BRENIN............73

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

a llawen vy y brenin wrtho /

ac yno / nid ofynodd y brenin addo ef ym hell

a ffan glyby y brenin rinweddav / y main / yn ddiannod i raeth yw kyrchy /

ac yna i daethant illdav o gytyndeb a llynges vawr ganthynt i dir myniw / a ffan glyby ythur brawd y brenin hyny argysswr mawr a vy ganto / cans i roedd Emrys yn glaf ynghaer wynt /

ac offer meddic gantho / ir kwrt ney lys y brenin a manegi i rai yno / i vod ef yn veddig da /

a manegi hynny a wnaethbwyd i Emris / ar brenin a barodd i ddwyn ef atto ef /

ac wrth ymddiddan ai gilidd dwedyd a wnaeth ef wrth y Brenin i medrai i wneythyr ef yn iach

ac a vy lawen Iawn gan y Brenin

ac Eppa a ddarparodd ddiod ir Brenin /

ac vn or delway hyny a roes y brenin ir Eglwys benaf ynghaer wynt ar llall /

ac wedi gwastatav pob peth / i raeth y brenin i gaer lydd /

a gador llys / heb genad y brenin /

a ffan wyby y brenin hynny i llidiawdd ynte / gan anvon kenadav / ar i ol / i erchi i wrlais ddyvod dracheven / kans sorhad mawr oedd ado llys y brenin heb i gennad /

a ffan wyby y brenin hynny i llidiawdd ynte / gan anvon kenadav / ar i ol / i erchi i wrlais ddyvod dracheven / kans sorhad mawr oedd ado llys y brenin heb i gennad /

ac yna i dowod y brenin am wrlais / i digowethef ef oni ymhwelai

ac yn ddiannod / kynyll llu mawr a oric ythur a lladd a llosgi drwy holl gyvoeth gwrlais / Sef gwrlais am na doedd aniver gantho / i roi kad ar vaes ir brenin /

a manegi a wnaeth y Brenin iddo i holl veddwl / ai gariad / ty

a govyn kyngor iddaw / Sef i dywad wlffin wrth y brenin / Arglwydd heb ef / ni thyckiaf / gan gadernid geissior castell i mae Eigr yndo / o herwydd ar ben karreg yn y mor i mae ef /

ac o gwna neb i ti ddim lles ne help hwnw ai gwna / ar brenin a wnaeth hyny /

ac yna i dowod merddin wrth y brenin / oss hynny y sydd raid rhaid yw i ti / gymryd ffyrf a rrith gwrlais arnati /

a llidio a wnaeth y Brenin yn vawr /

ac assaf vod ythur y Brenin yn glaf / yn i ddwyn ar Elor o vlaen y llu ty

ac yna ir yvodd y brenin ythur y dyvwr [~ dwfr ] /

a ffan wyby y brenin hyny / ef a orchmynodd koron y dyrnas i arthur i vab /

ac velly goresgyn a wnaythant / o hwmber / hyd ymhenryn Bladdon yn y gogledd / kans yn yr amser hwnw / anghytyndeb oedd ymsyg y brytaniaid / am wneythyd brenin arnynt /

a ffan ddaethant yno ir aethant / yn i gweddi ar ddyw / o vlaen Temyl apolo / val i genyssid Iessy Brenin y Brenhinoedd / ar y dydd hwnw i ryddhav y byd / oddiwrth i pechodav / ddangos o honaw ef / oi vawr wrthiav yddynt oleini / drwy wrthiav pwy oedd vrenin tilwng [~ teilwng ] ir ynys hono / rrac kolli gwaed gwirioniaid / wrth darowsder [~ drawster ] /

ac val i ddoeddent velly nychaf Gilamwri brenin y werddon / yn dyvod yn borth ir ffeichtiaid

ac na allai neb i lyddias / nai wrthneby / Sef a oric doldwrf Brenin y ffeichtiaid a gwynwas Brenin orck dowod yno oi bodd i warhav i Arthur /

ac na allai neb i lyddias / nai wrthneby / Sef a oric doldwrf Brenin y ffeichtiaid a gwynwas Brenin orck dowod yno oi bodd i warhav i Arthur /

ac arverav / oni oedd yn honaid yr ynys hono / megis na doedd vn Brenin /

ac val i roedd ar bob Brenin / oi amgylch ofn Arthur / rh

ac nid oedd na Brenin / na thwyssawg galleys na bai yn keissio dysgyblio / wrth voes ar arverav / y brenin Arthur

ac nid oedd na Brenin / na thwyssawg galleys na bai yn keissio dysgyblio / wrth voes ar arverav / y brenin Arthur

ac yna i paratoes Arthur lynges i vyned i lychlyn / kans marw a vyssai assychlyn Brenin prydain, yr hwn a gymynyssai i vrenhiniaeth i lew ap kynvarch i nai ef / a brawd ynghyvreth arthur /

ac yna i dowad vod yn ddrwc gantho ef / vod angav brenin kyn laned a dewred a ffrolho kyn nessed /

ac velly or alban i daeth Aron ap kynvarch vrenin yno / yrien ap kynvarch arglwydd Reged kaswallon lawir / arglwydd gwynedd / meiric Brenin Dyved / kattwr Iarll kerniw a thri Archesgob ynys brydain / a ffenna o naddynt / oedd archesgo caer llion arwysg / kans braint legat oedd iddaw /

ac ynyssoedd eraill / i daeth Gilamwri Brenin ywerddon a gilamwri arall Brenin alannt Doldwrf vrenin y ffeichtiaid / gwynwas vrenin / orck llew ap kynvarch vrenin llychlyn /

ac ynyssoedd eraill / i daeth Gilamwri Brenin ywerddon a gilamwri arall Brenin alannt Doldwrf vrenin y ffeichtiaid / gwynwas vrenin / orck llew ap kynvarch vrenin llychlyn /

a howel mymber llydaw Brenin llydaw / a llawer o bondeddigion gida hyny RHy vlin i manegi / val na ddaeth i vn wledd erioed i gymint o wyr da /

ac yn i vlaen ef i roedd bedwar o dwyssogion yn dwyn pedwar kleddav yn noethion kans hyny oedd braint Amerodr henway y pedwargwyr hyny oedd Aron ap kynvarch Brenin yr alban / kaswallon lawhir arglwydd gwynedd / meiric Brenin dyved / a kattwr Iarll kerniw /

ac yn i vlaen ef i roedd bedwar o dwyssogion yn dwyn pedwar kleddav yn noethion kans hyny oedd braint Amerodr henway y pedwargwyr hyny oedd Aron ap kynvarch Brenin yr alban / kaswallon lawhir arglwydd gwynedd / meiric Brenin dyved / a kattwr Iarll kerniw /

ac a ellynt / ar neb a gai vyddegoliaeth y chware / ef a gai dros i dravel / ar gost y Brenin /

a dwedyd wrtho / ar y rhan waytha / ir ym i / a rac ofn kael ohonom i gerydd gan y brenin / moyswch i ni gid geisio gorvod ar Bentraink / trwy i ladd / ney i ddala

ac o vlaen yr aniver hyny Seneddwr ryvain a elwid Qintus / Evander Brenin Siria /

ac yna i llas Borel Dwysog / kans Evander Brenin Siria / ai brathodd ef /

Ag o flaen y kyntaf ir oedd Aron ap Kynfarch, brenin yr Alban, CHattwr, iarll Cerniw, a'r fyddin honno oedd o'r tu deau.

Ag o flaen y trydydd fyddin ir oedd Achel, brenin Denmark.

ac aliffantus Brenin yr ysbaen / ymlaen yr ail vyddin ir oedd / Irtagus Brenin parcia / a morffilipus Seneddwr o ryvain /

ac aliffantus Brenin yr ysbaen / ymlaen yr ail vyddin ir oedd / Irtagus Brenin parcia / a morffilipus Seneddwr o ryvain /

ac ymlaen y drydydd vyddin ir oedd Boctus Brenin medveddwr a Seneddwr arall o ryvain /

ac ymlaen y bedwerydd vyddin ir oedd Borex Brenin Bilia /

ac yn ol y pedair hyny ir oedd pedair eraill ymlaen y gyntaf i roedd Serus brenin y twr /

a ffentrassus Brenin yr aipht / ymlaen yr ail ir oedd ddav Seneddwr o ryvain / ymlaen y drydydd ir oedd / Politus Brenin affrica /

a ffentrassus Brenin yr aipht / ymlaen yr ail ir oedd ddav Seneddwr o ryvain / ymlaen y drydydd ir oedd / Politus Brenin affrica /

ac yn gyntaf / i kyvarvy byddin Brenin yr ysgaen /

ac yna i brathodd Boctus Brenin Medveddwr / kai hir ap kynar varvoc yn i Anghevawl oni vy ef varw /

ac er hyny y vyddin a ddyc i gorff ef oni garvyant a byddin brenin bilia a hono ai gwasgarodd hwynt /

ac i llas or ryvainwyr aliffantus Brenin yr ysbaen /

a Sertoruus Brenin bilia a ffeltesus Brenin Bettania /

a Sertoruus Brenin bilia a ffeltesus Brenin Bettania /

ac yna i llas Brenin yr aifft /

a davnaw Brenin eraill o amrevailion ynyssoedd o barth yr amherawdr /

ac i dowad wrth priamus / mai gwas Ivanc oedd ef o gegin y brenin arthur O dydi / heb priamus / o dydiw bechgin a choegwyr arthur / kyn wched a thydi / mae /n/ rhaid yw varchogion ef vod yn wrolwych / ar amser hwnw hevyd i llas yno Syr Gherrard / marchog or brytaniaid / a llawer eraill /

ac o barth arthur i llas yno Ebras Brenin llychlyn /

achel Brenin Denmarck kattwr leineing Iarll kerniw /

ac na welsai ef ddim ryveddod / ond yn vnic tonnav or dwfr ar y llynn nid yw hyny wir heb y Brenin Arthur /

ac ai kladdwyd ef o vewn mynachlog Glassenburi / hevyd i mae o vewn pall Edward Sant / o vewn mynachlog Westmestr / Sel y Brenin Arthur yn i khadw /

ac nid oedd vn Brenin na thwyssawg ar ir elai yr hain attynt / nas gwrandawent a ffa neges bynac a geisient ni ffallai neb yddynt /

achel Brenin Denmarck howel mymber llydaw /

a medrod ap llew ap kynvarch / kans nid oedd na Brenin nac amherawdyr a ballai yddynt oherwydd i tegced ai doethed pan ddeleynt mewn heddwch / na milwr na ryssw allai i haros pan ddelynt i ryvel /

ac am hyny i gelwid hwynt gwrthnebis varchogion / Tri kynghoriaid varchogion oedd yno / nid amgen Kynan ap Kledvai Eiddyn / Aron ap kynvarch Brenin yr alban / a meiriawn ap llowarch hen / y tri hyn oeddent kynghorwyr Arthur / pa ryvel na bygwth a vai arno / hwynt ai kynghorent / val na chai neb y gore arno /

ac yn amherawdr yn rhyvain / hevyd yn ol marvolaeth y Brenin arthur / llawer oi varchogion ai vilwyr ef aethant yn grevyddwyr /

BRESSENOL.........1

ac yngwydd y rhai a oeddent yno / yn bressenol i gorchmynodd Arthur / goron y dyrnas i Gystenin ap kattwr i gar ef

BRETHYNT..........1

ac yno i by vrwydyr vawr a lladdva o bobty / cans o gysgod y deri i brethynt hwy y brytaniaid /

BRIDD.............1

ac oddyno i daeth Emrys i geisio kyngor / beth a wnai ef i octa / Sef oedd i gyngor peri i octa / ai holl lu gymryd kadwyn yn llaw pob vn onaddynt a thamaid o bridd ymhen pob vn