DOE...............2

a ffan ddelai yr heini oll i weiddi ir vn graic / i doe ormes o ryw wlad ir ynys honno Sef a oric Arthur peri gwneythyr llongav a badav yno / i ymgylchy y llyn /

A ffan glybu Arthur hynu, myned a wnaeth hud y lle a elwyd y Glyn Ancessia, canys yno y doe'r emerawdr dranoeth.

DOEDD.............14

a chlowed a wnaythoedd y ssaysson na doedd yn ffraink neb allai ddiodde nac aros Emrys heb angav /

ac addaw / os delai ef yn vyw / yr ail waith / i parai ef i gwnevthyr o newydd / val i byssent orav erioed a ffan glyby hingestr vod Emrys / yn ymgais am dano ef / anog y saysson i ymladd yn wrol / gan ddwedyd na doedd vawr gally Emrys / o varchogion llydaw / kans yno i cawssai ef nerth /

ac na doedd arnynt hwy ofn y brytaniaid gan ddwedyd vod o honynt hwy ddaygain mil o wyr arvoc /

a ddelav rrac llaw yn yr ynys hon / Sef ir attebodd merddin / na doedd Iawn dravthy or rryw bethav hynny / ond pan vai raid a ffestwedwn / i heb amgen / yr yssbryd glan yr hwn y sydd im dysgv i ai oddiwrthif pan vai raid ym wrtho

ac ynte na doedd gantho bower i roi kad ar vaes yddynt / ond pan glyby pasgen /

ac ni doedd yn ynys brydain / na gwraic na morwyn kyn deced a hi /

ac yn ddiannod / kynyll llu mawr a oric ythur a lladd a llosgi drwy holl gyvoeth gwrlais / Sef gwrlais am na doedd aniver gantho / i roi kad ar vaes ir brenin /

ac yna pan wyby llu ythur na doedd ef gida hwynt ymladd yn lew a wnaythant ar castell oni vy raid i wrlais ddyvod allan a rhoi kad ar vaes yddynt /

ac nis gallent / ar archesgobion a ddywedyssant / na doedd yno / mor neb oedd deilwng / iddo gael y goron /

ac aeth ef ir vynwent lle i roedd y kleddav yn y garreg / ar amser hwnw ni doedd neb yn disgwyl y kleddav / cans y marchogion oll aythant / ir chwaroedd ychod /

ac arverav / oni oedd yn honaid yr ynys hono / megis na doedd vn Brenin /

ac am hyny / ni doedd vn dyrnas yngrhed a allai ymgyfflyby

ac yn benna ar ymwan / a hevyd / ni doedd dychymig chware na bai yno / ar vrenhines ar arglwyddessay / ar vylcher gaer / yn edrych ar hyny /

a ffan wyby arthur na doedd amddiffin iddo / ond marw / anvon a wnaeth ef i gleddav gledvwlch gidac vn oi varchogion /

DOES..............3

ac ni does vn ffordd i vyned atto / namyn vn ffordd / a honno tri o varchogion ai kadwai rh

achos hynny does ...

ac am hyny / heb /r/ arthur wrth y marchog / does ar vrys dracheven /

DOETH.............4

a hevyd doeth hael a thrigaroc oedd ef / a ffan glyby Emrys hyny / myned a oric ai lu yn i hol hwynt /

a ffan glyby pentraink / Seneddwr o ryvain hyny / i doeth yntav a dengmil o wyr Ryvain / yn borth ir rhyvainwyr /

ac wedi y gorvod hwynt / i doeth y brytaniaid ar karcharorion i baris / gida rhai a ddaliwyd hevyd y dydd hwnw /

ac ar hynny i doeth llaw a braych allan or dwfr /

DOETHED...........1

a medrod ap llew ap kynvarch / kans nid oedd na Brenin nac amherawdyr a ballai yddynt oherwydd i tegced ai doethed pan ddeleynt mewn heddwch / na milwr na ryssw allai i haros pan ddelynt i ryvel /

DOF...............1

ac ar vrys gwasgarv /r/ vydin ai thylly / megis llew newnawc ymlit eniveilied dof /

DOLDWRF...........2

ac na allai neb i lyddias / nai wrthneby / Sef a oric doldwrf Brenin y ffeichtiaid a gwynwas Brenin orck dowod yno oi bodd i warhav i Arthur /

ac ynyssoedd eraill / i daeth Gilamwri Brenin ywerddon a gilamwri arall Brenin alannt Doldwrf vrenin y ffeichtiaid / gwynwas vrenin / orck llew ap kynvarch vrenin llychlyn /

DOLYRIO...........1

ac a allodd i gael / Sef a oric arthur ai lu / dan ymgylchy y dinas / ai kronni yno vis or vnty / oni veirw llawer o honynt o newyn / a dolyrio a wnaeth / ffrolho yn vawr a chynic myned ef

DONNAV............1

ac a ddowod / na welsai ef ddim yno / ond y dwfr yn kyffroi yn donnav gwlldion / ar hynny i dowod Arthur wrtho ef O tydi varchog anffyddlon anghowir / dwy waith I twyllaist vi / yngwrthwyneb vymddiried i ti / lle ir oeddyt yn dy gymryd ti / yn varchog anrhydeddys

DOR...............1

ac i rhoes ef dan dor i varch /

DORAL.............3

ac yna / Arthur a ddanvones twyssog y dinas ychod o wlad Twsk / yn garcharor i gastell doral a elwir heddiw kastell dovyr /

ac oedd gas ganthynt arthur / oni gavas Medrod / gidac ef / bedwar vgain mil o wyr ymladd a dyvod a wnaeth medrod ar aniver hyny gantho / hyd Doral /

a gwalchmai yn anrydeddys / o vewn capel oedd o vewn kastell doral / heddiw dovyr yn yr hwn le i mae asgwrn penn gwalchmai yw weled hyd heddiw /

DORCHESTER........1

Ymlaen y kyntaf ir oedd Cai Hir ap Cynyr marchog a Bedwyr iarll, ymlaen yr ail ir oedd Holidnys twysog Rydain, a Gwidiart, twysog Poytyers, ymlaen y trydydd Owain o Gaerllion a Gwinwas o Gaer Gaint, ag ymlaen y bedwerydd ir oedd Irien o Gaer Vaddon a Gwrsalen o Gaerdor, a elwir heddiw Dorchester.

DORI..............2

ac eraill o benaithiaid y dyrnas / ir lle gosodedig / rhai i dori ffyn /

ac yna i khwarddodd Arthur / gan erchi i bedwyr Dori pen y kawr / ai ddwyn gantho i ddangos rhyveddod ir llu /

DORRI.............3

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

a chwareon / val i gallai bob marchog / ar ai mynai dorri ffon ar varch / ne ymwan /

a ffan weles Arthur hyny / i peris ef dorri y deri ai roi ar gyffion / ychel / ynghylch y saysson /

DOSPARTH..........1

a dosparth y gwledydd hynny / myned a wnaeth ef tya rhyvain /

DOVYR.............3

ac yna / Arthur a ddanvones twyssog y dinas ychod o wlad Twsk / yn garcharor i gastell doral a elwir heddiw kastell dovyr /

a elwir heddiw dovyr / i geisio RHacot Arthur ir tir /

a gwalchmai yn anrydeddys / o vewn capel oedd o vewn kastell doral / heddiw dovyr yn yr hwn le i mae asgwrn penn gwalchmai yw weled hyd heddiw /

DOWAD.............12

ac yna i dowad Emrys / dan chwerthin pa vodd i gellid ti ddwyn oddyno Sef i dowad merddin / na chyffro di arglwydd ar chwerthin / cans ni ddwedaf namyn pryddder /

ac yna i dowad Emrys / dan chwerthin pa vodd i gellid ti ddwyn oddyno Sef i dowad merddin / na chyffro di arglwydd ar chwerthin / cans ni ddwedaf namyn pryddder /

ac i dowad yntav y ffyrf ar ystyr i kawsai ef y kleddav val or blaen

ac yna i dowad vod yn ddrwc gantho ef / vod angav brenin kyn laned a dewred a ffrolho kyn nessed /

ac yna i dowad howel ymber llydaw / rhyngofi a dyw / pa mi bawb ar neyldy / ni bydde gystal

ac i dowad yr amherawdyr Arthur /

ac yno ef a welai hen wraic yn eistedd wrth y tan / a bedd newydd gar i llaw / a hithav yn hiravthy ywch ben y bedd / a ffan weles hi Bedwyr / i dowad hi wrtho o tydi ddirieitia or dynion / beth a wneidi yma / ef ath leddir di yr awrhon / o angav tervynedig / kans yr anghenvil melldigedig /

ac yna i dowad Arthur na chyrvyssai

ac yna i dowad Gaynus nai yr Amherawdr a ddyvod hwy o lawer yw ych tavodav chwi /r/ brytaniaid nach kleddyddav chwi Sef a oric Gwalchmai / yn chwimwth tyny i gleddav /

ac i dowad wrth priamus / mai gwas Ivanc oedd ef o gegin y brenin arthur O dydi / heb priamus / o dydiw bechgin a choegwyr arthur / kyn wched a thydi / mae /n/ rhaid yw varchogion ef vod yn wrolwych / ar amser hwnw hevyd i llas yno Syr Gherrard / marchog or brytaniaid / a llawer eraill /

a ffan glyby pawb wroldeb Arthur / dowad a wnaythant penaithiaid pob gwlad or tyedd hynny Imroi i arthur a myned tan dyrnged iddo ef /

ac i dowad wrthynt / ha wyr da / nid ymladd y bobl / draw yn gytyn / kans pob kasgal ysgymyn anghyvreithlon ynt

DOWOD.............5

ac yna i dowod y brenin am wrlais / i digowethef ef oni ymhwelai

ac yna i dowod merddin wrth y brenin / oss hynny y sydd raid rhaid yw i ti / gymryd ffyrf a rrith gwrlais arnati /

ac yno i dowod kynar wrth arthur mai ef a oedd dilwng i vod yn vrenin ar ynys brydain / kans ni allai ef / na neb arall / dyny mor kleddav hwnw allan or garreg / ond y neb y sydd gyvion vrenin ir ynys /

ac na allai neb i lyddias / nai wrthneby / Sef a oric doldwrf Brenin y ffeichtiaid a gwynwas Brenin orck dowod yno oi bodd i warhav i Arthur /

ac a ddowod / na welsai ef ddim yno / ond y dwfr yn kyffroi yn donnav gwlldion / ar hynny i dowod Arthur wrtho ef O tydi varchog anffyddlon anghowir / dwy waith I twyllaist vi / yngwrthwyneb vymddiried i ti / lle ir oeddyt yn dy gymryd ti / yn varchog anrhydeddys

DOWYLL............1

ac i kodes gwrlais Iarll cerniw / gan ddwedyd / llai yw yn aniver ni nai aniver hwynt / a ffan vor nos yn dowyll / awn am i penav hwynt /

DOYN..............1

ac oni ddoi di yno y dydd hwnw / gwybydd di i doyn hwy ith ovyn di / hyd dy gartrav / am i sorhad hwynt / val i barno y kleddav rhyngoti a hwynt /

DOYTHION..........1

ac a welsai y weledigaeth hono / gan ovyn ir gwyr doythion / pa beth arwyddokav hynny /

DR................1

ac ir wledd honno i daeth morydd Iarll kaer loiw / moriarll kaerangon Dr Anharawd arglwydd ymwythig Madog o gaer wayr / owain o gaer vallawg Sowlesbri a gwrsalen / o gaer gynvarch / Yrien o gaer vaddon / Bosso Iarll rhydychen /

DRA...............1

ac o dra digovain wrtho ef / i gollyngyssant y twyssogion hynny yn rhydd / i vyned yw gwlad i hvn

DRACHEVEN.........5

ac yna ir wyles merddin gan ddwedyd / o genedl y brytaniaid yn awr i rychi yn weddw / ag yn ymddivad am Emrys weledic / chwi a gowssoch golled / ni ellir byth moi hynill dracheven /

a ffan wyby y brenin hynny i llidiawdd ynte / gan anvon kenadav / ar i ol / i erchi i wrlais ddyvod dracheven / kans sorhad mawr oedd ado llys y brenin heb i gennad /

ac yna i troyssant i hwiliav dracheven /

ac wyneb i daeth Arthur i ynys Brydain dracheven /

ac am hyny / heb /r/ arthur wrth y marchog / does ar vrys dracheven /

DRAFFLITH.........2

a rhoi gwyr llydaw ar brytaniaid blith drafflith a hwynt a gossod a wnaeth gwyr dyved ar y bryniav vchel /

ac ymffystio yn grevlon a wnaythant blith drafflith / oni glowid i twrf yn cyffroi /r/ ddaiar / gan drwst Saledav y milwyr / yn ffystio /r/ llawr /