DDRAIG............3

ac ef a welai y ddraig ar kawr yn ymgyrchy /

ac wedi ymladd / yn hir o amser / ef a welai y ddraig / yn bwrw tan ar y kawr / oni losges ef / yn vlw oll /

ac ai gorvyddi ef / kans ty di / arglwydd ywr ddraig /

DDRWC.............3

ac yna i dywad Eidol / ar Esgob dyvric i vrawd chwchwi bobol ddrwc /

ac yna i dowad vod yn ddrwc gantho ef / vod angav brenin kyn laned a dewred a ffrolho kyn nessed /

a chodi a oric or ryvainwyr yddynt ai gwasgary yn ddrwc / sef a oric y brytaniaid /

DDRYCED...........1

ac yna i kymerth lles / yr amherawdyr dristwch mawr yndo i hvn / ddryced a vysai i ddamwain ef /

DDRYLLIAV.........1

ac yna i drylliwyd ef yn ddrylliav man /

DDRYLLIE..........1

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

DDUC..............2

a hyny a dduc yn dewrder ni an ffyniant

a dduc nith howel yma / ai lladdodd hi / yn keisio kydio a hi /

DDUR..............1

ac yn i chanol i roedd gyffelib i Einion o ddur /

DDUW..............2

ac ni Ranyssom ni vodd dy dduw di yn gwladychy / yr hwn sydd yn kymell y boneddigion hyn yn dy ywllis di yn y modd hyn /

a ffan wyby yr archesgobion / twyssogion ar penaithiaid hyny / rhyveddy a wnaythant / gan roddi gogoniant i dduw /

DDWEDAF...........1

ac yna i dowad Emrys / dan chwerthin pa vodd i gellid ti ddwyn oddyno Sef i dowad merddin / na chyffro di arglwydd ar chwerthin / cans ni ddwedaf namyn pryddder /

DDWEDAIST.........1

ac a ddowad Aron ap Kynvarch / rhovi a dyw arglwydd heb ef / ni vedra vi draythy vaint yw vy lliwenydd i / am yr amadrodd a ddwedaist am ryvain

DDWEDYD...........18

ac addaw / os delai ef yn vyw / yr ail waith / i parai ef i gwnevthyr o newydd / val i byssent orav erioed a ffan glyby hingestr vod Emrys / yn ymgais am dano ef / anog y saysson i ymladd yn wrol / gan ddwedyd na doedd vawr gally Emrys / o varchogion llydaw / kans yno i cawssai ef nerth /

ac na doedd arnynt hwy ofn y brytaniaid gan ddwedyd vod o honynt hwy ddaygain mil o wyr arvoc /

ac ai harwenodd hyd ynghanol y llu / gan ddwedyd o hvd i ben / gorthrymwch y saysson bell

ac Eidiol Iarll / i vrawd a ffan welas yr Esgob hingestr i dwad ef wrthynt val hyn / ha wyr da pa mynech i oll ryddhav / myvi vy hyn ai lladdwn ef / val i gwnaeth Samwel proffwyd / pan welas ef araf brenin Amlech ynghaer ef a barodd dorri i araf yn ddryllie man / gan ddwedyd wrtho val hyn / nid amgen val i gwnavthost di vamav heb veibion i gwna vinav dy vam dithae heb vab /

a myned yn wllis Emrys / gan ddwedyd wrtho val hyn Arglwydd vrenin gorchyvedic ydiw yn diwiav ni

ac i herchis Emrys iddo ddwedyd a droganv /

a govyn iddaw a wnaeth ef / beth a roddai ef o dda ir neb a laddai Emrys / pasgen attebodd gan ddwedyd / mi a roddaf mil o bynnoedd am kydmeithas inav tra vwy byw /

ac yna ir wyles merddin gan ddwedyd / o genedl y brytaniaid yn awr i rychi yn weddw / ag yn ymddivad am Emrys weledic / chwi a gowssoch golled / ni ellir byth moi hynill dracheven /

ac o hyny allan / i gelwid ef ythur bendragon / Sef a oric octa ap hingestr gwahawdd y saysson attaw / gan ddwedyd wrthynt / gwedi marw Emrys i bod hwynt yn rhydd or llw a roysent iddaw /

ac i kodes gwrlais Iarll cerniw / gan ddwedyd / llai yw yn aniver ni nai aniver hwynt / a ffan vor nos yn dowyll / awn am i penav hwynt /

a chyn hyny ni allai ef dro ond o nerth dav wr gryvion / gan ddwedyd / ha /r/ twyllwyr Am galwent "haner gwr marw / gwell yw haner "gwr marw a orvyddo / na gwr byw a orvydder /

ac a rodd y kleddav iddo ef / gan ddwedyd iddo yr ystyr / val or blaen /

ac yna ir aeth kai / ar kleddav at i dad kynyr varchog gan ddwedyd / wele / llyma y kleddav oedd yn y garreg / gweddys imi vod yn vrenin or ynys hon /

a gorchymyn iddo ddwedyd gwir/ pa vodd i kawsai ef y kleddav hwnw /

ac ar hyny ir attebodd Arthur / gan ddwedyd wrtho ef ddarvod iddo ef wneythur yn sicir vn bad /

ac ef / gan ddwedyd y kryva o honom i yr amser hwnw kymred groen barf y llall / ai bilis hevyd /

ac velly i daeth ef eilwaith at arthur gan ddwedyd i vod ef wrth y llynn a gwneythyr o hono ef i orchymyn / am y kleddav /

a bwrw /r/ kleddav hwnn ir llyn / val i gorchmynais i ti / gan ddwedyd ymhell

DDWEDYSSAI........1

ac ynaf i daeth kof i ythur / am y pethav a ddwedyssai verddin wrthaw /

DDWFR.............1

ac a oedd o ddwfr yn i hamgylch /

DDWY..............2

a rhanyssant yn ddwy ran / nid amgen Bedwyr a Richard o baldwn / i gadwr karcharorion /

ac yn drist am i ddianc ddwy waith oddiarno /

DDWYN.............7

ac yna i dowad Emrys / dan chwerthin pa vodd i gellid ti ddwyn oddyno Sef i dowad merddin / na chyffro di arglwydd ar chwerthin / cans ni ddwedaf namyn pryddder /

ac a vetroch i ddwyn y main ymaith o ddi yma /

a manegi hynny a wnaethbwyd i Emris / ar brenin a barodd i ddwyn ef atto ef /

ac a barodd ef i ddwyn / ar Elor o vlaen y llu / hyd oni ddaythant at dinas verolan y sydd yn agos at saint albons / cans yno i roedd y peganiaid ssayson yn lladd /

ac assaf vod ythur y Brenin yn glaf / yn i ddwyn ar Elor o vlaen y llu ty

ac yna i khwarddodd Arthur / gan erchi i bedwyr Dori pen y kawr / ai ddwyn gantho i ddangos rhyveddod ir llu /

ac yn y diwedd i gorvy /r/ brytaniaid arnynt / gan ddwyn pentraink ganthynt / yw byddin i hvn /

DDWYRAIN..........1

ac i peris ef wneythur dwy ddraic o aur / yn y ffyrf i gwelsai ef hwynt ar ben y paladyr yn y ddwyrain /

DDWYVRON..........1

ac a drawodd Marcinicus ar i benn ai gleddav / oni holldodd hyd i ddwyvron / gan erchi iddaw vanegi iw gydgymydeithion yn yffern vod yn hwy kleddyddav y brytaniaid nai tavodav /

DDYALL............1

ac eraill or penaithiaid ddyall darvod i arthur wneyd hyny / ir aethant oll Eilwaith i brovy tyny y kledday allan /

DDYC..............1

ac er hyny y vyddin a ddyc i gorff ef oni garvyant a byddin brenin bilia a hono ai gwasgarodd hwynt /

DDYCBWYD..........2

a ddycbwyd / hyd y dinas oedd iddo ef i hvn / o vewn angioy /

a ddycbwyd i fflanndres /

DDYCHMYGE.........1

ach ond gofyn iddo / pa pa waith a ddychmyge ef i wneythyr ywchben y lle hwnw / Sef i kynghores merddin vyned ir werddon ir lle i roedd gor y kwri [~ cewri ] / ar vynydd kilara / kans yno i mae mini [~ meini ] rryvedd heb wybod o neb ddim oddiwrthynt /

DDYDD.............2

a ffan vy ddydd dranoeth i duc Arthur gyrch ir mynydd arnynt /

ac yna i raeth Arthur hyd ynghaer Evroc / i gynal i lys erbyn ddydd natalic /

DDYFNDWR..........1

ac vgain troydvedd yn i lled a ffymp troydvedd yn i ddyfndwr a ffedwar o amriw bysgodryw yndo vn ymhob kornel ir llyn

DDYGAI............1

a hyny a ddygai Arthur gidac ef pen elai ef mewn perigl brwydrav / ai gleddav a gymerth ef a elwid kledvwlch /

DDYGASSAI.........1

ac er hynny y brytaniaid a ddygassai i gorff ef hyd y lle i ddoedd y ddraic auraid / Sef a oric hirlas nai Bedwyr bentrilliaid pan weles kai hir / gwedi ladd / kymryd gidac ef drychant marchog arvoc grymys provedic /

DDYGBWYD..........1

ac a ddygbwyd korff Bedwyr Bentrilliaid Twysog normandi / hyd y dinas a wnaethoedd ef i hynan yno / a khorff kai hir /

DDYGYSSAI.........1

a ddygyssai y saysson oddiarnynt

DDYGYSSANT........1

ac am hyny / ninav a holwn yddynt hwythav beth dledys / ar kadarnaf o honom / kymered gan y llall / kans yn rhieni ni a orvy arnynt hwy / nid amgen / Beli a Bran / meibion dyfnwal moel myd / o herwydd hwynt a ddygyssant vgain o voneddigion RHyvain / yn wystlon ganthynt i ynys Prydain / am dyrnged /

DDYGYSSID.........1

a rhoddi i bawb i tiroedd a ddygyssid yngham oddarnynt /

DDYLAIS...........1

a rhoi cad ar vaes i Arthur / ar lan avon ddylais /

DDYLANT...........1

ac o bydd da /r/ kynghorav / ni a orvyddwn / ar wyr rhyvain / Sef er kael o honynt hwy gam dyrnged or ynys honn / er dyvod ai lluoedd iw ymddiffin hi / rac estron genedl / ar awr honn / ni ddylant i ni ddim /

DDYLED............1

ac velly / rhoi i bawb i gwir ddyled /

DDYLEDOGION.......1

a mam honno a hanodd o ddyledogion RHyvain a chattwr Iarll kerniw ai magyssai hi /

DDYLEM............1

ac ny ni a ddylem ddiolch i wyr RHyvain / am yn kyffro ni / ar hyn o amser /

DDYN..............1

a myned yn rhith arest ddyn ofer /

DDYRNOD...........2

ac yna ffrolho a vwriodd ddyrnod i arthur /

ac ef a laddodd y ddav hyny / ar ddav ddyrnod /

DDYRNODAV.........2

a dwedyd yn ychel wrth i wyr nac oediwch nac oediwch wyr da / ddial kamav yn teidiav ar y gwyr hyn / rhowch yddynt ddyrnodav llidioc /

ac i ddyrnodav ef /

DDYSG.............2

ac ai gwsgaryssant hwynt trwy ddysg nerth

ac yna pan weles pawb arthur yn digoni / Enyny a wnaythant hwyntav / i ymladd o hyny allan / trwy ddysg i harglwydd vrenin

DDYSGV............2

ac yno i roedd gwalchmai ap llew ap kynvarch / yn trigo / yngwsaneth pab RHyvain / lle i danvonyssai Arthur / i ewyrthyr / i ddysgv moes

ac velly gan ddysgv i wyr / i kyrchodd / Arthur i elynion /

DDYVOD............10

a ffan wyby y brenin hynny i llidiawdd ynte / gan anvon kenadav / ar i ol / i erchi i wrlais ddyvod dracheven / kans sorhad mawr oedd ado llys y brenin heb i gennad /

ac yna pan wyby llu ythur na doedd ef gida hwynt ymladd yn lew a wnaythant ar castell oni vy raid i wrlais ddyvod allan a rhoi kad ar vaes yddynt /

a rhoi kri a rhybydd i bawb ddyvod yno / erbyn dydd puredigaeth mair nessa / ar ol hyny / pawb a brovai dyny y kleddav allan or garreg /

ac aber / val i gallai longav ddyvod o eithavoedd byd iddi

ac yn manegi i Arthur / ddyvod kawr mawr o ddiwrth ysbaen /

ac onis roddai erchi iddaw ddyvod yn ddianod i ymladd

ac wedi manegi i les ddyvod kenadav oddiwrth arthur /

ac ystyried o honaw i madrodd hwynt / yr amherawdr a ddyvod / mae Iownach oedd i Arthur liwiaw ynys Prydain na myned ymaith

ac yna i dowad Gaynus nai yr Amherawdr a ddyvod hwy o lawer yw ych tavodav chwi /r/ brytaniaid nach kleddyddav chwi Sef a oric Gwalchmai / yn chwimwth tyny i gleddav /

a khymryd Gwenhwyvar yn wraic iddo / ar i wely / ar koweth oll / ar amser hwnw i gorvy ar vedrod / ollwng Selix i wahawdd y saysson o germania / I ddyvod i ynys I ynys prydain / y maint mwiaf