vrenhinoedd y dwyrain i erchi nerth ganthynt yn erbyn arthur a chida hyny / twyssogion Ieyrll Barwniaid /

DWYSOG............2

ac o vlaen y vyddin i roedd / kattwr Iarll kerniw / Syr lanncelot a Borel dwysog yn ymladd /

ac yna i llas Borel Dwysog / kans Evander Brenin Siria / ai brathodd ef /

DWYSSOG...........3

ac anrhithio y wlad / i lladd / ai llosgi a wnaythant / Sef ir oedd llew ap kynvarch yn dwyssog ar y brytaniaid cans ef a briodyssai anna verch ythur bendragon /

a kholgrin yn dwyssog arnynt /

ac val i roeddent velly nychaf genadav yn dyvod o Germania A chwech igain llong ganthynt / yn llawn o wyr arvoc at kledric / i vod yn dwyssog arnynt /

DWYSSOGION........4

a ffoes / o dwyssogion y saysson yn wradwyddys /

ac o vewn y blynyddoedd hyny / ar bob gwyl arbenig i ddyvyny atto i holl dwyssogion penaithiaid / ai wyr da provadwy klodvawr / o bob gwlad i amalhav i deyly ef / ai aniver /

ac yna i gwahoddes ef atto holl dwyssogion penaithiaid /

ac yn i vlaen ef i roedd bedwar o dwyssogion yn dwyn pedwar kleddav yn noethion kans hyny oedd braint Amerodr henway y pedwargwyr hyny oedd Aron ap kynvarch Brenin yr alban / kaswallon lawhir arglwydd gwynedd / meiric Brenin dyved / a kattwr Iarll kerniw /

DY................12

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

ac ni Ranyssom ni vodd dy dduw di yn gwladychy / yr hwn sydd yn kymell y boneddigion hyn yn dy ywllis di yn y modd hyn /

ac ni Ranyssom ni vodd dy dduw di yn gwladychy / yr hwn sydd yn kymell y boneddigion hyn yn dy ywllis di yn y modd hyn /

a manegi iddo ef dy gyvrinach /

ac addassa i vrenin / ddal i wylva yndi / o herwydd / or naill dy i roedd avon vawr a elwid wysg /

a ffan ddaethant ir llys kyvarch gwell i arthur a wnaythant / gan i anerch oddiwrth lles / amherawdyr rhyvain / i roi llythyr yn i law ef ar geiriav hyn ynthaw / lles amherawdyr rhyvain / yn anvon anerch at arthur vrenin y brytaniaid / megis ir haeddodd / kans rhyvedd yw geni vi dy greylonder di ath ynvydrwydd / o anian ffolder kans ynvyd i soraist di vy vi amherawdyr rhyvain /

a ddarostyngaisti iti dy hyn a dwyn braint gwyr rhyvain oddiarnynt /

ac oni ddoi di yno y dydd hwnw / gwybydd di i doyn hwy ith ovyn di / hyd dy gartrav / am i sorhad hwynt / val i barno y kleddav rhyngoti a hwynt /

ac am hyny / bryssia di ir hynt honno / o herwydd kyttyn yw dy wyr a thi /

ac er kodi dy vraint dithav arglwydd vrenin / A mi a roddaf i ti i vyned yno / ddavddeg mil o varchogion arvoc a phetid hevyd a ffan ddarvy i bawb / dervyny i ymadrodd / ar maint /

ac ath ladd dithav hevyd / o chaiff ef dy weled /

ac a ddowod / na welsai ef ddim yno / ond y dwfr yn kyffroi yn donnav gwlldion / ar hynny i dowod Arthur wrtho ef O tydi varchog anffyddlon anghowir / dwy waith I twyllaist vi / yngwrthwyneb vymddiried i ti / lle ir oeddyt yn dy gymryd ti / yn varchog anrhydeddys

DYBIAID...........4

a chilamwri / vod Emrys yn glaf / llawen a vy ganthynt dros ben / gan dybiaid na allai ythur ymdaro a hwynt ylldav / a thra vywyd yno / Sef a ddoeth vn or saysson a elwid Eppa a ddaeth at pasgen /

a ffan ddarvy yddynt ymrithio yn y ffyrf hynny / myned a wnaythant hyd y morth castell dindagol ddechrav nos / gan vanegi ir porthor / vod Gwrlais wrth y porth Sef a oric y porthor a ygores y porth / gan dybiaid mai gwrlais ai ddav was oedd yno /

ac o hyd y nos i kyrchodd y saysson i ben brynn ychel / gan dybiaid i gallent ymgadw yno /

a chan dybiaid i gallai ef gadw /r/ kleddav iddo i hvn / i gyddio a wnaeth ef mewn lle dirgel a ffan ddaeth y marchog eilwaith at Arthur / govyn a wnaeth ef ir marchog a vwriyssai ef y kleddav ir llyn /