DYRNODAV..........2

ac ef / a newidio dyrnodav yn greylon / o bob vn tyac at i gilidd /

ac am hyny hyvryd yw geni vi gymryd dyrnodav / gan wyr rhyvain am yr hai a roddwn inav yddynt hwythav / er dial yn teidiav / an hen rhieni arnynt /

DYSG..............1

a ffally i Ethrilythyr / nessav attynt tramawr esgob caer llion Arwysg A dwedyd wrth Emrys / arglwydd heb ef dyvynnwch attoch verddin bardd gwrtheyrn / cans hwnw a wyr dychmygv gwaith Ryvedd drwy Erhrylith dysg Sef wedi hynny i kad merddin garllaw ffynnon galabas /

DYSGEDIG..........2

ac yn i le ynte i rroed dewi / yn archesgob kaer llion arwysg kans gwr dysgedig bycheddawl oedd ef /

a gwr dysgedig bycheddol oedd yntav /

DYSGU.............1

Ag yna, wedi i parattoi hwynt yn gymhedrol, a'i dysgu a wnaeth Arthur i gyrchu ag i aros cyfle.

DYSGV.............2

ac yn dysgv i wyr ynte /

a ddelav rrac llaw yn yr ynys hon / Sef ir attebodd merddin / na doedd Iawn dravthy or rryw bethav hynny / ond pan vai raid a ffestwedwn / i heb amgen / yr yssbryd glan yr hwn y sydd im dysgv i ai oddiwrthif pan vai raid ym wrtho

DYSGY.............1

ac yn ol hyny / ir oedd yr ymherawdyr yn dysgy i wyr lle i gwelai reitiaf

DYSGYBLIO.........1

ac nid oedd na Brenin / na thwyssawg galleys na bai yn keissio dysgyblio / wrth voes ar arverav / y brenin Arthur

DYSTRIWIO.........1

a thrwm vy gantho weled yr Eglwys wedi i dystriwio /

DYVED.............3

a rhoi gwyr llydaw ar brytaniaid blith drafflith a hwynt a gossod a wnaeth gwyr dyved ar y bryniav vchel /

ac velly or alban i daeth Aron ap kynvarch vrenin yno / yrien ap kynvarch arglwydd Reged kaswallon lawir / arglwydd gwynedd / meiric Brenin Dyved / kattwr Iarll kerniw a thri Archesgob ynys brydain / a ffenna o naddynt / oedd archesgo caer llion arwysg / kans braint legat oedd iddaw /

ac yn i vlaen ef i roedd bedwar o dwyssogion yn dwyn pedwar kleddav yn noethion kans hyny oedd braint Amerodr henway y pedwargwyr hyny oedd Aron ap kynvarch Brenin yr alban / kaswallon lawhir arglwydd gwynedd / meiric Brenin dyved / a kattwr Iarll kerniw /

DYVOD.............18

ac yn orthrwm a wnaythant oni welid y tan oi harvav megis mellt o vlaen tranav Ac val i roeddent velly / nychaf Gwrlais Iarll / ai vyddin yn dyvod atynt /

ac yn benaf arnynt / i raeth ythur ben dragon / a ffymtheg mil o wyr arvoc gantho / a merddin hevyd / am i vod yn orav / o athrylith / kilamwri / oedd vrenin yn ywerddon yr amser hwnw / a ffan glyby / kilamwri hynny dyvod a llu mawr /

ac a gavas trwy addaw yddynt bob rryw dda er dyvod gidac ef / i oresgyn ynys brydain oddiar Emrys /

ac yna ir ofnes gwyr y dyrnas Rag dyvod gwyr Germania i oresgyn ynys Brydain /

ac val i roeddent velly nychaf genadav yn dyvod o Germania A chwech igain llong ganthynt / yn llawn o wyr arvoc at kledric / i vod yn dwyssog arnynt /

a dyvod hyd ynghaer vyddai am ben y saysson /

ac ir llyn hwnw mae yn dyvod drigain a thrychant / o avonydd y rrai yssydd yn llithro / o vynyddoedd prydain

ac val i ddoeddent velly nychaf Gilamwri brenin y werddon / yn dyvod yn borth ir ffeichtiaid

ac wedi i dyvod i gid yno / galwed y tri archesgob ychod yno i wisgo yn vrenhinawl koron am ben arthur a dyvric archesgob a ganodd yr yfferen a ffan aethant ir eglwisi i roedd y ddav archesgob arall yn arwain Arthur yn i vrenhin wisg /

ac wedir fferenav dyvod ir llys a wnaythant a diosg i dillad parch /

ac wedi lliniaethy pob peth i gwelent / ddavddeg marchog yrddol / yn dyvod /

ac o bydd da /r/ kynghorav / ni a orvyddwn / ar wyr rhyvain / Sef er kael o honynt hwy gam dyrnged or ynys honn / er dyvod ai lluoedd iw ymddiffin hi / rac estron genedl / ar awr honn / ni ddylant i ni ddim /

ac a welai / ddraic yn dyvod or gorllewin /

ac val i roeddent velly / nychaf genadav yn dyvod atynt /

ac yna pan weles ef Arthur yn dyvod / kymryd ffon haiarn yn i law a wnaeth y kawr / yr hon oedd anveidrawl o vaint /

ac erbyn i dyvod velly o Germania / vo ddarvyssai i vedrod gael vndeb y ffeichtiaid / yr yscotiaid / ar gwiddil /

ac oedd gas ganthynt arthur / oni gavas Medrod / gidac ef / bedwar vgain mil o wyr ymladd a dyvod a wnaeth medrod ar aniver hyny gantho / hyd Doral /

ac arthur ai lynges ar y mor / yn ceisio dyvod i dir /

DYVRIC............7

ac yna i dywad Eidol / ar Esgob dyvric i vrawd chwchwi bobol ddrwc /

ac yna i rhoed Sampson yn arch esgob caer Evroc a dyvric yn Archesgob caer llion arwysg /

a dyvric Archesgob caer llion arwysg ai kyssegrawdd ef /

ac ar hyny i raeth dyvric archesgob caer llion / i ben mynydd ychel oedd garllaw /

a gwr santaidd oedd hwnw / ai enw ef oedd dyvric /

ac wedi i dyvod i gid yno / galwed y tri archesgob ychod yno i wisgo yn vrenhinawl koron am ben arthur a dyvric archesgob a ganodd yr yfferen a ffan aethant ir eglwisi i roedd y ddav archesgob arall yn arwain Arthur yn i vrenhin wisg /

ac yno / i raeth dyvric archesgob caer llion yn veydwy /

DYVVOD............1

ac wedi dyvvod y gynylleidva ynghyd /

DYVWR.............1

ac yna ir yvodd y brenin ythur y dyvwr [~ dwfr ] /

DYVYNNODD.........2

ac i dyvynnodd atto ef holl Ieyrll ai varwniaid ai Archesgobion /

ac yno i dyvynnodd Emrys holl Ieyrll / Barwniaid / Esgobion /

DYVYNNWCH.........1

a ffally i Ethrilythyr / nessav attynt tramawr esgob caer llion Arwysg A dwedyd wrth Emrys / arglwydd heb ef dyvynnwch attoch verddin bardd gwrtheyrn / cans hwnw a wyr dychmygv gwaith Ryvedd drwy Erhrylith dysg Sef wedi hynny i kad merddin garllaw ffynnon galabas /

DYVYNNY...........2

ac yr holl vyd eythyr llyma vynghyngor i ti Arglwydd / Dyvynny merddin atad /

a dyvynny holl wyrda /r/ ynys gar i vron ef /

DYVYNODD..........1

ac yna i dyvynodd / ef holl seiri atto i wnevthyr Ethrylithis tragwyddawl ynghylch y vedrod hono /

DYVYNY............1

ac yno dyvyny i benaithiaid atto / Imgynghori a hwynt / Sef oedd i kyngor / danvon at howel mymber llydaw yr hwn oedd vrenin llydaw /

DYW...............3

a gwsnaythy dyw yn Deilwng /

ac yna i dowad howel ymber llydaw / rhyngofi a dyw / pa mi bawb ar neyldy / ni bydde gystal

ac a ddowad Aron ap Kynvarch / rhovi a dyw arglwydd heb ef / ni vedra vi draythy vaint yw vy lliwenydd i / am yr amadrodd a ddwedaist am ryvain

DYWAD.............8

ac yna i dywad Eidol / ar Esgob dyvric i vrawd chwchwi bobol ddrwc /

ac yna i dywad merddin gwnewchi y dychymig gorav

ac yna i dywad Eppa / wrth Pasgen moes imi Sicrwydd ar Addewaist /

a govyn kyngor iddaw / Sef i dywad wlffin wrth y brenin / Arglwydd heb ef / ni thyckiaf / gan gadernid geissior castell i mae Eigr yndo / o herwydd ar ben karreg yn y mor i mae ef /

ac yna i dywad ef dan chwerthin yn rhith Gwrlais nim llas i etto / ond mi af i edrych / pa vaint a golles i om gwyr / gan gyssyrio Eigr /

ac yna i dywad arthur wrth howel mai yma lyn sydd ryvedd

a chattwr Iarll kerniw yn gyntaf i dywad / val hyn / Arglwydd vrenin heb ef / mae arnafi ofyn i lesgedd /

ac yna i dywad Arthur ha wyr da / vynghyd varchogion / chwi a royssoch imi hyd yn hyn gynghorav da / ar awrhon / i mae yn rhaid imi wrthynt /

DYWEDYD...........1

a dywedyd wrth y penaithiaid yno / ar vrys yn gorfforol gan hysbyssy yddynt / mae honno oedd y dyrnged a gaent hwy gantho ef /

DDA...............5

ac a gavas trwy addaw yddynt bob rryw dda er dyvod gidac ef / i oresgyn ynys brydain oddiar Emrys /

a govyn iddaw a wnaeth ef / beth a roddai ef o dda ir neb a laddai Emrys / pasgen attebodd gan ddwedyd / mi a roddaf mil o bynnoedd am kydmeithas inav tra vwy byw /

ac nid oedd ef yn goddiwes o dda / agos gmaint

ac nid oedd vn or ty draw ir sbaen / ar a vynai dda / na ddaeth ir wledd honno / i gymryd amravailion roddion ar a vynai bawb / a llawer hevyd a ddaeth yno / i edrych y wledd / heb i gwahawdd /

a gorchymyn i vedrod / nai vab i chwaer / liwio a llyvodraythy yr ynys yn dda /

DDAETH............18

a ffan ddaeth y llynges ir ynys hon /

a dechrav anrrhithio / a chlowed o Emrys hynny / ynte a ddaeth a llu mawr gantho /

a chilamwri / vod Emrys yn glaf / llawen a vy ganthynt dros ben / gan dybiaid na allai ythur ymdaro a hwynt ylldav / a thra vywyd yno / Sef a ddoeth vn or saysson a elwid Eppa a ddaeth at pasgen /

ac a varchogodd ef oni ddaeth ef at i vrawd maeth kai hir

a ffan ddaeth y sylgwyn / pob vn o naddynt / a broves dyny y kleddav allan or garreg /

ac a ddaeth hyd ynghaer Evroc /

ac yno i meddyliodd Arthur i kadw hwynt / heb na bwyd na diod / a ffan glyby baldwrf brawd kolgrin hyny / ef a ddaeth a chwech mil o wyr arvoc gantho / hyd o vewn deng milldir at gaer Evroc Sef i byssai ynte yn aros kledric / twyssog o Germania / ai nerth ynte / ir saysson

a thelyn gidac ef trwy lestav y brytaniaid / oni ddaeth ef dan ystlys y gaer /

a ddaeth tya khaer arclyd lle i ddoedd Arthur /

a ffan ddaeth ef yno / i roedd Gilamwri / ai lu gantho yn barod i ymladd /

ac oddyno i ddaeth Arthur i wlad yr ia / Sef Iseland /

a howel mymber llydaw Brenin llydaw / a llawer o bondeddigion gida hyny RHy vlin i manegi / val na ddaeth i vn wledd erioed i gymint o wyr da /

ac a ddaeth yno / kans vn or tair gwledd arbennic ynys prydain oedd honno /

ac nid oedd vn or ty draw ir sbaen / ar a vynai dda / na ddaeth ir wledd honno / i gymryd amravailion roddion ar a vynai bawb / a llawer hevyd a ddaeth yno / i edrych y wledd / heb i gwahawdd /

ac nid oedd vn or ty draw ir sbaen / ar a vynai dda / na ddaeth ir wledd honno / i gymryd amravailion roddion ar a vynai bawb / a llawer hevyd a ddaeth yno / i edrych y wledd / heb i gwahawdd /

a ffymp mil o wyr arvog a ddaeth yn borth ir brytaniaid a kynal i klod ai syberwyd a wnaythant a gwrthneby y rhyvainwyr a wnaythant / a pentraink..

ac velly ni orffwysodd gwalchmai oni ddaeth ef i vyddin yr amherawdr

a chan dybiaid i gallai ef gadw /r/ kleddav iddo i hvn / i gyddio a wnaeth ef mewn lle dirgel a ffan ddaeth y marchog eilwaith at Arthur / govyn a wnaeth ef ir marchog a vwriyssai ef y kleddav ir llyn /