BENN..............6

ac yna myned a wnaythant ir lle a elwir maes Beli / ar veddwl dwyn kyrch dirybydd am benn Emrys ai lu / Ac Emrys a fogelawdd hynny /

ac a roddes dyrnod kreylon i ffrolho / ar warthaf i benn hyd pan holldes i gorff ef hyd i wregis /

ac yn ymyl yno dan y rriw honno i mae bedd Bytta gawr iw weled heddiw ar ymgyvarvod hwnw a vyssai dalm o amser kyn lladdiad yr anghenvil vchod / am Elen nith howel / ar howel hwnw a barodd gwneythyr ylysendy [~ elusendy ] ywch benn bedd Elen ar y mynydd hwnw /

ac a drawodd Marcinicus ar i benn ai gleddav / oni holldodd hyd i ddwyvron / gan erchi iddaw vanegi iw gydgymydeithion yn yffern vod yn hwy kleddyddav y brytaniaid nai tavodav /

ac yna i daeth aniveiri o wyr rhyvain am benn howel a gwalchmai oni vy raid yddynt ffo hyd at arthur ai vyddin /

a manegi iddo a wnavthant / ddarvod i vedrod / i nai vab i chwaer wisgo koron y brytaniaid / am i benn /

BENNA.............3

ac yn benna ar ymwan / a hevyd / ni doedd dychymig chware na bai yno / ar vrenhines ar arglwyddessay / ar vylcher gaer / yn edrych ar hyny /

ach kyngor i kavas ynys Prydain vod yn benna ar ddeg tyrnas arhigain /

a manegi yddynt i dylai /r/ holl vyd vod yn ostyngedic ney yn yfydd i ryvain a choffewch mai eych teidiav chwi a gedwis ryvain yn benna lle or byd / o ddewrder milwriaeth a ffyniant / na wrthodwch chwithav angav / er kadw braint rhyvain /

BENTRAINK.........1

a dwedyd wrtho / ar y rhan waytha / ir ym i / a rac ofn kael ohonom i gerydd gan y brenin / moyswch i ni gid geisio gorvod ar Bentraink / trwy i ladd / ney i ddala

BENTREILLIAD......1

ac i kodes Bedwyr bentreilliad ne benbwtler Arthur /

BENTRILLIAD.......1

ac ef / Sef oedd y kenadav / Gwalchmai / Bosso Iarll rhydychen / Geraint Gaerwys or ysbaen a bedwyr bentrilliad a llawen vy gan lu Arthur vyned Gwalchmai yno / dan dybied i kymhellai ef hwynt i frwydro /

BENTRILLIAID......3

ac yna i rhoddes Arthur / i bedwyr bentrilliaid oi lys ef / nid amgen / pen butler Iarlleth normandi /

ac er hynny y brytaniaid a ddygassai i gorff ef hyd y lle i ddoedd y ddraic auraid / Sef a oric hirlas nai Bedwyr bentrilliaid pan weles kai hir / gwedi ladd / kymryd gidac ef drychant marchog arvoc grymys provedic /

ac a ddygbwyd korff Bedwyr Bentrilliaid Twysog normandi / hyd y dinas a wnaethoedd ef i hynan yno / a khorff kai hir /

BERI..............1

ac er gwched vai hwynt ai lladdent / ne beri ir gwan i gyviownder kans ymroi a wnaethent i gadw kyviownder / ar gwan hwy ai helpynt ymhob kyvraith / Blas yn y gyvraith vydol kattwr yn y gyvraith eglwys /

BERIGL............1

ac ynghanol y vyddin i peris ef roi / Eryr o Aur / mewn ystondardd / yn arwydd ir neb a bai berigl arno / ymgyrchy a oric /

BERIS.............1

ac ythur a beris amgylchy y gaer /

BETTANIA..........1

a Sertoruus Brenin bilia a ffeltesus Brenin Bettania /

BETTYD............1

a thair mil o bettyd yw rragod hwynt / ar y fford /

BETYD.............1

ac a gavas ef or chwech ynys eraill / o betyd / chwechigen mil / Sef oedd henway yr ynyssoedd hyny / Iwerddon / ynys yr ia scotland / orck llychlyn a denmarc /

BETH..............8

ac oddyno i daeth Emrys i geisio kyngor / beth a wnai ef i octa / Sef oedd i gyngor peri i octa / ai holl lu gymryd kadwyn yn llaw pob vn onaddynt a thamaid o bridd ymhen pob vn

a govyn iddaw a wnaeth ef / beth a roddai ef o dda ir neb a laddai Emrys / pasgen attebodd gan ddwedyd / mi a roddaf mil o bynnoedd am kydmeithas inav tra vwy byw /

ac a welsai y weledigaeth hono / gan ovyn ir gwyr doythion / pa beth arwyddokav hynny /

ac i maent hwy yn i holi ini / beth anledys [~ annyledus ] /

ac am hyny / ninav a holwn yddynt hwythav beth dledys / ar kadarnaf o honom / kymered gan y llall / kans yn rhieni ni a orvy arnynt hwy / nid amgen / Beli a Bran / meibion dyfnwal moel myd / o herwydd hwynt a ddygyssant vgain o voneddigion RHyvain / yn wystlon ganthynt i ynys Prydain / am dyrnged /

ac yno ef a welai hen wraic yn eistedd wrth y tan / a bedd newydd gar i llaw / a hithav yn hiravthy ywch ben y bedd / a ffan weles hi Bedwyr / i dowad hi wrtho o tydi ddirieitia or dynion / beth a wneidi yma / ef ath leddir di yr awrhon / o angav tervynedig / kans yr anghenvil melldigedig /

ac wedi ddala ef / i damynodd ef ar walchmai ddywedyd iddo ef i enw / a ffa beth oedd ef ai marchog ai gwas

ac Arthur a ovynodd ir marchog pa beth a welsai ef / y marchog attebodd

BETHAV............1

a ddelav rrac llaw yn yr ynys hon / Sef ir attebodd merddin / na doedd Iawn dravthy or rryw bethav hynny / ond pan vai raid a ffestwedwn / i heb amgen / yr yssbryd glan yr hwn y sydd im dysgv i ai oddiwrthif pan vai raid ym wrtho

BILIA.............4

ac Sertornus o bilia /

ac ymlaen y bedwerydd vyddin ir oedd Borex Brenin Bilia /

ac er hyny y vyddin a ddyc i gorff ef oni garvyant a byddin brenin bilia a hono ai gwasgarodd hwynt /

a Sertoruus Brenin bilia a ffeltesus Brenin Bettania /

BILIS.............3

ac a ddanvonyssai genadav at arthur / dan erchi iddaw ef vlingo kroen i varf ai danvon iddaw ef / i orffen i bilis /

ac ef ai roddai yn ychaf ar i bilis / er parch i arthur /

ac ef / gan ddwedyd y kryva o honom i yr amser hwnw kymred groen barf y llall / ai bilis hevyd /

BLADDON...........1

ac velly goresgyn a wnaythant / o hwmber / hyd ymhenryn Bladdon yn y gogledd / kans yn yr amser hwnw / anghytyndeb oedd ymsyg y brytaniaid / am wneythyd brenin arnynt /

BLAEN.............5

ac a rodd y kleddav iddo ef / gan ddwedyd iddo yr ystyr / val or blaen /

ac i dowad yntav y ffyrf ar ystyr i kawsai ef y kleddav val or blaen

ac ar y rhythyr kyntaf / gyrry ffo ar y brytaniaid / ai hymlid ir koed i byassent or blaen /

Ag yno ir arhoes Arthur hwynt, a rhoi i farchogion o'r naill tu a Morydd, iarll Caerloiw, o'r blaen.

ac yn orthrwm / val na welsid i kyffelib / or blaen onid oedd rhai byw / yn myned oi pwyll / gan gri a llef / yr rhai lled veirw /

BLAENA............1

ac yno gwahaodd blaena or brytaniaid / ai hencil hyd at howel ymber llydaw / a gwalchmai /

BLAS..............2

a thri kyviawn varchogion oedd yno / Blas Iarll llychlyn kattwr ap gwrlliw /

ac er gwched vai hwynt ai lladdent / ne beri ir gwan i gyviownder kans ymroi a wnaethent i gadw kyviownder / ar gwan hwy ai helpynt ymhob kyvraith / Blas yn y gyvraith vydol kattwr yn y gyvraith eglwys /

BLITH.............2

a rhoi gwyr llydaw ar brytaniaid blith drafflith a hwynt a gossod a wnaeth gwyr dyved ar y bryniav vchel /

ac ymffystio yn grevlon a wnaythant blith drafflith / oni glowid i twrf yn cyffroi /r/ ddaiar / gan drwst Saledav y milwyr / yn ffystio /r/ llawr /

BLWM..............1

ac yna i parodd Arthur amdoi korff yr amherawdr / ar Brenhinoedd eraill o Seneddwyr RHyvain / yn anrydeddys / mewn gweoedd o blwm /

BLWYDDYN..........2

ac i roddi tyrnged iddo ef / bob blwyddyn / Ar haf nessaf at hynny i daeth Arthur i ynys prydain /

ac a vy varw / wedi iddo ef dyrnassy chwech blwyddyn arhigain

BLYNYDDOEDD.......1

ac o vewn y blynyddoedd hyny / ar bob gwyl arbenig i ddyvyny atto i holl dwyssogion penaithiaid / ai wyr da provadwy klodvawr / o bob gwlad i amalhav i deyly ef / ai aniver /

BO................2

ac o bydda i vrenin / mi ai hanrydeddaf / o dir a dayar a chyvoeth / val i bo ef bodlon

ac yna ni wyr neb / na bo gwrlais ai ddav anwylwas ydym ni /

BOB...............17

ac wedi hynny / ymgyrchy a wnaythant y byddinoedd a lladd llawer o bob ty /

a eilwaith ymveddino a oric o bob ty /

ac a gavas trwy addaw yddynt bob rryw dda er dyvod gidac ef / i oresgyn ynys brydain oddiar Emrys /

a chwareon / val i gallai bob marchog / ar ai mynai dorri ffon ar varch / ne ymwan /

ac i roddi tyrnged iddo ef / bob blwyddyn / Ar haf nessaf at hynny i daeth Arthur i ynys prydain /

ac o vewn y blynyddoedd hyny / ar bob gwyl arbenig i ddyvyny atto i holl dwyssogion penaithiaid / ai wyr da provadwy klodvawr / o bob gwlad i amalhav i deyly ef / ai aniver /

ac o vewn y blynyddoedd hyny / ar bob gwyl arbenig i ddyvyny atto i holl dwyssogion penaithiaid / ai wyr da provadwy klodvawr / o bob gwlad i amalhav i deyly ef / ai aniver /

ac val i roedd ar bob Brenin / oi amgylch ofn Arthur / rh

ac ef / a newidio dyrnodav yn greylon / o bob vn tyac at i gilidd /

ac am bob vn oi wyr /

ac ynys brydain o bob da moesay a devodav / o herwydd vn arver oedd holl wyr llys arthur ai gwragedd /

ac a vyant amherodron yno / bob vn yn ol i gilidd /

Ag yn ol y pedair byddin hynu ir oedd pedair eraill a dau farchog o reolwyr ar bob vn ohonynt.

ach anrhydeddaf chwithav wrth eych bodd o bob da a thiroedd /

ac a roes ef vaddeyant / ir tri Seneddwyr byw ychod / ai rhyddhav hwynt / o bob perigl a khaethiwed / dan ammod yddynt hebrwng y kyrff ychod i ryvain yw kladdy /

ac ar bob vn or kyrff eraill / yr arvay a oedd yn parthyny yddynt / pawb yn i alwedigaeth /

ac am hynny / i gorvy ef bob kenedleth trwy dri pheth oedd yn i galon ef nid amgen gobaith da / arvay kysegredig a rinwedd i vilwyr /

BOBL..............3

ac velly hevyd i daeth Assaf ai bobl i drigaredd Emrys /

a chymell y bobl i warhav iddaw ef /

ac i dowad wrthynt / ha wyr da / nid ymladd y bobl / draw yn gytyn / kans pob kasgal ysgymyn anghyvreithlon ynt

BOBLOEDD..........2

ac wedi cynyll aneirif o bobloedd a goressgyn holl loiger hyd yng haer Evroc /

a goresgyn y mynydd arnynt a lladd llawer o bobloedd /

BOBOL.............4

ac yna i dywad Eidol / ar Esgob dyvric i vrawd chwchwi bobol ddrwc /

a ffan wyby kilamwri i neges chwerthin a wnaeth ef a dwedyd / nid rryvedd genni vi ally o bobol lesg / anrithio ynys brydain gan yddynt vod mor ynvyd /

a fferi i bobol ymladd a hwynt am gerrig /

a chadw y bobol hyny yno / oni vy veirw miloedd o honynt o newyn / yr hwn lyn / yw vn or ynyssoedd /