DAVNAW............1

a davnaw Brenin eraill o amrevailion ynyssoedd o barth yr amherawdr /

DAVODIAWC.........1

ac or vort gronn / nid amgen / tri o varchogion aur Davodiawc / Gwalchmai ap llew / drydwas ap dryffin / aliwlod ap Madoc ap ythur /

DAYAR.............1

ac o bydda i vrenin / mi ai hanrydeddaf / o dir a dayar a chyvoeth / val i bo ef bodlon

DEAU..............1

Ag o flaen y kyntaf ir oedd Aron ap Kynfarch, brenin yr Alban, CHattwr, iarll Cerniw, a'r fyddin honno oedd o'r tu deau.

DEAV..............2

ac yna i gwelai ef vreiddwyd / nid amgen / Arthur a welai yn hedeg / o ddiwrth y deav / gawr mawr /

ac a gysegrwyd llawer o eglwisi yn i henw hwynt / nid amgen / llanddervel o vewn penllyn yngwynedd / yn enw dervel gadarn / llanpadarnvawr llanpadarn odyn / llanpadarn drefegloys / yn enw padarn beisrydd o vewn Sir abertivi yn y deav /

DECED.............2

ac ni doedd yn ynys brydain / na gwraic na morwyn kyn deced a hi /

ac i deced /

DECHRAV...........7

a dechrav anrrhithio / a chlowed o Emrys hynny / ynte a ddaeth a llu mawr gantho /

a ffan oeddent yn dechrav ymladd ar dinas / i daeth ythur ai lu atynt /

ac ar scotiaid / a dechrav ymladd ar gwiddil /

a dechrav goresgyn yno /

ac i bont hwy glewion ar y dechrav / Safwn i ynghyd yn ddewrwych /

a dechrav / ymladd yn grevlon a wnaythant /

a dechrav y vlwyddyn rhacwyneb / ir aeth Arthur drwy wledydd Lorayn / Braband fflanndres / almayn / Lombardi / oni ddaethant at dinas oedd o vewn twsk yr honn ddinas a wrthnebodd Arthur ond or diwedd ymroi a wnaythant bawb i Arthur / wedi lladd o honynt / Syr fferant marchog yrddol

DECHREYWYD........1

ac wedi myned hi ir Eglwys / i dechreywyd y gwsaneth trwy /r/ ysgolheigion gorav ar pynciav gorav tecaf ar a brydoedd dyn erioed /

DEFFOL............1

ac yna pan glowes gwyr RHyvain hyny / deffol trigain mil o wyr arvoc / ai hanvon ar hyd nos i ragot y karcharorion

DEFFROES..........1

ac ar hyny i deffroes ef /

DEG...............1

ac yn agos at y dinas i roedd ffridd ne fforest deg addas i hela bwystviliaid /

DENG..............1

ac yno i meddyliodd Arthur i kadw hwynt / heb na bwyd na diod / a ffan glyby baldwrf brawd kolgrin hyny / ef a ddaeth a chwech mil o wyr arvoc gantho / hyd o vewn deng milldir at gaer Evroc Sef i byssai ynte yn aros kledric / twyssog o Germania / ai nerth ynte / ir saysson

DENGMIL...........3

ac yna i herchis Arthur i Gattwr Iarll cerniw a dengmil o wyr arvoc gidac ef iw hymlid hwynt /

a ffan glyby pentraink / Seneddwr o ryvain hyny / i doeth yntav a dengmil o wyr Ryvain / yn borth ir rhyvainwyr /

ac nid oedd ohonynt ywch ben dengmil

DEIGAIN...........1

ac eraill o Seneddwyr rhyvain / Sef oedd yryvedi yr aniver a gas lles gan i wyr hynny oll / deigain a ffedwar kant o viloedd /

DEILWNG...........3

ac nis gallent / ar archesgobion a ddywedyssant / na doedd yno / mor neb oedd deilwng / iddo gael y goron /

a oedd deilwng i vrenin

a gwsnaythy dyw yn Deilwng /

DEIRGWAITH........1

ac velly troi y kleddav deirgwaith ywchbenn y dwfr a Syddo ir dwfr /

DELAI.............1

ac addaw / os delai ef yn vyw / yr ail waith / i parai ef i gwnevthyr o newydd / val i byssent orav erioed a ffan glyby hingestr vod Emrys / yn ymgais am dano ef / anog y saysson i ymladd yn wrol / gan ddwedyd na doedd vawr gally Emrys / o varchogion llydaw / kans yno i cawssai ef nerth /

DELW..............3

a delw arall a elwid prytwen /

ac ynddi hithav i roedd delw yr arglwyddes vair ysgrivenedic /

Ag yn ol hynu ir oedd Arthur a lleng o wyrda gidag ef, ag o'i flaen ir oedd delw a draig euraid yn arwydd noddfa i bawb o'r brathedig.

DELWAY............1

ac vn or delway hyny a roes y brenin ir Eglwys benaf ynghaer wynt ar llall /

DELYN.............1

a chany a wnaeth ef y delyn oni attebed ef or gaer /

DELYNT............1

a gwyr gwynedd gan i hystlys mewn koed gar i law / megis i gallent erbyniaid y saysson pa ffordd bynac i delynt /

DENI..............2

ac addyrn brenhines am deni / ai khoron am i ffen /

a chymryd Abid mantell am deni gida /r/ mynachessav eraill / yn eglwys Giliws verthur /

DENMARC...........1

ac a gavas ef or chwech ynys eraill / o betyd / chwechigen mil / Sef oedd henway yr ynyssoedd hyny / Iwerddon / ynys yr ia scotland / orck llychlyn a denmarc /

DENMARCK..........4

ac Achael yn vrenin Denmarck /

achel vrenin denmarck /

achel Brenin Denmarck kattwr leineing Iarll kerniw /

achel Brenin Denmarck howel mymber llydaw /

DENMARK...........2

ac a oressgenodd y wlad / a Denmark hevyd /

Ag o flaen y trydydd fyddin ir oedd Achel, brenin Denmark.

DERI..............2

ac yno i by vrwydyr vawr a lladdva o bobty / cans o gysgod y deri i brethynt hwy y brytaniaid /

a ffan weles Arthur hyny / i peris ef dorri y deri ai roi ar gyffion / ychel / ynghylch y saysson /

DERVEL............2

a llawer o viloedd gida hynny / ar ymladd hynny oedd ddyw llyn y drindod / henway marchogion Arthur / a ddiengis yn vyw or gad hono / nid amgen dervel gadarn / wrth i gryfder / kariadog vreichvras o nerth i waiw / padarn beisrydd wrth i bais / y vagddy hyll / rh

ac a gysegrwyd llawer o eglwisi yn i henw hwynt / nid amgen / llanddervel o vewn penllyn yngwynedd / yn enw dervel gadarn / llanpadarnvawr llanpadarn odyn / llanpadarn drefegloys / yn enw padarn beisrydd o vewn Sir abertivi yn y deav /

DERVYNY...........1

ac er kodi dy vraint dithav arglwydd vrenin / A mi a roddaf i ti i vyned yno / ddavddeg mil o varchogion arvoc a phetid hevyd a ffan ddarvy i bawb / dervyny i ymadrodd / ar maint /

DERWEN............1

a syrtho i lawr val derwen /

DEVAID............1

ac am hyny i ffoes pawb rhagddo val i ffoe y devaid rh

DEVODAV...........1

ac ynys brydain o bob da moesay a devodav / o herwydd vn arver oedd holl wyr llys arthur ai gwragedd /

DEWI..............1

ac yn i le ynte i rroed dewi / yn archesgob kaer llion arwysg kans gwr dysgedig bycheddawl oedd ef /

DEWRACH...........2

ac ni thykiawdd iddaw ef kans amlach a dewrach oedd marchogion Arthur

ac am hyny dewrach a vyddai y gwyr / a diweirach a vyddai /r/ gwragedd /

DEWRDER...........2

a hyny a dduc yn dewrder ni an ffyniant

ac am hynny / anodd oedd i neb i gorvod rwng i kryfder / i dewrder / i hvd ai lledrith / Tri brenhinawl varchogion oedd yno / nassiwn a elwir yn yr estron iaith /

DEWRED............1

ac yna i dowad vod yn ddrwc gantho ef / vod angav brenin kyn laned a dewred a ffrolho kyn nessed /

DEYLY.............1

ac o vewn y blynyddoedd hyny / ar bob gwyl arbenig i ddyvyny atto i holl dwyssogion penaithiaid / ai wyr da provadwy klodvawr / o bob gwlad i amalhav i deyly ef / ai aniver /

DI................17

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

ac ni Ranyssom ni vodd dy dduw di yn gwladychy / yr hwn sydd yn kymell y boneddigion hyn yn dy ywllis di yn y modd hyn /

ac ni Ranyssom ni vodd dy dduw di yn gwladychy / yr hwn sydd yn kymell y boneddigion hyn yn dy ywllis di yn y modd hyn /

ac yna i dowad Emrys / dan chwerthin pa vodd i gellid ti ddwyn oddyno Sef i dowad merddin / na chyffro di arglwydd ar chwerthin / cans ni ddwedaf namyn pryddder /

ac er hyny nid ydychi yn ymddivad am vrenin kans ty di vydd vrenin / ythyr /

a bryssia di i ymladd ath Elynion o herwydd ty di a orvydd arnynt /

a bryssia di i ymladd ath Elynion o herwydd ty di a orvydd arnynt /

ac o herwydd hyny / gad i mi weled a elli di roddi y kleddv val i byassai /

a ffan ddaethant ir llys kyvarch gwell i arthur a wnaythant / gan i anerch oddiwrth lles / amherawdyr rhyvain / i roi llythyr yn i law ef ar geiriav hyn ynthaw / lles amherawdyr rhyvain / yn anvon anerch at arthur vrenin y brytaniaid / megis ir haeddodd / kans rhyvedd yw geni vi dy greylonder di ath ynvydrwydd / o anian ffolder kans ynvyd i soraist di vy vi amherawdyr rhyvain /

a ffan ddaethant ir llys kyvarch gwell i arthur a wnaythant / gan i anerch oddiwrth lles / amherawdyr rhyvain / i roi llythyr yn i law ef ar geiriav hyn ynthaw / lles amherawdyr rhyvain / yn anvon anerch at arthur vrenin y brytaniaid / megis ir haeddodd / kans rhyvedd yw geni vi dy greylonder di ath ynvydrwydd / o anian ffolder kans ynvyd i soraist di vy vi amherawdyr rhyvain /

ac oni ddoi di yno y dydd hwnw / gwybydd di i doyn hwy ith ovyn di / hyd dy gartrav / am i sorhad hwynt / val i barno y kleddav rhyngoti a hwynt /

ac oni ddoi di yno y dydd hwnw / gwybydd di i doyn hwy ith ovyn di / hyd dy gartrav / am i sorhad hwynt / val i barno y kleddav rhyngoti a hwynt /

ac oni ddoi di yno y dydd hwnw / gwybydd di i doyn hwy ith ovyn di / hyd dy gartrav / am i sorhad hwynt / val i barno y kleddav rhyngoti a hwynt /

ac am hyny / bryssia di ir hynt honno / o herwydd kyttyn yw dy wyr a thi /

ac ai gorvyddi ef / kans ty di / arglwydd ywr ddraig /

ac yno ef a welai hen wraic yn eistedd wrth y tan / a bedd newydd gar i llaw / a hithav yn hiravthy ywch ben y bedd / a ffan weles hi Bedwyr / i dowad hi wrtho o tydi ddirieitia or dynion / beth a wneidi yma / ef ath leddir di yr awrhon / o angav tervynedig / kans yr anghenvil melldigedig /

a gwna di vyngorchymyn / val ir wyti yn ovalys am danaf /

DIADELL...........1

a diadell o wyr gida hwynt /

DIAL..............3

ac am hyny hyvryd yw geni vi gymryd dyrnodav / gan wyr rhyvain am yr hai a roddwn inav yddynt hwythav / er dial yn teidiav / an hen rhieni arnynt /

a gwyr rhyvain yn i hymlid / i geisio dial y gwr arnynt / Sef geraint oedd olaf /

ac yna dial i twyll arnynt a wnaythant /