WRTHO................3

ond fe wrthododd y duw hwn wneuthur hyn o gymmwynas, gan ddywedyd wrtho, pe b'ai [~ bai ] poenau uffern unwaith yn cael eu symmud oddiwrth ddynolryw, ni fyddai dim ond drygioni ac anlladrwydd yn y byd.

ni thybiodd yn gyfleus dynnu hynny o ddrwg yn llwyr oddi wrtho, ond a gymmerodd y drefn ganlynol i rwystro 'r effaith o hono: -

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

WRTHODODD............1

ond fe wrthododd y duw hwn wneuthur hyn o gymmwynas, gan ddywedyd wrtho, pe b'ai [~ bai ] poenau uffern unwaith yn cael eu symmud oddiwrth ddynolryw, ni fyddai dim ond drygioni ac anlladrwydd yn y byd.

WRTHRYFELA...........2

Fe dynnodd yr Iuddewon i wrthryfela yn erbyn llywodraeth Adrian.

ac felly y dylent geryddu 'r fath drachwantau a nwydau afreolaidd, yr hyn sy 'n dueddol i bob dyn wrth wendid nattur, a gweddio ar Dduw am gymmorth i wrthryfela yn erbyn y cyfryw dueddiadau llygredig, ac i buro eu cydwybodau, fel na fyddai honno yn eu cyhoeddi yn euog, a 'u condemnio mewn ystad ysprydol.

WRTHWYNEB............2

Gwedi 'r Iuddewon ddyfod yn eu hol o Babilon, yr oeddent yn llwyr wrthwyneb i addoli delwau, ac am hynny a oddefasant lawer o galedi o 'u hachos.

ac nad yw pechod yn gwreiddio ynddo mor belled, fel na's gellid trwy iawn drefn ac arferiad ei lwyr chwynnu a 'i ddiwreiddio ymaith o hono, os na fydd yr enaid yn llwyr wrthwyneb:

WRTHWYNEBU...........2

mae 'r opiniwn yma wedi cael ei ymddiffyn yn ddysgedig gan Doctor Warburton, a 'i wrthwynebu gan Doctor Sykes, a rhai awdwyr cymmeradwy eraill.

ac mae 'n rhaid cyfaddef ei fod yn cael ei wrthwynebu 'n fawr gan y diwygwyr, y rhai oeddent yn edrych arno fel yn weddill o ba byddiaeth.

WRTHYCH..............1

Ond bydded i bob Cristion gofio, fod Iesu wedi dywedyd yn rhagflaenol, er ein rhybuddio, 'Os dywed neb wrthych, Wele dyma Grist, neu dyna, na chredwch;

WRTHYNT..............2

maent yn ofnus iawn pan welont ddiffyg ar yr haul neu 'r lleuad, y rhai y maent yn eu hystyried fel gwr a gwraig, ac yn meddwl eu bod yn ddig wrthynt ar y cyfryw amser.

Pan fyddo diffyg ar yr haul, maent yn meddwl ei fod yn ddig wrthynt, ac yn cymmeryd arnynt wybod am beth, wrth edrych ar ei hwyneb;

WYBOD................2

os deuir i wybod ei fod, mae ei gorph yn cael ei daflu i ryw dommen fel ci.

Pan fyddo diffyg ar yr haul, maent yn meddwl ei fod yn ddig wrthynt, ac yn cymmeryd arnynt wybod am beth, wrth edrych ar ei hwyneb;

WYBODAETH............4

Yn gymmaint a bod y gyfraith Iuddewig yn fygythiadau tymhorol, mae 'n gwestiwn, pa un a oedd ganddynt wybodaeth am gyflwr tragywyddol ar ol y bywyd hwn;

gan roddi tystiolaeth eglur fod ganddo ryw beth yn fwy na chyffredin o wybodaeth.

Nid yw 'r bobl hyn yn credu dim am adgyfodiad y corph, a 'r hyn o wybodaeth sydd ganddynt am fyd arall sy 'n bur dywyll.

Seneca sydd hefyd yn haeru, fod rhinwedd yn mawrhau 'r enaid, yn ei barottoi i wybodaeth o bethau nefol, ac yn ei wneuthur yn deilwng o gyfeillach a derbyniad gyd a Duw.

WYBR.................2

Ymhlith y rhai'n mae dau ryw neillduol, sef, un o bren, wedi ei addurno ag aur a pherlau, i arwyddo 'r haul, am hynny yn eistedd mewn cadair o liw 'r wybr, yn arwyddo 'r ffurfafen, a phlu ar ei phen, yn arwyddo ei llewyrch bendigedig a gogoneddus.

ond os byddant mor fentrus ag agor y trydydd cwlwm, mae 'r fath ystormydd yn codi, y mor yn cynhyrfu, a 'r holl wybr yn duo, fel na byddant mwyach yn gallu rheoli eu llongau, ond mewn perygl bob munud o longddrylliad.

WYBRENNOL............1

hwy a wyddent wrth nattur fod yr haul a 'r lleuad yn rhagori ar yr holl gyrph wybrennol eraill;

WYDDENT..............1

hwy a wyddent wrth nattur fod yr haul a 'r lleuad yn rhagori ar yr holl gyrph wybrennol eraill;

WYDDOM...............2

ond hyn a wyddom, nad oes gan Grist'nogion un hawl i erlid;

etto yn Gini, a lleoedd eraill, ag y mae gan ein morwyr ni beth masnach a hwynt, ni wyddom fod y rhan fwyaf o 'r trigolion yn cadw wrth eu hen feddyliau Paganaidd.

WYF..................14

Yr wyf yn credu, trwy ffydd berffaith, mai Duw yw Creawdwr pob peth, ei fod ef yn tywys ac yn cynnal ei holl greaduriaid;

Yr wyf yn credu fod un Duw, ac nad oes undeb ond efe:

Yr wyf yn credu, nad yw Duw yn beth corphorol;

Yr wyf yn credu, mai Duw yw dechreuad a diweddiad pob peth.

Yr wyf yn credu beth bynnag a ddysgwyd i ni gan y prophwydi, ei fod yn wirionedd dwyfol.

Yr wyf yn credu, fod athrawiaeth a phrophwydoliaethau Moses yn wir;

Yr wyf yn credu, fod y gyfraith yn anghyfnewidiol, ac na roddir un arall yn ei lle.

Yr wyf yn credu, fod y gyfraith ag sydd gennym yn bresennol, yr un ag a roddwyd i Moses.

Yr wyf yn credu, fod Duw yn gwybod holl feddyliau dynion a 'u gweithredoedd.

Yr wyf yn credu, y bydd i Dduw wobrwyo gweithredoedd pob un a gadwo ei orchymynion, a phoeni troseddwyr ei gyfraith.

Yr wyf yn credu, fod y Messia i ddyfod;

Yr wyf yn credu adgyfodiad y meirw, yr hyn a fydd pan welo Duw fod yn dda.

Ac wrth y wraig o Samaria, 'Myfi yr hwn wyf yn ymddiddan a thi yw hwnnw.'

Calfin a ddywed, Nid wyf yn hoffi 'r weddi hon, o sanctaidd, fendigedig, a gogoneddus Ddrindod;

WYLIAU...............1

Mae yma lawer o seremoniau mewn perthynas i wyliau, newydd leuadau, genedigaethau, ac angladdau eu perthynasau, dros y rhai y maent yn fynych yn myned i lawer o draul.

WYNEB................3

Pan ddinystriwyd Jerusalem gan Titus ymmerawdwr Rhufain, yr hyn a ddigwyddodd yn y flwyddyn 70 o oedran Crist, fe gafodd yr Iuddewon eu gwasgaru dros wyneb yr holl ddaear, fel nad oes braidd un wlad na thalaith heb rai o honynt yn ei chrwydro;

Er hyn i gyd fe gynhyddodd drygioni, ac fe aeth dynion yn waeth ac yn fwy gwrthwyneb yn ymhob ffordd, ne's i Dduw ddanfon llifeiriaint o ddyfroedd i 'w difetha oddiar wyneb y ddaear.

Meddyliau y rhai ag sydd yn cael eu cyfrif yn bobl fwyaf deallus ymhlith y Tibetiaid yw, pan fyddo 'r Grand Lama mewn wyneb i farw, naill ai o ran oedran neu o ryw glefyd, nad yw ei enaid ond gadael ei hen sych gyfanneddiad i edrych am un arall mwy ifangc a gwell i drigfannu ynddo, yr hyn sy 'n cael ei ganfod yn fynych gan rai o 'r Tayshoo Lama mewn un arall.

WYNION...............1

am hynny i Dduw ddigio 'n fawr wrth y dyn du, fel yr ordeiniodd ef y bobl wynion yn feistri, ar bobl dduon i fod yn slafiaid iddynt.

WYNT.................1

maent yn eu symmudiad yn debyg i droead-wynt, a 'u heffaith mor greulon, bid at bwy bynnag y byddir yn pwrpasu eu danfon, hwy a ant gyd a 'r fath nerth a chyflymdra, fel y cwympant y creadur cyntaf a fyddo yn eu ffordd.

WYRDD................1

mae rhai'n o bob lliwiau, peth o honynt yn wyrdd, melyn, glas, & c.

WYTH.................1

fe ymddangosodd ynghylch saith neu wyth o honynt yn Ffraingc, Yspaen, Persia, & c.

WYTHFED..............1

yn wythfed, i ymwrthod a phob chwaryddiaeth a diod gadarn;

X....................1

X.

XEQUIAM..............1

y mae hon yn personoli tri philosophydd mawr, Confusius, Xequiam, a Tanzu.

XI...................1

XI.

XII..................1

XII.

XIII.................2

XIII.

canys mae 'n Iachawdwr yn ei alw ef yn gadno, Luc xiii. 32.

XVI..................1

xvi. 14.)

XXIII................1

xxiii. 8.

Y....................635

Am y Grefydd Iuddewig.

dyn ag oedd yn fawr ei anrhydedd, a chwedi ei ddewis gan Dduw amser byr ar ol y diluw, i gynnal adnabyddiaeth o 'r dwyfol undeb ymhlith cenhedloedd eilun-addolgar y byd.

dyn ag oedd yn fawr ei anrhydedd, a chwedi ei ddewis gan Dduw amser byr ar ol y diluw, i gynnal adnabyddiaeth o 'r dwyfol undeb ymhlith cenhedloedd eilun-addolgar y byd.

Y grefydd Iuddewig a welir yn ei llawn berffeithrwydd yn mhum llyfr Moses, sylfaenwr eu cyfreithiau gwladol ac eglwysig;

yr hwn hefyd oedd eu harweinydd o dir y caethiwed yng wlad yr Aipht, i 'w dwyn i feddiannu 'r addawedig wlad (ag oedd i fod yn gysgod o 'u tragywyddol ddedwyddwch) sef gwlad Canaan.

Barn y bobl hynny ag oedd yn byw yn yr oesoedd cyntaf wedi 'r diluw, ymddengys fod yn syml, yn barchus, ac yn ddidwyll;

yr oeddynt hwy yn edrych ar Dduw fel eu Creawdwr, ac yn hollol gredu yn ei ragluniaethau, trwy gyfeirio eu golwg ymlaen at y Person hwnnw ag oedd i fod yn offrwm dros bechod, neu yn gyfryngwr drostynt at Dduw.

Ni welwn hefyd, mai mewn ychydig amser ar ol gwasgariad plant Noa, rhannu 'r teuluoedd, a chymmysgu 'r ieithoedd, i lawer iawn o ddynol ddychymygiadau newyddion gymmeryd lle mewn crefydd, yr hyn fu 'n achos o alw Abraham o Ur y Caldeaid, fel y byddai iddo ef a 'i dylwyth gadw addoliad ac adnabyddiaeth o 'r gwir Dduw.

Ni welwn hefyd, mai mewn ychydig amser ar ol gwasgariad plant Noa, rhannu 'r teuluoedd, a chymmysgu 'r ieithoedd, i lawer iawn o ddynol ddychymygiadau newyddion gymmeryd lle mewn crefydd, yr hyn fu 'n achos o alw Abraham o Ur y Caldeaid, fel y byddai iddo ef a 'i dylwyth gadw addoliad ac adnabyddiaeth o 'r gwir Dduw.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Mewn trefn i ddangos gwreiddiol egwyddorion y grefydd Iuddewig, ni a gawn yn y lle nesaf osod i lawr o flaen y darllenydd swm eu ffydd, yr hon a gynhwysir mewn tair ar ddeg o erthiglau, y rhai ydynt y fath a all un genedl neu Grist'nogion eu harddel, ond honno yn unig mewn perthynas i ddyfodiad y Mesia.

Yr wyf yn credu beth bynnag a ddysgwyd i ni gan y prophwydi, ei fod yn wirionedd dwyfol.

mai efe yw tad a phennaeth y doctoriaid, yr holl rai a fuant fyw o 'i amser ef hyd yn hyn, ac a fydd o hyn allan.

Yr wyf yn credu, fod y gyfraith yn anghyfnewidiol, ac na roddir un arall yn ei lle.

Yr wyf yn credu, fod y gyfraith ag sydd gennym yn bresennol, yr un ag a roddwyd i Moses.

Yr wyf yn credu, y bydd i Dduw wobrwyo gweithredoedd pob un a gadwo ei orchymynion, a phoeni troseddwyr ei gyfraith.

Yr wyf yn credu, fod y Messia i ddyfod;

Yr wyf yn credu adgyfodiad y meirw, yr hyn a fydd pan welo Duw fod yn dda.

ond y rhai mwyaf nodedig o honynt oedd y Phariseaid, y Saduseaid, yr Esseniaid, a 'r Herodiaid.

ond y rhai mwyaf nodedig o honynt oedd y Phariseaid, y Saduseaid, yr Esseniaid, a 'r Herodiaid.

ond y rhai mwyaf nodedig o honynt oedd y Phariseaid, y Saduseaid, yr Esseniaid, a 'r Herodiaid.

Phariseaid, sect nodedig, a elwid felly oddiwrth y gair Hebraeg (Pharesh) yr hwn sy 'n arwyddo ymraniad neu ymneillduad, o herwydd eu bod hwy yn cymmeryd arnynt i gadw 'r gyfraith a thraddodiadau, a rhodio yn fwy perffaith a sanctaidd nag eraill o 'r Iuddewon.

Mae 'n rhy anhawdd gwybod yn iawn pa bryd y dechreuodd y sect hon;

Mae 'n rhy anhawdd gwybod yn iawn pa bryd y dechreuodd y sect hon;

Yr oedd y Phariseaid yn groes i opiniynau 'r Saduseaid, trwy ddala adgyfodiad y meirw, a 'r hanfod o angylion ac ysprydion, Act.

Yr oedd y Phariseaid yn groes i opiniynau 'r Saduseaid, trwy ddala adgyfodiad y meirw, a 'r hanfod o angylion ac ysprydion, Act.

Ond yn ol hanes Josephus, nid oedd yr adgyfodiad yma ddim yn 'chwaneg [~ ychwaneg ] nag athrawiaeth y Pythagoriaid;

Oddiwrth yr adgyfodiad hyn yr oeddynt yn cau allan y rhai drygionus, gan gredu fod eneidiau 'r cyfryw yn cael eu trosglwyddo i dragywyddol drueni.

Ond am droseddiadau bychain yr oeddynt yn meddwl fod y rhei'ny i gael eu poeni yn y cyrph ag oedd yr eneidiau hynny (ag oedd yn euog o 'r trosedd) i gael eu danfon iddynt nesaf.

Ond am droseddiadau bychain yr oeddynt yn meddwl fod y rhei'ny i gael eu poeni yn y cyrph ag oedd yr eneidiau hynny (ag oedd yn euog o 'r trosedd) i gael eu danfon iddynt nesaf.

Yn ol y farn hon, yr oedd disgyblion Crist yn gofyn mewn perthynas i 'r dyn dall, (Ioan ix. 2.)

Pwy a bechodd, ai hwn neu ei rieni, fel y genid ef yn ddall?

A phan y dywedodd y disgyblion wrth Grist, fod rhai yn dywedyd, mai Elias, Jeremia, neu un o 'r prophwydi oedd ef, (Mat.

A phan y dywedodd y disgyblion wrth Grist, fod rhai yn dywedyd, mai Elias, Jeremia, neu un o 'r prophwydi oedd ef, (Mat.

ond pa fodd y gallent ostegu dwy athrawiaeth mor groes y naill i 'r llall, nid yw yn hawdd i eglurhau.

ond pa fodd y gallent ostegu dwy athrawiaeth mor groes y naill i 'r llall, nid yw yn hawdd i eglurhau.

Hwy a ddechreuasant yn amser un Antigonus, o Socho, rhaglaw o 'r Sanhedrim, dysgawdwr cyfraith a difinyddiaeth y brif ysgol yn ninas Jerusalem.

Yr Antigonus yma oedd yn mynych athrawiaethu ei ysgolheigion, nad o ofn slafaidd, nac er mwyn gwobr y dylid gwasanaethu Duw, ond yn unig trwy fabwysiadol gariad a dyledus barch.

Dau o 'i ysgolheigion, Sadoc a Baithus, a gasglasant oddiwrth hyn, nad oedd un gwobrwyad i ddisgwyl ar ol y bywyd hwn;

ac am hynny hwy a ymneillduasant oddiwrth eu hathraw, ac a ddysgasant i 'r bobl, nad oedd y fath beth ag adgyfodiad y meirw, na chyflwr tragywyddol;

ac am hynny hwy a ymneillduasant oddiwrth eu hathraw, ac a ddysgasant i 'r bobl, nad oedd y fath beth ag adgyfodiad y meirw, na chyflwr tragywyddol;

felly yn agos o 'r un farn a 'r Epicuriaid, ond eu bod hwy yn addef mai gallu Duw a greodd y byd, ac mai wrth ei ragluniaeth ef yr oedd bob peth yn cael ei lywodraethu, yr hyn oedd yr Epicuriaid yn ei wadu.

Mae 'n anhawdd deall, pa fodd y gallent wadu 'r bod o angylion, gan eu bod hwy yn derbyn llyfrau Moses, lle mae son yn fynych am angylion a 'u hymddangosiadau.

Mae rhai 'n meddwl nad oeddynt yn edrych ar angylion fel bodau neillduol, neu hanfod o honynt eu hunain, ond megis galluoedd yn dylifo oddiwrth y Bod dwyfol, fel ag y mae llewyrch yn beth gwahanol oddiwrth yr haul.

Mae rhai 'n meddwl nad oeddynt yn edrych ar angylion fel bodau neillduol, neu hanfod o honynt eu hunain, ond megis galluoedd yn dylifo oddiwrth y Bod dwyfol, fel ag y mae llewyrch yn beth gwahanol oddiwrth yr haul.

fel ag yr oeddent yn tybied am y defnydd sy 'n bywhau cyrph dynion, ac yn marw gyd a hwynt.

ond y mae 'r Phariseaid, y rhai mwyaf aml, yn eu galw hwynt yn Hereticiaid.

ond y mae 'r Phariseaid, y rhai mwyaf aml, yn eu galw hwynt yn Hereticiaid.

Esseniaid, sect o bobl ag oedd ymhell tu hwnt i 'r Phariseaid am y manylwch i gadw 'r gyfraith.

Mae rhai yn meddwl, a hynny yn ddigon tebygol, i 'r sect hon godi i fynu yn amser herledigaeth Antiogus Epiphanus, pan giliodd rhifedi mawr o 'r Iuddewon i 'r anialwch, lle y darfu iddynt arfer eu hunain i bob caled-fyd o fywiolaeth.

yr oedd y rhai'n yn cael eu galw 'r ymarferol.

Y lleill oeddent yn arferyd eu hunain i fyfyrdodau, am hynny yn cael eu galw yr Esseniaid myfyrdodol.

Yr oedd y rhai'n yn gochelyd byw mewn trefydd, rhag ofn i hynny dynnu ymaith eu myfyrdodau duwiol, a 'u dwyn dan amryw fath o brofedigaethau.

Yr oeddent yn credu anfarwoldeb yr enaid a bywyd tragywyddol, ond yn gwadu adgyfodiad y corph.

Er bod ein Iachawdwr yn argyhoeddi yr holl sectau Iuddewig eraill, etto, ni ddywedodd ef ddim am yr Esseniaid, ac nid oes air o son am danynt yn y Testament Newydd;

yr achos o hyn oedd, mae 'n debyg, o herwydd eu neillduolrwydd oddiwrth bawb eraill ond y rhai a fyddai o 'r un farn a hwynt eu hunain.

ond fel ag y bu llawer Herod yn llywodraethu ar yr Iuddewon, maent etto yn ymrannu mewn perthynas i ba un o honynt oedd yn cael ei adael yn Fessia.

Mae y rhan fwyaf yn meddwl mai Herod y mwyaf, mab i Antipater, yr hwn a fu farw ychydig fisoedd wedi geni ein Iachawdwr.

Mae y rhan fwyaf yn meddwl mai Herod y mwyaf, mab i Antipater, yr hwn a fu farw ychydig fisoedd wedi geni ein Iachawdwr.

Fe ymddangosodd mewn amser pan oedd yr holl fyd yn disgwyl am y Messia.

Fe ddywedir iddo gasglu cof-resau cenhedlaethau ty Ddafydd, a 'u llosgi, fel na allai neb brofi nad oedd ef yn dyfod o 'r hiliogaeth hynny, o ba un y gwyddid fod y Messia i ddyfod.

Fe ddywedir iddo gasglu cof-resau cenhedlaethau ty Ddafydd, a 'u llosgi, fel na allai neb brofi nad oedd ef yn dyfod o 'r hiliogaeth hynny, o ba un y gwyddid fod y Messia i ddyfod.

Fe ellid yn hawdd feddwl ei fod ef yn drachwantus, i gymmeryd arno mai ef oedd y Messia.

Yn gymmaint a bod y gyfraith Iuddewig yn fygythiadau tymhorol, mae 'n gwestiwn, pa un a oedd ganddynt wybodaeth am gyflwr tragywyddol ar ol y bywyd hwn;

Yn gymmaint a bod y gyfraith Iuddewig yn fygythiadau tymhorol, mae 'n gwestiwn, pa un a oedd ganddynt wybodaeth am gyflwr tragywyddol ar ol y bywyd hwn;

Mae 'r Phariseaid a 'r Saduseaid yn mynych gael eu henwi yn y Testament Newydd;

sef, Carasists, y rhai na fynnant derbyn un rheol o grefydd ond cyfraith Moses yn unig, a 'r Rabbiniaid ag sydd yn chwanegu at y gyfraith, fel y dywedwyd uchod, amryw draddodiadau 'r Talmud.

sef, Carasists, y rhai na fynnant derbyn un rheol o grefydd ond cyfraith Moses yn unig, a 'r Rabbiniaid ag sydd yn chwanegu at y gyfraith, fel y dywedwyd uchod, amryw draddodiadau 'r Talmud.

sef, Carasists, y rhai na fynnant derbyn un rheol o grefydd ond cyfraith Moses yn unig, a 'r Rabbiniaid ag sydd yn chwanegu at y gyfraith, fel y dywedwyd uchod, amryw draddodiadau 'r Talmud.

Ond gan nad oes fawr yn gwybod beth yr ydys yn ei feddwl wrth y gair Talmud, yn y lle nesaf ni a gawn roi ychydig o eglurhad o hono.

Ond gan nad oes fawr yn gwybod beth yr ydys yn ei feddwl wrth y gair Talmud, yn y lle nesaf ni a gawn roi ychydig o eglurhad o hono.

y cyntaf a elwir y Talmud o Jerusalem;

y cyntaf a elwir y Talmud o Jerusalem;

a 'r llall, y Talmud o Babilon;

mae pob un o 'r rhai'n wedi eu cyfansoddi yn ddau ran, y * Misna a 'r Gamara.

Mae 'r Iuddewon yn dewis y Talmud a gyfansoddwyd yn Babilon o flaen hwnnw o Jerusalem, am ei fod yn fwy goleu, ac yn helaethach.

Y Talmud o Jerusalem a 'r Misna, yn ol dehongliad y Caldeaid, Onkelos, a Jonathan, yw 'r llyfrau hynaf o athrawiaeth ag sydd gan yr Iuddewon, ond yr awdwyr sanctaidd eu hunain.

Y Talmud o Jerusalem a 'r Misna, yn ol dehongliad y Caldeaid, Onkelos, a Jonathan, yw 'r llyfrau hynaf o athrawiaeth ag sydd gan yr Iuddewon, ond yr awdwyr sanctaidd eu hunain.

Mae Lightfoot wedi tynnu llawer iawn o oleuni o honynt at eglurhau amryw ymadroddion yn y Testament Newydd, trwy gydmaru geiriau 'r Misna a 'r apostolion a 'r efangylwr.

Pan ddinystriwyd Jerusalem gan Titus ymmerawdwr Rhufain, yr hyn a ddigwyddodd yn y flwyddyn 70 o oedran Crist, fe gafodd yr Iuddewon eu gwasgaru dros wyneb yr holl ddaear, fel nad oes braidd un wlad na thalaith heb rai o honynt yn ei chrwydro;

maent hyd heddyw yn disgwyl y Messia, yr hwn yn y iaith Hebraeg sy 'n arwyddo Eneiniog. -

maent hyd heddyw yn disgwyl y Messia, yr hwn yn y iaith Hebraeg sy 'n arwyddo Eneiniog. -

ac o 'i herwydd ef y cafodd brenhinoedd, offeiriaid, a phrophwydi eu heneinio, yr hyn oedd yn cael ei wneud yn ffiguraidd neu 'n gysgodol o hono, oddiwrth y gair Mesach, fe eneiniwyd.

ac o 'i herwydd ef y cafodd brenhinoedd, offeiriaid, a phrophwydi eu heneinio, yr hyn oedd yn cael ei wneud yn ffiguraidd neu 'n gysgodol o hono, oddiwrth y gair Mesach, fe eneiniwyd.

Felly Saul, Dafydd, Solomon, Joash, a brenhinoedd Juda, a dderbyniasant y frenhinol eneiniad, Aaron a 'i feibion yr * Misna sy 'n arwyddo ail adroddiad, neu, ail gyfraith Gamara, math o agoriad ar y Misna.

Felly Saul, Dafydd, Solomon, Joash, a brenhinoedd Juda, a dderbyniasant y frenhinol eneiniad, Aaron a 'i feibion yr * Misna sy 'n arwyddo ail adroddiad, neu, ail gyfraith Gamara, math o agoriad ar y Misna.

offeiriadol wisgoedd cyssegredig, Elisha, disgybl Elija, y brophwydol eneiniad.

Mae 'r Crist'nogion yn credu, mai Iesu Grist yw 'r gwir Fesia, ymha un y mae 'r holl brophwydoliaethau wedi cael eu llwyr gyflawni.

Ond y mae 'r Iuddewon etto, yn eu hynfydrwydd, yn parhau i ddysgywl am Fesia tymhorol, yr hwn, meddant hwy, a ddarostwng y byd, ac a osod i fynu un lywodraeth gyffredinol;

Ond y mae 'r Iuddewon etto, yn eu hynfydrwydd, yn parhau i ddysgywl am Fesia tymhorol, yr hwn, meddant hwy, a ddarostwng y byd, ac a osod i fynu un lywodraeth gyffredinol;

eraill yn meddwl fod dau Fesia i ddyfod, y naill ar ol y llall;

eraill yn meddwl fod dau Fesia i ddyfod, y naill ar ol y llall;

Ac wrth y wraig o Samaria, 'Myfi yr hwn wyf yn ymddiddan a thi yw hwnnw.'

Yn ol y brophwydoliaeth hon, yr ydym yn cael hanes am lawer o dwyllodwyr a gymmerasant arnynt enw 'r Mesia.

Pob oes ymysg yr Iuddewon sydd wedi bod yn hynod am ryw gau gristiau, neu gau brophwydi, y rhai oedd yn dra llwyddianus i dwyllo'r bobl.

Y cyntaf, a 'r mwyaf enwog, oedd Simon Magus, yr hwn a gyhoeddodd ei hun yn Samaria, mai efe oedd gallu Duw.

Yr ydys yn dywedyd iddo ef gymmeryd yr enw hwn, ag sy 'n arwyddo yn Hebraeg, Mab y Seren, o herwydd fod prophwydoliaeth Balaam yn dywedyd, y deuai seren allan o lwyth Jacob;

Yr ydys yn dywedyd iddo ef gymmeryd yr enw hwn, ag sy 'n arwyddo yn Hebraeg, Mab y Seren, o herwydd fod prophwydoliaeth Balaam yn dywedyd, y deuai seren allan o lwyth Jacob;

yr hyn ag oedd ef yn ei osod iddo ei hun, gan roi allan, mai efe oedd y Mesia.

yr oedd hwn yn dywedyd mai efe a roddodd y gyfraith gyntaf i 'r Iuddewon, iddo ddyfod i lawr o 'r nef i waredu 'r Iuddewon o 'r ynys honno, trwy wneuthur iddynt basio dros y mor yn eu hol i dir yr addewid:

yr oedd hwn yn dywedyd mai efe a roddodd y gyfraith gyntaf i 'r Iuddewon, iddo ddyfod i lawr o 'r nef i waredu 'r Iuddewon o 'r ynys honno, trwy wneuthur iddynt basio dros y mor yn eu hol i dir yr addewid:

fe fu 'r Iuddewon mor ddwled a 'i gredu, a llawer o honynt a neidiasant i 'r mor gan debyg y caent ffordd agored i fyned trwyddo.

Llawer o honynt a foddasant, a 'r lleill a ddaethant allan fel y gallent;

pan aed i ymofyn am y twyllwr, yr oedd ef wedi diflannu, am hynny hwy a dybiasant mai yspryd ydoedd ar ddull dyn wedi dyfod i amharchu 'r Iuddewon.

fe roddodd hwn ei hun i maes yn goncwerwr i wared yr Iuddewon o ddwylaw gorthrymedig y Crist'nogion trwy nerth arfau.

Yn y flwyddyn 714, Iuddew a elwid Serenus, a osododd ei hun i maes i 'r Iuddewon yn Yspain, mai ef oedd i 'w harwain i Palestina, ac i osod i fynu ymmerodraeth yno.

Llawer (a gredasant mai efe oedd y Mesia,) a adawsant eu gwlad a 'u gorchwylion i 'w ganlyn.

un nodedig yn Morafia, yr hwn, meddant hwy, a allai wneuthur ei hun yn anweledig pryd y mynnai, trwy swyno llygaid ei ganlynwyr.

Fel hyn y mae 'r Iuddewon ymhob oes wedi bod yn gosod i fynu gau gristiau, y naill ar ol y llall, er amser ein Iachawdwr hyd yn awr, nid i un diben arall ond i ddangos eu ffolineb a 'u angrhediniaeth.

Fel hyn y mae 'r Iuddewon ymhob oes wedi bod yn gosod i fynu gau gristiau, y naill ar ol y llall, er amser ein Iachawdwr hyd yn awr, nid i un diben arall ond i ddangos eu ffolineb a 'u angrhediniaeth.

Fel hyn y mae 'r Iuddewon ymhob oes wedi bod yn gosod i fynu gau gristiau, y naill ar ol y llall, er amser ein Iachawdwr hyd yn awr, nid i un diben arall ond i ddangos eu ffolineb a 'u angrhediniaeth.

Y pethau mwyaf neillduol a ddigwyddodd yn amser neu hanes yr Iuddewon yw, galw Abraham o wlad y Caldeaid, arwain yr Israeliaid o wlad yr Aipht trwy 'r mor coch;

Y pethau mwyaf neillduol a ddigwyddodd yn amser neu hanes yr Iuddewon yw, galw Abraham o wlad y Caldeaid, arwain yr Israeliaid o wlad yr Aipht trwy 'r mor coch;

rhoddi y gyfraith i Moses ar fynydd Sinai, eu sefydlu yng wlad Canaan dan lywodraeth Josua, adeiladu teml Salomon;

Yn dystiolaeth o hyn, edryched y darllenydd i waith Josephus, un o 'u haneswyr goreu, o ba waith y mae llawer cyfieithad yn Saesonaeg.

Yn dystiolaeth o hyn, edryched y darllenydd i waith Josephus, un o 'u haneswyr goreu, o ba waith y mae llawer cyfieithad yn Saesonaeg.

Duw, er hynny, sy 'n ein gwarafun i wneuthur cam-ddefnydd o 'r tystion hyn, a 'u sarnu dan draed, ond yn hytrach i ddangos ein hynawsedd drugaredd tu ag at y bobl annedwydd yma, y rhai sydd a 'u calonnau yn awr wedi caledi mewn tywyllwch ac angrhediniaeth.

Duw, er hynny, sy 'n ein gwarafun i wneuthur cam-ddefnydd o 'r tystion hyn, a 'u sarnu dan draed, ond yn hytrach i ddangos ein hynawsedd drugaredd tu ag at y bobl annedwydd yma, y rhai sydd a 'u calonnau yn awr wedi caledi mewn tywyllwch ac angrhediniaeth.

Nid yw yn adnabyddus i ni, pa mor belled y byddai i 'r bobl hyn ganiattau rhydd-did i Grist'nogion, pe byddai 'r llywodraeth yn eu dwylo;

Lucretius oedd yn meddwl y gallai dyn o fwriadau terfysglyd, a fyddai 'n deilliaw oddiwrth ofn, ddarlunio rhyw ddychymmyg o dduwiau iddo ei hun.

Yr wrthddrych gyntaf o eilun-addoliaeth a ellir feddwl, oedd yr haul, lleuad, a 'r ser, ac yn gysgodol o honynt, y tan.

Eraill oedd yn credu fod yr addoliad yn y dechreuad yn cael ei wneuthur i angylion.

Ffosius sy 'n gosod allan, pan ddarfu i ddynion gyntaf ymadael a 'r gwasanaeth ag oedd yn ddyledus i 'r gwir Dduw, iddynt roddi dwyfol anrhydedd i ddau egwyddor, sef, y da a 'r drwg.

a hyn y maent yn ei brofi trwy ddyfynnu yr adnod olaf o 'r bedwaredd bennod o Genesis, lle y dywedir, yn ol y cyfieithad cyffredin, 'I ddynion ddechreu galw ar enw 'r Arglwydd.' -

a hyn y maent yn ei brofi trwy ddyfynnu yr adnod olaf o 'r bedwaredd bennod o Genesis, lle y dywedir, yn ol y cyfieithad cyffredin, 'I ddynion ddechreu galw ar enw 'r Arglwydd.' -

a hyn y maent yn ei brofi trwy ddyfynnu yr adnod olaf o 'r bedwaredd bennod o Genesis, lle y dywedir, yn ol y cyfieithad cyffredin, 'I ddynion ddechreu galw ar enw 'r Arglwydd.' -

Ond yn ol rhai awdwyr, y maent yn ei gyfieithu, 'Pryd hynny dechreuodd dynion halogi enw 'r Arglwydd.'

Yn fuan ar ol y diluw, fe aeth yr holl fyd yn benwan mewn eilun-addoliad;

canys p'le bynnag y trown ein llygaid, er a chyn amser Abraham, ni chair gweled dim ond gau-addoliad ac eilunod trwy 'r holl ddaear.

Mae 'n ddigon eglur fod delwau gan Laban, pan yr y'm yn cael hanes i Rachel, o gariad iddynt, fyned a hwynt gyd a hi.

Y rhai'n, ynghyd ag eraill ag oedd yn cael eu cadw yn y teulu, a guddiodd Jacob dan dderwen yn Sechem, fel na chaent eu defnyddio mwyach.

Y rhai'n, ynghyd ag eraill ag oedd yn cael eu cadw yn y teulu, a guddiodd Jacob dan dderwen yn Sechem, fel na chaent eu defnyddio mwyach.

Delwau eraill a sonier am danynt yn yr ysgrythurau, yw 'r Teraphim, y llo aur, Baal, Bel, Baalpeor, Baal-perith, Beelzebub, Meloc, Anam-melec Adramelec, Repham, Dagon, Nergal, Ashima, Nibaas, Tartac, Rimmon, Nisroc, Tammus, Sheshac, Nebo, Meni, Gad, Mahussin, Duw 'r pwerau, neu 'r duwiau cadwedigol gan y Papistiaid, Asharoth, a Succoth-benoth.

Delwau eraill a sonier am danynt yn yr ysgrythurau, yw 'r Teraphim, y llo aur, Baal, Bel, Baalpeor, Baal-perith, Beelzebub, Meloc, Anam-melec Adramelec, Repham, Dagon, Nergal, Ashima, Nibaas, Tartac, Rimmon, Nisroc, Tammus, Sheshac, Nebo, Meni, Gad, Mahussin, Duw 'r pwerau, neu 'r duwiau cadwedigol gan y Papistiaid, Asharoth, a Succoth-benoth.

Dynion a 'u meddyliau wedi gwibio oddiwrth y wir orphwysfa yn y goruchel fod, ac heb gael dim gorphwysfa mewn delw, a chwanegasant eraill attynt.

Dynion a 'u meddyliau wedi gwibio oddiwrth y wir orphwysfa yn y goruchel fod, ac heb gael dim gorphwysfa mewn delw, a chwanegasant eraill attynt.

Yma, pan oedd pob gwlad a chenedl a delwau neillduol iddynt eu hunain, yr oeddent yn barod i dderbyn y rhei'ny perthynol i 'w cymmydogion.

Ac er cymmaint oedd eu hawl i philosophi, nid oedd hynny yn yr hyn lleiaf yn gwella dim ar y wlad.

Yr oedd hefyd gan y Groegiaid ynghylch deng mil ar hugain o dduwiau.

Y Gomeriaid a wnaethant dduwiau o 'u brenhinoedd a gwir ardderchog eraill;

ac nid oedd y Caldeaid, y Rhufeiniaid, a 'r Chinesiaid, yn well na hwythau am eu ffolineb:

ac nid oedd y Caldeaid, y Rhufeiniaid, a 'r Chinesiaid, yn well na hwythau am eu ffolineb:

ond yr oe'nt [~ oeddent ] hwy yn dderbyniol o rhai ag oedd gan y cenhedlaethau o 'u hamgylch.

Y parodrwydd i addoli 'r llo aur wrth fynydd Sinai, sy 'n rhoi achos i feddwl eu bod yn euog o 'r un ffieidd-dra yng wlad yr Aipht:

wedi hynny hwy a wasanaethasant ddelwau 'r Moabiaid, Ammoniaid, Canaaneaid, y Syriaid, & c.

Ac yn yr 862 o flynyddau y buant yn aros yng wlad Canaan, cyn eu caethiwo gan y Caldeaid, hwy a lithrasant bedair gwaith ar ddeg o leiaf i eilun-addoliaeth.

Ac yn yr 862 o flynyddau y buant yn aros yng wlad Canaan, cyn eu caethiwo gan y Caldeaid, hwy a lithrasant bedair gwaith ar ddeg o leiaf i eilun-addoliaeth.

Dan deyrnasiad y deg llwyth, yr oedd eilun-addoliad yn sefydledig yn eu plith;

Y Mahometaniaid ydynt hefyd yn cymmeryd arnynt fod ganddynt sel fawr yn erbyn eilun-addoliaeth.

Y gwasanaeth y mae 'r Papistiaid yn ei roddi i 'r Forwyn Fair, i 'r seintiau eraill, ac i angylion heb rifedi, traws-sylweddiad yr elfennau yn y cymmun, y rhelywiau a 'u delwau, sy 'n drosedd nid bychan yn eu golwg, ac yn peri iddynt (nid yn ddiachos) edrych ar Grist'nogion yn eilun-addolwyr.

Y gwasanaeth y mae 'r Papistiaid yn ei roddi i 'r Forwyn Fair, i 'r seintiau eraill, ac i angylion heb rifedi, traws-sylweddiad yr elfennau yn y cymmun, y rhelywiau a 'u delwau, sy 'n drosedd nid bychan yn eu golwg, ac yn peri iddynt (nid yn ddiachos) edrych ar Grist'nogion yn eilun-addolwyr.

Y gwasanaeth y mae 'r Papistiaid yn ei roddi i 'r Forwyn Fair, i 'r seintiau eraill, ac i angylion heb rifedi, traws-sylweddiad yr elfennau yn y cymmun, y rhelywiau a 'u delwau, sy 'n drosedd nid bychan yn eu golwg, ac yn peri iddynt (nid yn ddiachos) edrych ar Grist'nogion yn eilun-addolwyr.

Y gwasanaeth y mae 'r Papistiaid yn ei roddi i 'r Forwyn Fair, i 'r seintiau eraill, ac i angylion heb rifedi, traws-sylweddiad yr elfennau yn y cymmun, y rhelywiau a 'u delwau, sy 'n drosedd nid bychan yn eu golwg, ac yn peri iddynt (nid yn ddiachos) edrych ar Grist'nogion yn eilun-addolwyr.

Ac yn wir, nid yw Crist'nogion eglwys y Groeg ddim gwell, a 'u cymmeryd yn gyffredinol;

y maent yn fwy tueddol na 'r Papistiaid i eilun-addoliaeth.

ER bod eilun-addoliaeth wedi dechreu yn fuan ar ol y diluw, etto gallwn ddeall fod y grefydd honno a draddododd Noa i 'w hiliogaeth, yr hon hefyd a arferwyd gan rai o 'r Patriarciaid hyd amser Abraham, sef, addoliad o un gwir Dduw, Penllywodraethwr a Chreawdwr pob peth, a gobeithio yn ei drugaredd trwy Gyfryngwr.

ER bod eilun-addoliaeth wedi dechreu yn fuan ar ol y diluw, etto gallwn ddeall fod y grefydd honno a draddododd Noa i 'w hiliogaeth, yr hon hefyd a arferwyd gan rai o 'r Patriarciaid hyd amser Abraham, sef, addoliad o un gwir Dduw, Penllywodraethwr a Chreawdwr pob peth, a gobeithio yn ei drugaredd trwy Gyfryngwr.

Canys yr angenrheidrwydd o Gyfryngwr rhwng Duw a dyn oedd, fel y gellid meddwl, yn farn gyffredinol, wedi gwreiddio yng nghalonnau holl ddynolryw mor fore a 'r dechreuad.

Dynion, trwy lygredigaeth nattur, a ddechreuasant edrych arnynt eu hunain yn rhy wael, aflan ac amherffaith, i wneuthur eu herfyniadau at fod mor fawr, sanctaidd, a gogoneddus, ag oedd y Duw hwnnw, Creawdwr nef a daear.

am hynny hwy a benderfynent fod yn angenrheidiol wrth Gyfryngwr neu Gyfryngwyr, trwy deilyngdod y cyfryw rai y gallent gyflwyno eu gweddiau a 'u deisyfiadau i gael eu cymmeradwyo ganddo.

am hynny hwy a benderfynent fod yn angenrheidiol wrth Gyfryngwr neu Gyfryngwyr, trwy deilyngdod y cyfryw rai y gallent gyflwyno eu gweddiau a 'u deisyfiadau i gael eu cymmeradwyo ganddo.

ymhlith y goleuadau nefol yr haul, lleuad, a 'r planedau, a darawsant gyntaf yn eu meddyliau;

ac heblaw hyn, hwy a dybiasant fod y goleuadau rhagorol yma 'n bebyll, neu yn drigfannau i ryw fath o ysprydion ardderchog ag oedd, o ran eu nattur, yn nes ac yn fwy teilwng o gymdeithas y Goruchaf na hwy.

ac heblaw hyn, hwy a dybiasant fod y goleuadau rhagorol yma 'n bebyll, neu yn drigfannau i ryw fath o ysprydion ardderchog ag oedd, o ran eu nattur, yn nes ac yn fwy teilwng o gymdeithas y Goruchaf na hwy.

Yr oeddent hefyd yn credu, fod rhyw ysprydion yn cyfaneddu ynddynt yn yr un dull ag y mae eneidiau dynion yn cyfaneddu yn eu cyrph daearol;

ac yn eu dwyn trwy eu holl ysgogiadau tymhorol o amgylch y ffurfafen, ac nid yn unig i lywodraethu 'r cyrph hynny lle 'r oeddynt yn preswylio, ond hefyd, fod ganddynt awdurdod fawr ar bethau daearol;

yn ganlynol, hwy a dybiasant mai y rhai'n oedd y bodau mwyaf addas at fod yn gyfryngwyr i ddwyn eu deisyfiadau a 'u gweddiau at Dduw.

yn ganlynol, hwy a dybiasant mai y rhai'n oedd y bodau mwyaf addas at fod yn gyfryngwyr i ddwyn eu deisyfiadau a 'u gweddiau at Dduw.

Yn y lle nesaf, hwy a ddechreuasant roi enwau ar y goleuadau hyn:

Yn y lle nesaf, hwy a ddechreuasant roi enwau ar y goleuadau hyn:

Dyma y rhai a wnaeth y cenhedloedd gyntaf yn dduwiau;

Dyma y rhai a wnaeth y cenhedloedd gyntaf yn dduwiau;

hwy a aethant i gredu, fod gan ddynion da ac ardderchog, pan y byddent farw, allu mawr, o herwydd eu ffafr gyd a Duw o fod yn gyfryngwyr i eirioli drostynt;

hwy a lanwasant y byd o honynt, gan osod rhai i lywodraethu moroedd, rhai 'r coedydd, afonydd, mynyddau, taranau, tymhestlau, & c.

Ac yn y diwedd, hwy a aethant i addoli eu lluniau, eu delwau, a phob math o greaduriaid gwylltion a dofion, glan ac aflan, rheibus a gwenwynog;

i ba rai yr oeddent ac y maent, mewn rhai mannau, yn rhoi dwyfol anrhydedd ac addoliad iddynt hyd y dydd heddyw.

i ba rai yr oeddent ac y maent, mewn rhai mannau, yn rhoi dwyfol anrhydedd ac addoliad iddynt hyd y dydd heddyw.

Mae 'n ddiammeu i 'r grefydd hon o eilun-addoliaeth ddechreu ymhlith y Caldeaid;

ac o herwydd hyn y cafodd Abraham ei neillduo, pan ddaeth ef allan o honi;

oddiwrth y Caldeaid hi a dannodd ei hun dros holl wledydd y dwyrain, lle cafodd ei phroffeswyr yr enw o Sabiaid.

oddiwrth y Caldeaid hi a dannodd ei hun dros holl wledydd y dwyrain, lle cafodd ei phroffeswyr yr enw o Sabiaid.

Oddi yma hi aeth trosodd i wlad yr Aipht, ac oddi yno i blith y Groegiaid, y rhai a 'i tannodd trwy holl genhedlaethau gorllewinol y byd.

Oddi yma hi aeth trosodd i wlad yr Aipht, ac oddi yno i blith y Groegiaid, y rhai a 'i tannodd trwy holl genhedlaethau gorllewinol y byd.

Oddi yma hi aeth trosodd i wlad yr Aipht, ac oddi yno i blith y Groegiaid, y rhai a 'i tannodd trwy holl genhedlaethau gorllewinol y byd.

Mae gweddill o 'r sect hon fyth yn parhau yn y dwyrain, dan yr enw Sabiaid;

yr hon, fel y dywedant hwy, a dderbyniasant oddiwrth Sabas mab Seth.

Ymhlith eu llyfrau, ag sy 'n cynnwys athrawiaeth eu sect, y mae un llyfr a elwir Seth, yr hwn, meddant hwy, a gyfansoddwyd gan y Patriarc hwnnw.

Ymhlith eu llyfrau, ag sy 'n cynnwys athrawiaeth eu sect, y mae un llyfr a elwir Seth, yr hwn, meddant hwy, a gyfansoddwyd gan y Patriarc hwnnw.

Ychydig mewn perthynas i 'Stad [~ Ystad ] bresennol EilunAddoliaeth ymhlith y Paganiaid, yn enwedig y Chinese.

Ychydig mewn perthynas i 'Stad [~ Ystad ] bresennol EilunAddoliaeth ymhlith y Paganiaid, yn enwedig y Chinese.

YR ydym yn cael hanes fod y Chinese yn gyffredinol yn addoli un goruchaf Dduw, Brenin nef a daear, neu yn hytrach yr hwn y maent yn alw Y Meddwl Tragywyddol, yr hwn, yn ol eu hathrawiaeth hwy, yw bywyd yr holl greadigaeth:

YR ydym yn cael hanes fod y Chinese yn gyffredinol yn addoli un goruchaf Dduw, Brenin nef a daear, neu yn hytrach yr hwn y maent yn alw Y Meddwl Tragywyddol, yr hwn, yn ol eu hathrawiaeth hwy, yw bywyd yr holl greadigaeth:

YR ydym yn cael hanes fod y Chinese yn gyffredinol yn addoli un goruchaf Dduw, Brenin nef a daear, neu yn hytrach yr hwn y maent yn alw Y Meddwl Tragywyddol, yr hwn, yn ol eu hathrawiaeth hwy, yw bywyd yr holl greadigaeth:

ond ymhellach, y maent yn credu ei fod ef yn llywodraethu pob peth trwy raglawiad, ac y maent hwy yn ei alw Laocon Tzanty;

ond ymhellach, y maent yn credu ei fod ef yn llywodraethu pob peth trwy raglawiad, ac y maent hwy yn ei alw Laocon Tzanty;

a thrwy 'r haul, yr hwn y maent yn ei gyfrif yn yspryd tragywyddol;

a thrwy un dwyfol arall a elwir Chansay, yr hwn, meddant, sy ag awdurdod ar bob peth dan y lleuad.

I 'r tri gradd hyn o ysprydion, ac i dri * arall o lywodraethwyr danynt, y llu nefol, ac eneidiau rhyw henafiaid ardderchog, y maent hwy yn talu eu haddoliadau a 'u gwasanaeth crefyddol;

I 'r tri gradd hyn o ysprydion, ac i dri * arall o lywodraethwyr danynt, y llu nefol, ac eneidiau rhyw henafiaid ardderchog, y maent hwy yn talu eu haddoliadau a 'u gwasanaeth crefyddol;

ond yn unig bod hyn o wahaniaeth, sef bod y brenin yn offrymmu i 'r cyrph nefol, megis yr haul, y lleuad, a 'r ser;

ond yn unig bod hyn o wahaniaeth, sef bod y brenin yn offrymmu i 'r cyrph nefol, megis yr haul, y lleuad, a 'r ser;

Tzingwam, pennaeth y moroedd, & c.

Y wlad helaeth hon sy 'n llawn o demlau a monachlogydd, wedi eu llenwi a delwau, y rhai y mae 'r offeiriaid dichellgar yn porthi ag anwedd y bwyd, eithr yn bwyta 'r sylwedd eu hunain.

Y wlad helaeth hon sy 'n llawn o demlau a monachlogydd, wedi eu llenwi a delwau, y rhai y mae 'r offeiriaid dichellgar yn porthi ag anwedd y bwyd, eithr yn bwyta 'r sylwedd eu hunain.

Y wlad helaeth hon sy 'n llawn o demlau a monachlogydd, wedi eu llenwi a delwau, y rhai y mae 'r offeiriaid dichellgar yn porthi ag anwedd y bwyd, eithr yn bwyta 'r sylwedd eu hunain.

Y wlad helaeth hon sy 'n llawn o demlau a monachlogydd, wedi eu llenwi a delwau, y rhai y mae 'r offeiriaid dichellgar yn porthi ag anwedd y bwyd, eithr yn bwyta 'r sylwedd eu hunain.

Mae gan yr offeiriaid yma gymmaint o awdurdod ar y duwiau, fel ag y maent yn eu cospi a 'u chwipio pan na fyddont yn atteb eu dibenion.

Mae gan yr offeiriaid yma gymmaint o awdurdod ar y duwiau, fel ag y maent yn eu cospi a 'u chwipio pan na fyddont yn atteb eu dibenion.

Mae ganddynt un ddelw a thri phen yn perthyn i 'r un corph, i 'r hon y maent yn rhoddi mawr barch:

y mae hon yn personoli tri philosophydd mawr, Confusius, Xequiam, a Tanzu.

Maent yn dala athrawiaeth y Pythagoriaid, neu drawsglwyddiad yr enaidiau i ryw greaduriaid eraill;

I 'r pwrpas yma mae parc yn Quinsay, wedi ei furio oddiamgylch, yn perthyn i Fonachlog, lle mae 'r Monachod yn porthi pedair mil o greaduriaid byw o bob math ar elusennau, er lles i eneidiau rhai pobl fawrion ag sydd wedi myned i mewn i gyrph y creaduriaid hyn i gyfaneddu.

Nid oes neb yma yn cael ei rwymo at un addoliad neillduol, ond gallant ddewis y sect a fynnont.

maent yn ofnus iawn pan welont ddiffyg ar yr haul neu 'r lleuad, y rhai y maent yn eu hystyried fel gwr a gwraig, ac yn meddwl eu bod yn ddig wrthynt ar y cyfryw amser.

maent yn ofnus iawn pan welont ddiffyg ar yr haul neu 'r lleuad, y rhai y maent yn eu hystyried fel gwr a gwraig, ac yn meddwl eu bod yn ddig wrthynt ar y cyfryw amser.

maent yn ofnus iawn pan welont ddiffyg ar yr haul neu 'r lleuad, y rhai y maent yn eu hystyried fel gwr a gwraig, ac yn meddwl eu bod yn ddig wrthynt ar y cyfryw amser.

Mae yma lawer o seremoniau mewn perthynas i wyliau, newydd leuadau, genedigaethau, ac angladdau eu perthynasau, dros y rhai y maent yn fynych yn myned i lawer o draul.

Mae yma lawer o seremoniau mewn perthynas i wyliau, newydd leuadau, genedigaethau, ac angladdau eu perthynasau, dros y rhai y maent yn fynych yn myned i lawer o draul.

Nid oes neb o honynt heb eu Jos, neu dduw teuluaidd, y rhai y maent yn eu cospi yn lled ddrwg:

Nid oes neb o honynt heb eu Jos, neu dduw teuluaidd, y rhai y maent yn eu cospi yn lled ddrwg:

canys os bydd iddynt weddio arnynt am ryw beth, ac heb gael dim effaith oddiwrth eu gweddi, hwy nid yn unig ddannodant iddynt y diofalwch, ond hefyd hwy a lusgant y ddelw trwy 'r lleoedd mwyaf drewllyd a diffaith ar hyd yr heolydd:

canys os bydd iddynt weddio arnynt am ryw beth, ac heb gael dim effaith oddiwrth eu gweddi, hwy nid yn unig ddannodant iddynt y diofalwch, ond hefyd hwy a lusgant y ddelw trwy 'r lleoedd mwyaf drewllyd a diffaith ar hyd yr heolydd:

etto os digwydd ar y pryd hynny iddynt gael eu herfyniad, hwy a osodant y ddelw yn ei lle, ac a syrthiant o 'i blaen i ddeisyf maddeuant, ac at ei heddychu, hwy a 'i golchant, ac a 'i paentiant hi yn ardderchog o 'r newydd.

etto os digwydd ar y pryd hynny iddynt gael eu herfyniad, hwy a osodant y ddelw yn ei lle, ac a syrthiant o 'i blaen i ddeisyf maddeuant, ac at ei heddychu, hwy a 'i golchant, ac a 'i paentiant hi yn ardderchog o 'r newydd.

Am Grefydd y Paganiaid yn y Carnatic, Colconda, Bisnagar, Decan, & c.

Am Grefydd y Paganiaid yn y Carnatic, Colconda, Bisnagar, Decan, & c.

Nid yw hwn ddim titl o waradwydd, ond gair ag sy 'n arwyddo dwysder, anrhydedd, a nodedigrwydd, mewn perthynas i 'r gerwindeb a 'r creulondeb y maent yn arferyd yn eu temlau a 'u bywydau.

Mae 'r Baniaid, megis y rhan fwyaf o 'r Paganiaid, yn credu fod un Duw goruchaf, ac yn ei alw Parabrama, yr hyn yn eu iaith hwy sy 'n arwyddo perffaith;

Mae y rhai'n yn cael eu haddoli ar ddull delw fawr, ac iddi dri phen.

ac y mae ganddynt ddelw o hono ar ddull hagr ac ofnadwy.

Mae 'n beth rhyfedd yr hybarch sydd gan y bobl hyn i 'r afon Ganges;

Ar ol i 'r ymdeithwyr ymolchi eu hunain, a chyflawni eu seremoniau, maent yn cael eu derbyn gan y Bramins, a 'u dwyn i mewn i 'w padogau, lle maent yn cynnyg arian a reis. -

a hwy a ddywedant, fod pechod pob un wedi eu maddeu, trwy ymolchi yn y Ganges.

Crefydd y Bobl sy 'n trigfannu yn Japan.

maent yn cyfaddef fod un goruchaf Dduw, ag sy 'n byw yn y nefoedd, a bod llawer o dduwiau eraill o is radd, ag sy 'n trigfannu ymhlith y ser;

maent yn cyfaddef fod un goruchaf Dduw, ag sy 'n byw yn y nefoedd, a bod llawer o dduwiau eraill o is radd, ag sy 'n trigfannu ymhlith y ser;

eithr y duwiau y maent hwy yn addoli yw llywodraethwyr a fu 'n byw ryw amser ar y ddaear, ac a gawsant yr anrhydedd yma trwy ryw weithredoedd rhagorol;

eithr y duwiau y maent hwy yn addoli yw llywodraethwyr a fu 'n byw ryw amser ar y ddaear, ac a gawsant yr anrhydedd yma trwy ryw weithredoedd rhagorol;

eithr y duwiau y maent hwy yn addoli yw llywodraethwyr a fu 'n byw ryw amser ar y ddaear, ac a gawsant yr anrhydedd yma trwy ryw weithredoedd rhagorol;

trwy rinwedd y rhai'n maent yn barnu y gallant fod yn ddedwydd neu 'n druenus yn y bywyd hwn, a thrwy eu cynnorthwy a 'u cyfryngdod, y cant eu gwobrwyo yn ol eu gweithredoedd yn y byd a ddaw.

trwy rinwedd y rhai'n maent yn barnu y gallant fod yn ddedwydd neu 'n druenus yn y bywyd hwn, a thrwy eu cynnorthwy a 'u cyfryngdod, y cant eu gwobrwyo yn ol eu gweithredoedd yn y byd a ddaw.

trwy rinwedd y rhai'n maent yn barnu y gallant fod yn ddedwydd neu 'n druenus yn y bywyd hwn, a thrwy eu cynnorthwy a 'u cyfryngdod, y cant eu gwobrwyo yn ol eu gweithredoedd yn y byd a ddaw.

trwy rinwedd y rhai'n maent yn barnu y gallant fod yn ddedwydd neu 'n druenus yn y bywyd hwn, a thrwy eu cynnorthwy a 'u cyfryngdod, y cant eu gwobrwyo yn ol eu gweithredoedd yn y byd a ddaw.

trwy rinwedd y rhai'n maent yn barnu y gallant fod yn ddedwydd neu 'n druenus yn y bywyd hwn, a thrwy eu cynnorthwy a 'u cyfryngdod, y cant eu gwobrwyo yn ol eu gweithredoedd yn y byd a ddaw.

i 'r fath ddychymygol ddedwyddwch a hyn y mae 'r bobl ddwlon yma mewn cariad, fel ag mae rhai yn myned i foddi, eraill yn torri eu gyddfau, neu 'n taflu eu hunain dros greigiau uchel;

i hyn y maent yn cael eu hannog gan eu hoffeiriaid trachwantus, oddiwrth y cyfryw rai y maent hwy yn ymgyfoethogi.

i hyn y maent yn cael eu hannog gan eu hoffeiriaid trachwantus, oddiwrth y cyfryw rai y maent hwy yn ymgyfoethogi.

i hyn y maent yn cael eu hannog gan eu hoffeiriaid trachwantus, oddiwrth y cyfryw rai y maent hwy yn ymgyfoethogi.

ymhlith y cyfryw, yn nheml Macca, mae un ddelw wedi ei gwneuthur o bres, ac yn cyrraedd hyd gronglwyd y deml;

ymhlith y cyfryw, yn nheml Macca, mae un ddelw wedi ei gwneuthur o bres, ac yn cyrraedd hyd gronglwyd y deml;

Maent yn cadw gwyl, ymha un y maent yn llosgi peth aneirif o lampau wrth eu drysau, ac yn rhodio i fynu ac i wared ar hyd yr heolydd, i gyfarfod ag eneidiau eu cyfeillion a fuasant feirw 'n ddiweddar, o flaen pa rai y maent yn gosod bwyd a diod, ac yn eu gwawdd i 'w tai i orphwys, fel na ddiffygient yn eu siwrnai i baradwys, yr hyn meddant hwy, sy 'n daith tair blynedd o leiaf.

Maent yn cadw gwyl, ymha un y maent yn llosgi peth aneirif o lampau wrth eu drysau, ac yn rhodio i fynu ac i wared ar hyd yr heolydd, i gyfarfod ag eneidiau eu cyfeillion a fuasant feirw 'n ddiweddar, o flaen pa rai y maent yn gosod bwyd a diod, ac yn eu gwawdd i 'w tai i orphwys, fel na ddiffygient yn eu siwrnai i baradwys, yr hyn meddant hwy, sy 'n daith tair blynedd o leiaf.

Pan fyddo dyn marw, mae ei dylwyth yn gorfod dwyn dau neu dri o dystion, i brofi nad oedd ef ddim yn gristion ar amser ei farwolaeth, ac y maent yn myned mor belled a holi pa un a bu ef felly yn holl ystod ei fywyd;

Crefydd y Bobl sy 'n trigfannu yn Pegu.

Yn eu barn, mae 'r bobl yn meddwl yr un peth a 'r Crist'nogion hereticaidd, sef, y Manicheans;

ac am hynny y maent yn offrymmu i 'r diafol, fel yn awdwr o bob drwg;

felly y maent yn addoli 'r diafol am gael ei ffafr a 'i diriondeb;

ac iddo ef, trwy wahanol ddull o ddelwau, y maent yn cyfeirio eu haddunedau a 'u gweddiau.

Maent yn credu mewn tragywyddol barhad o fydoedd, ac mor gynted y byddo un yn cael ei losgi, fod un arall yn codi o 'r lludw.

Mae 'r fath barch anrhydeddus ganddynt i 'r crocadil, fel ag y maent yn credu, pwy bynnag a ddifethir ganddo, fod ei enaid yn cael ei ddwyn yn uniawn i 'r nef.

Y maent hefyd yn credu fod gan yr epaid enaid dynol, a 'u bod gynt yn ddynion;

ond at eu poeni, am ryw ddrwg weithredoedd a wnaethant, i 'r duwiau eu troi ar y dull hynny.

Ond y creadur mwyaf ag sy 'n cael ei anrhydeddu yn eu plith hwy, yw 'r elephant wen;

a phan ddelont adref, mae un o weision y brenin yn golchi eu traed a dwfr o ddisgl arian.

ond fe allai nad yw rhai o honynt ond bychain, neu fath o hieroglyphics, yr hyn sy 'n beth cyffredin yng wledydd y dwyrain.

Ymhyrth y temlau hyn y mae ffont neu lestr mawr a dwfr, yn yr hon y mae 'r ymdeithyddion yn golchi eu traed cyn myned i mewn.

Ymhyrth y temlau hyn y mae ffont neu lestr mawr a dwfr, yn yr hon y mae 'r ymdeithyddion yn golchi eu traed cyn myned i mewn.

Ymhyrth y temlau hyn y mae ffont neu lestr mawr a dwfr, yn yr hon y mae 'r ymdeithyddion yn golchi eu traed cyn myned i mewn.

Y rhan gyntaf o 'u haddoliad yw gosod eu dwylo ar eu pennau, yn arwydd o barch dyledus i wrthddrych eu haddoliad.

Trwy 'r holl deyrnas hon, dydd Llun y maent hwy yn ei osod o 'r neilldu at addoliad crefyddol;

ac ar y diwrnod hwnnw mae eu hoffeiriaid, neu 'r talapoins, yn pregethu i 'r dynion yn eu temlau.

ond eu crefydd sydd yn agos yr un peth a 'r rhai a soniwyd am danynt eisoes yn y taleithau rhagflaenol.

Mae eu holl gyfraith foesol yn gynhwysedig yn y pump gorchymyn canlynol, sef, na ladd, na wna un fath o aflendid;

Mae y rhai'n yn agos yr un peth ag sy 'n ysgrifenedig yng nghyfraith Moses, yr hyn a ddengys, fod crefydd nattur yn oestad yr un peth, ymhob oes, ac ymhlith pob cenhedlaeth, er ei bod yn cael ei dirywio trwy ymarferiadau a seremoniau o ddyfais dynolryw.

Y duw y maent hwy yn ei addoli trwy fawr anrhydedd, yw Sommona Codon, am yr hwn y mae ganddynt yr hanes ddychymygol hon;

Y duw y maent hwy yn ei addoli trwy fawr anrhydedd, yw Sommona Codon, am yr hwn y mae ganddynt yr hanes ddychymygol hon;

Y duw y maent hwy yn ei addoli trwy fawr anrhydedd, yw Sommona Codon, am yr hwn y mae ganddynt yr hanes ddychymygol hon;

Mae 'r pererinion yma yn cael cennad i weled esgyrn Sommona Codon, y rhai a ddywedant eu bod yn llewyrchu mor danbaid, fel na allant edrych arnynt dros un funud o amser.

enwau y rhai'n yw, Pra Molga, a Phra Scarabout;

Pra Molga, yr hwn sy 'n sefyll ar ei law ddeheu, wrth ddeisyfiad rhai o 'r ysprydion damnedig, a drodd y ddaear a 'i hwyneb i lawr, ac a gymmerodd dan uffern yng nghledr ei law;

ond er cymmaint ei chwennychiad, ni allai mewn modd yn y byd ei ddiffodd:

ond fe wrthododd y duw hwn wneuthur hyn o gymmwynas, gan ddywedyd wrtho, pe b'ai [~ bai ] poenau uffern unwaith yn cael eu symmud oddiwrth ddynolryw, ni fyddai dim ond drygioni ac anlladrwydd yn y byd.

ond fe wrthododd y duw hwn wneuthur hyn o gymmwynas, gan ddywedyd wrtho, pe b'ai [~ bai ] poenau uffern unwaith yn cael eu symmud oddiwrth ddynolryw, ni fyddai dim ond drygioni ac anlladrwydd yn y byd.

Mae rhyw beth yn y farn hon yn ddigon tebyg i 'r hyn sy 'n gynhwysedig mewn crefydd nattur;

Crefydd y Gaurs neu 'r Gueres yn Persia.

ac i 'r rhai'n y maent yn cyfeirio eu gweddiau, yn ol y dull a 'r drefn y maent wedi eu gosod i lawr yn eu cyfraith;

ac i 'r rhai'n y maent yn cyfeirio eu gweddiau, yn ol y dull a 'r drefn y maent wedi eu gosod i lawr yn eu cyfraith;

ac i 'r rhai'n y maent yn cyfeirio eu gweddiau, yn ol y dull a 'r drefn y maent wedi eu gosod i lawr yn eu cyfraith;

canys er eu bod yn credu fod un Duw ag sy 'n llywodraethu pob peth, etto, megis Paganiaid eraill, y maent yn cyfeirio eu gweddiau at dduwiau o is radd, y rhai y maent yn gyfrif fel yn gyfryngwyr ac eiriolwyr drostynt.

canys er eu bod yn credu fod un Duw ag sy 'n llywodraethu pob peth, etto, megis Paganiaid eraill, y maent yn cyfeirio eu gweddiau at dduwiau o is radd, y rhai y maent yn gyfrif fel yn gyfryngwyr ac eiriolwyr drostynt.

canys er eu bod yn credu fod un Duw ag sy 'n llywodraethu pob peth, etto, megis Paganiaid eraill, y maent yn cyfeirio eu gweddiau at dduwiau o is radd, y rhai y maent yn gyfrif fel yn gyfryngwyr ac eiriolwyr drostynt.

Ni welwn i 'r ddefod hon gael ei harferyd gan y Groegiaid yn gystal a 'r Rhufeiniaid;

ac onid e, pa ham y maent yn gweddio ar y seintiau i fod yn eiriolwyr drostynt at Dduw?

ac onid e, pa ham y maent yn gweddio ar y seintiau i fod yn eiriolwyr drostynt at Dduw?

ond os collodd y bobl hyn eu llywodraeth wladol, hwy a allant ymfalchio fod ganddynt ganlynoliad o offeiriaid a dull sefydledig o wasanaeth grefyddol er dyddiau Zoroaster;

ac y maent yn addef fod Duw, neu egwyddor uwchlaw da a drwg;

sef, yn y 45 diwrnod cyntaf i Dduw greu 'r nefoedd;

yn y 60 nesaf, iddo greu 'r dyfroedd;

yn y 30 nesaf y llysiau a 'r ffrwythau;

yn y 30 nesaf y llysiau a 'r ffrwythau;

ac yn y 75 diwrnodau nesaf, y creodd ef deidau holl ddynolryw, yr hyn sy 'n gwneuthur i fynu 365, sef blwyddyn gyfan.

ac yn y 75 diwrnodau nesaf, y creodd ef deidau holl ddynolryw, yr hyn sy 'n gwneuthur i fynu 365, sef blwyddyn gyfan.

Mae eu hoffeiriaid yn gorfod gwilied ddydd a nos i gadw ar gyn y tan cyssegredig yn y temlau, yr hwn, meddant hwy, nid yw byth yn cael ei ddiffodd;

Mae eu hoffeiriaid yn gorfod gwilied ddydd a nos i gadw ar gyn y tan cyssegredig yn y temlau, yr hwn, meddant hwy, nid yw byth yn cael ei ddiffodd;

ac os hynny a ddigwydd, mae ef yn cael ei ennyn drachefn oddiwrth y pethau mwyaf pur, megis mellt, ignus fatus, neu rwbian dau bren ynghyd hyd ne's ennynont yn dan goleu.

Mae 'r Gaurs hefyd yn dala, fel ag yr oedd y byd i gael ei liosogi a 'i drigfannu gan ddau ddyn yn unig, i Dduw ordeinio i Efa ddwyn dau efyll bob dydd i 'r byd, ac nad oedd i angeu gael awdurdod ar eu had dros fil o flynyddau;

fod Duw yn gydwybodol o falais yspryd y tywyllwch;

ni thybiodd yn gyfleus dynnu hynny o ddrwg yn llwyr oddi wrtho, ond a gymmerodd y drefn ganlynol i rwystro 'r effaith o hono: -

fe wnaeth Hamael yn olygwr dros y nefoedd;

Acrob yn oruchwiliwr dros angylion yr haul, y lleuad, y ddaear, y dyfroedd, dynion, llysiau, a holl greaduriaid y byd.

Acrob yn oruchwiliwr dros angylion yr haul, y lleuad, y ddaear, y dyfroedd, dynion, llysiau, a holl greaduriaid y byd.

Acrob yn oruchwiliwr dros angylion yr haul, y lleuad, y ddaear, y dyfroedd, dynion, llysiau, a holl greaduriaid y byd.

Acrob yn oruchwiliwr dros angylion yr haul, y lleuad, y ddaear, y dyfroedd, dynion, llysiau, a holl greaduriaid y byd.

Er hyn i gyd fe gynhyddodd drygioni, ac fe aeth dynion yn waeth ac yn fwy gwrthwyneb yn ymhob ffordd, ne's i Dduw ddanfon llifeiriaint o ddyfroedd i 'w difetha oddiar wyneb y ddaear.

ER bod yma lawer o grefyddau wedi eu gosod i fynu gan y bobl ag sy 'n cymmeryd arnynt enw crist'nogion, ni wn i a ydynt hwy yn yr ymweddiad lawer yn well na 'r Indiaid.

Maent yn credu fod llawer o fydoedd wedi bod y naill ar ol y llall, heb un achos o greadigaeth, ac hefyd aneirif o dduwiau yn eu llywodraethu;

Maent yn credu fod llawer o fydoedd wedi bod y naill ar ol y llall, heb un achos o greadigaeth, ac hefyd aneirif o dduwiau yn eu llywodraethu;

i 'r olaf o 'r rhai'n y maent hwy weithiau yn cynnyg eu herfyniadau;

ond ymhob adfyd y maent yn gwneuthur eu cyfarchiad cyntaf i 'r diafol, yn addunedu iddo, ac yn eu cwplau yn ddiesgeulusdod;

ac wrth fwytta, cyn y profont dammaid eu hunain, maent yn taflu rhan o hono dros eu hysgwyddau mewn ffordd o offrwm.

Y bobl hynny sy 'n byw o ddeutu Bengal a addolant yr afon Ganges;

ac fel y dywedwyd o 'r blaen, cymmaint yw ffolineb y bobl ddwlon hyn, eu bod yn meddwl pe b'ai [~ bai ] ddyn ar bwynt marwolaeth, ond cael yfed rhyw ychydig o 'r dwfr hyn, y cai ei enaid yn uniawn ei ddwyn i baradwys.

ac fel y dywedwyd o 'r blaen, cymmaint yw ffolineb y bobl ddwlon hyn, eu bod yn meddwl pe b'ai [~ bai ] ddyn ar bwynt marwolaeth, ond cael yfed rhyw ychydig o 'r dwfr hyn, y cai ei enaid yn uniawn ei ddwyn i baradwys.

ac fel y dywedwyd o 'r blaen, cymmaint yw ffolineb y bobl ddwlon hyn, eu bod yn meddwl pe b'ai [~ bai ] ddyn ar bwynt marwolaeth, ond cael yfed rhyw ychydig o 'r dwfr hyn, y cai ei enaid yn uniawn ei ddwyn i baradwys.

Yn Goa, heblaw llawer o ddelwau dychrynedig i 'r olwg, hwy a addolant y peth cyntaf a gyfarfyddant yn y boreu dros yr holl ddiwrnod hwnnw, yn enwedig os mochyn a fydd;

Yn Goa, heblaw llawer o ddelwau dychrynedig i 'r olwg, hwy a addolant y peth cyntaf a gyfarfyddant yn y boreu dros yr holl ddiwrnod hwnnw, yn enwedig os mochyn a fydd;

a phob lleuad newydd maent yn y gyfarch a rhyw ddeisyfiadau ar ben eu dau-lin.

Ond i ddiweddu 'r hanes yn y parthau hyn - Mae gan pobl Narising a Bisnagar ddelw, at yr hon y mae llawer iawn o bererinion yn tramwy a rhaffau am eu gyddfau, a chyllill wedi sticco yn eu coesau a 'u breichiau;

Ond i ddiweddu 'r hanes yn y parthau hyn - Mae gan pobl Narising a Bisnagar ddelw, at yr hon y mae llawer iawn o bererinion yn tramwy a rhaffau am eu gyddfau, a chyllill wedi sticco yn eu coesau a 'u breichiau;

ac os digwydd i 'r rhai'n fyned yn sicrach, y mae hynny yn cael ei gyfrif yn sancteiddrwydd.

os digwydd i bererin gael ei wasgu, neu ei lethu i farwolaeth, dan droellau 'r cerbyd fo 'n ei chario, y mae ei ludw yn cael ei gadw fel peth sanctaidd.

Mae 'r eiddynwyr gwallgofus hyn yn gollwng eu gwaed mewn ffordd o offrwm, a rhai o 'r benywod mor haelionus a phutteinio eu hunain i gael arian at gadwraeth y ddelw, neu yn hytrach i 'r offeiriaid.

Crefydd y Tartariaid, Suberiaid, a 'r Tibetiaid.

MAE crefydd y Tartariaid ryw beth yn debyg i 'w cyfraith wladol, ac yn gyffredin wedi ei haddasu at hynny o 'u cymmydogaethau;

Mae gan bob un dduw iddo ei hun, ac yn gwneuthur a hwynt fel y mynnont, os na fydd pob peth yn myned wrth eu bodd.

Ond crefydd a llywodraeth teyrnas y Tibetiaid a 'r Lasiaid, ynghyffiniau China, yw 'r mwyaf hynod o honynt oll.

Mae 'r Tibetiaid yn cael eu llywodraethu gan ddyn, neu dduw-dyn, yr hwn y maent yn ei alw Dalai Lama, i 'r hwn y maent yn talu 'r fath wageddol barch ac anrhydedd, fel ag y mae ymmerawdwr China, a 'r holl arglwyddi mwyaf, yn edrych arnynt eu hunain yn ddedwydd, trwy roi anrhegion gwerthfawr, i gael rhyw beth oddiwrtho at wisgo am eu gyddfau, fel yn ymddiffyniad rhag amryw drallodion ac adfyd.

Mae 'r Tibetiaid yn cael eu llywodraethu gan ddyn, neu dduw-dyn, yr hwn y maent yn ei alw Dalai Lama, i 'r hwn y maent yn talu 'r fath wageddol barch ac anrhydedd, fel ag y mae ymmerawdwr China, a 'r holl arglwyddi mwyaf, yn edrych arnynt eu hunain yn ddedwydd, trwy roi anrhegion gwerthfawr, i gael rhyw beth oddiwrtho at wisgo am eu gyddfau, fel yn ymddiffyniad rhag amryw drallodion ac adfyd.

Mae 'r Tibetiaid yn cael eu llywodraethu gan ddyn, neu dduw-dyn, yr hwn y maent yn ei alw Dalai Lama, i 'r hwn y maent yn talu 'r fath wageddol barch ac anrhydedd, fel ag y mae ymmerawdwr China, a 'r holl arglwyddi mwyaf, yn edrych arnynt eu hunain yn ddedwydd, trwy roi anrhegion gwerthfawr, i gael rhyw beth oddiwrtho at wisgo am eu gyddfau, fel yn ymddiffyniad rhag amryw drallodion ac adfyd.

Mae 'r duwdyn yma yn cael ei ddangos yn eistedd ar orsedd ardderchog, a chwedi ei ddialladu mewn gwisg gostfawr at dderbyn addoliad gan y bobl, y rhai sydd yn ymgynnull atto o bob cwr o 'r wlad helaeth hon, i ymostwng o 'i flaen, ac yn ei weled yn anrhydedd mawr i gael cusanu ei draed.

Mae 'r duwdyn yma yn cael ei ddangos yn eistedd ar orsedd ardderchog, a chwedi ei ddialladu mewn gwisg gostfawr at dderbyn addoliad gan y bobl, y rhai sydd yn ymgynnull atto o bob cwr o 'r wlad helaeth hon, i ymostwng o 'i flaen, ac yn ei weled yn anrhydedd mawr i gael cusanu ei draed.

Meddyliau y rhai ag sydd yn cael eu cyfrif yn bobl fwyaf deallus ymhlith y Tibetiaid yw, pan fyddo 'r Grand Lama mewn wyneb i farw, naill ai o ran oedran neu o ryw glefyd, nad yw ei enaid ond gadael ei hen sych gyfanneddiad i edrych am un arall mwy ifangc a gwell i drigfannu ynddo, yr hyn sy 'n cael ei ganfod yn fynych gan rai o 'r Tayshoo Lama mewn un arall.

Meddyliau y rhai ag sydd yn cael eu cyfrif yn bobl fwyaf deallus ymhlith y Tibetiaid yw, pan fyddo 'r Grand Lama mewn wyneb i farw, naill ai o ran oedran neu o ryw glefyd, nad yw ei enaid ond gadael ei hen sych gyfanneddiad i edrych am un arall mwy ifangc a gwell i drigfannu ynddo, yr hyn sy 'n cael ei ganfod yn fynych gan rai o 'r Tayshoo Lama mewn un arall.

Yn y dull hyn maent yn peri i 'r bobl gredu ei fod yn parhau yn dragywyddol, o herwydd y mae 'r offeiriaid, ag sydd a 'r holl awdurdod yma yn eu dwylo, yn gosod un arall yn ei le mor debyg iddo a fo bossibl;

Yn y dull hyn maent yn peri i 'r bobl gredu ei fod yn parhau yn dragywyddol, o herwydd y mae 'r offeiriaid, ag sydd a 'r holl awdurdod yma yn eu dwylo, yn gosod un arall yn ei le mor debyg iddo a fo bossibl;

a phan y byddo ef marw, maent yn ei gladdu mor ddirgel, fel nad yw 'r bobl yn gyffredin yn deall dim llai nad yw ef yn byw byth.

Mae crefydd arall yn arddeladwy ymhlith y Tartariaid, a elwir Schamanism.

Mae proffeswyr y sect hon yn cyfaddef fod un goruchaf Dduw, gwneuthurwr a chynhaliwr pob peth;

Ond y maent hwy 'n meddwl ei fod wedi rhannu awdurdodau 'r byd hwn dan amryw swyddwyr eraill o is radd, yn enwedig i un a elwir Itoga, yr hwn, meddant hwy, yw duw 'r ddaear, i ba un y rhoddant eu holl addoliad.

Ond y maent hwy 'n meddwl ei fod wedi rhannu awdurdodau 'r byd hwn dan amryw swyddwyr eraill o is radd, yn enwedig i un a elwir Itoga, yr hwn, meddant hwy, yw duw 'r ddaear, i ba un y rhoddant eu holl addoliad.

Maent yn credu fod bywyd ar ol hwn, a bod diafliaid ac ysprydion drwg, y rhai sy 'n fynych yn drygu ac yn poeni dynion yn y bywyd;

Maent yn credu fod bywyd ar ol hwn, a bod diafliaid ac ysprydion drwg, y rhai sy 'n fynych yn drygu ac yn poeni dynion yn y bywyd;

am hynny y maent yn ceisio heddychu a hwynt trwy offrymmau, a rhoi gwobrwyon gwerthfawr iddynt.

Hanes y Grefydd Baganaidd yn America.

O 'r dwyrain ni gawn droi 'n hwynebau i barthau gorllewinol y byd;

Yn Firginia y mae 'r trigolion ag sydd etto heb gael eu hymchwelyd yn grist'nogion, a chanddynt ryw idea am y goruchaf Dduw, yr hwn, meddant hwy, sydd er pob tragywyddoldeb;

Yn Firginia y mae 'r trigolion ag sydd etto heb gael eu hymchwelyd yn grist'nogion, a chanddynt ryw idea am y goruchaf Dduw, yr hwn, meddant hwy, sydd er pob tragywyddoldeb;

maent yn dweud, pan greodd Duw y byd, iddo ef wneuthur llawer o dduwiau o is radd, at fod yn offerynau yn y greadigaeth;

maent yn dweud, pan greodd Duw y byd, iddo ef wneuthur llawer o dduwiau o is radd, at fod yn offerynau yn y greadigaeth;

ac ar eu hol hwynt iddo greu 'r haul, y lleuad, a 'r ser, trwy effaith y rhai y mae 'r byd yn cael ei lywodraethu.

ac ar eu hol hwynt iddo greu 'r haul, y lleuad, a 'r ser, trwy effaith y rhai y mae 'r byd yn cael ei lywodraethu.

ac ar eu hol hwynt iddo greu 'r haul, y lleuad, a 'r ser, trwy effaith y rhai y mae 'r byd yn cael ei lywodraethu.

Am y diafol, maent yn meddwl fod yn angenrheidiol i ymheddychu ag ef, rhag iddo ddinystrio eu hiechyd a 'u cyfoeth, neu ymweled a hwynt mewn taranau ac ystormydd dychrynllyd;

Mae gan y rhai'n beth aneirif o ddelwau, ond y rhan fwyaf o 'u haddoliadau yw dawnsio a lleisio o ddeutu 'r tan, a chlindarddad rhyw degan yn eu dwylo, ffystio 'r daear a cherrig, ac offrwm tobacco, gwer, a gwaed, ar allorau, wedi eu gwneuthur o gerrig.

Mae gan y rhai'n beth aneirif o ddelwau, ond y rhan fwyaf o 'u haddoliadau yw dawnsio a lleisio o ddeutu 'r tan, a chlindarddad rhyw degan yn eu dwylo, ffystio 'r daear a cherrig, ac offrwm tobacco, gwer, a gwaed, ar allorau, wedi eu gwneuthur o gerrig.

ond i 'r rhai drwg maent yn bygwth y cant eu taflu i lynoedd o dan, a 'u poeni gan fath o hen fenywod, o ddull anferth a dychrynedig.

Yn Canada mae 'r trigolion yn credu fod un Duw hollalluog, creawdwr a chynhaliwr bob peth, yr hwn maent yn ei alw, Yspryd mawr y bywyd;

am hynny maent yn cymmeryd arnynt ei addoli mewn pob gwrthddrych ag sy 'n ymddangos yn hardd, yn enwedig pethau glan a chiwrain, megis yr haul, y ser, a 'r cyfryw oleuadau nefol.

Nid ydynt yn offrymmu dim creaduriaid byw i 'r ysprydion drwg, ond rhyw feddiannau ag y maent hwy yn eu derbyn oddiwrth eu gelynion;

a phan y bont yn offrymmu, mae 'n rhaid bod yr awyr yn glir:

yn y modd hyn maent yn parhau dawnsio, canu, a bloeddio, hyd ne's machludo 'r haul, oddieithr ambell gettyn y maent yn eistedd i lawr i smocco.

yn y modd hyn maent yn parhau dawnsio, canu, a bloeddio, hyd ne's machludo 'r haul, oddieithr ambell gettyn y maent yn eistedd i lawr i smocco.

yna, hwy a benlyniant, ac a weddiant am i 'r haul eu bendithio hwynt, a 'r cyfryw ffrwythau ag y maent yn eu hoffrymmu iddo.

Cyn yr elont i ryfel, y maent yn troi gyd a pharch mawr at yr haul, ac yn dymuno arno roddi llwyddiant a buddugoliaeth iddynt ar eu gelynion;

Yn Peru, y mae 'r bobl yn gyffredin yn addef fod un goruchaf-lywodraethwr ab bob peth, ac yn ei alw, Pacacamac, neu Greawdwr rhyfeddol y nef a 'r ddaear.

Yn Peru, y mae 'r bobl yn gyffredin yn addef fod un goruchaf-lywodraethwr ab bob peth, ac yn ei alw, Pacacamac, neu Greawdwr rhyfeddol y nef a 'r ddaear.

Iddo ef y maent yn offrymmu y pethau mwyaf gwerthfawr yn eu meddiant, ac yn talu iddo y fath barch ac anrhydedd, yn gymmaint a bod eu brenhinoedd a 'u hoffeiriaid yn myned i mewn i 'w temlau a 'u cefnau at yr allor, ac felly i maes drachefn, am nad ydynt yn beiddio gymmaint ag edrych ar ei ddelw sanctaidd.

Iddo ef y maent yn offrymmu y pethau mwyaf gwerthfawr yn eu meddiant, ac yn talu iddo y fath barch ac anrhydedd, yn gymmaint a bod eu brenhinoedd a 'u hoffeiriaid yn myned i mewn i 'w temlau a 'u cefnau at yr allor, ac felly i maes drachefn, am nad ydynt yn beiddio gymmaint ag edrych ar ei ddelw sanctaidd.

Iddo ef y maent yn offrymmu y pethau mwyaf gwerthfawr yn eu meddiant, ac yn talu iddo y fath barch ac anrhydedd, yn gymmaint a bod eu brenhinoedd a 'u hoffeiriaid yn myned i mewn i 'w temlau a 'u cefnau at yr allor, ac felly i maes drachefn, am nad ydynt yn beiddio gymmaint ag edrych ar ei ddelw sanctaidd.

Ond heb law hwn y maent yn addoli 'r haul, o herwydd y bendithion y mae 'r byd yn ei dderbyn oddiwrtho;

Ond heb law hwn y maent yn addoli 'r haul, o herwydd y bendithion y mae 'r byd yn ei dderbyn oddiwrtho;

Ond heb law hwn y maent yn addoli 'r haul, o herwydd y bendithion y mae 'r byd yn ei dderbyn oddiwrtho;

y maent yn edrych ar y lleuad, fel yn chwaer, neu 'n wraig i 'r haul, a 'r ser, fel merched neu wasanaethwyr y ty.

y maent yn edrych ar y lleuad, fel yn chwaer, neu 'n wraig i 'r haul, a 'r ser, fel merched neu wasanaethwyr y ty.

y maent yn edrych ar y lleuad, fel yn chwaer, neu 'n wraig i 'r haul, a 'r ser, fel merched neu wasanaethwyr y ty.

Ymhlith y ser y mae ganddynt barch mawr i 'r blaned gwener, fel y maent yn tybied ei bod hi yn un o genhadon yr haul.

Ymhlith y ser y mae ganddynt barch mawr i 'r blaned gwener, fel y maent yn tybied ei bod hi yn un o genhadon yr haul.

Ymhlith y ser y mae ganddynt barch mawr i 'r blaned gwener, fel y maent yn tybied ei bod hi yn un o genhadon yr haul.

ond mae ganddynt barch hynod i fwa 'r glaw, ac y mae eu brenhinoedd yn eu gwisgo yn eu coat of arms.

ar y cyfryw amser y maent yn aberthu plant o bedair i ddeng mlwydd oed.

ar y cyfryw amser y maent yn aberthu plant o bedair i ddeng mlwydd oed.

Yn Mexico mae 'r hen Baganiaid sy 'n cyfaneddu y wlad hon yn credu fod un Duw, gwneuthurwr a chynhaliwr y cwbl oll:

Yn Mexico mae 'r hen Baganiaid sy 'n cyfaneddu y wlad hon yn credu fod un Duw, gwneuthurwr a chynhaliwr y cwbl oll:

etto y maent yn rhoddi eu holl addoliad i ddelwau, o ba rai y mae ganddynt beth aneirif, rhai o goed, eraill o gerrig;

etto y maent yn rhoddi eu holl addoliad i ddelwau, o ba rai y mae ganddynt beth aneirif, rhai o goed, eraill o gerrig;

Ymhlith y rhai'n mae dau ryw neillduol, sef, un o bren, wedi ei addurno ag aur a pherlau, i arwyddo 'r haul, am hynny yn eistedd mewn cadair o liw 'r wybr, yn arwyddo 'r ffurfafen, a phlu ar ei phen, yn arwyddo ei llewyrch bendigedig a gogoneddus.

Y llall y maent yn ei alw yn dduw 'r edifeirwch;

Y llall y maent yn ei alw yn dduw 'r edifeirwch;

mae hon wedi ei gwneud o garreg ddu ddisglair, ac yn ei law asswy mae 'n dala disgl aur, yn loyw fel gwydr, ymha un y maent yn tybied ei bod yn gweled eu holl weithredoedd daearol.

Yn y llaw ddehau y mae gwialen, bwa, a phedair saeth, i ddial ar y troseddwyr;

Yn y llaw ddehau y mae gwialen, bwa, a phedair saeth, i ddial ar y troseddwyr;

Yn y llaw ddehau y mae gwialen, bwa, a phedair saeth, i ddial ar y troseddwyr;

am hynny y maent mewn ofn mawr, rhag i 'r ddelw hon weled eu beiau, a gosod rhyw gosp neu aflwydd arnynt am y cyfryw.

am hynny y maent mewn ofn mawr, rhag i 'r ddelw hon weled eu beiau, a gosod rhyw gosp neu aflwydd arnynt am y cyfryw.

ac os cwympa hi i 'r ddaear, y bydd diwedd ar y byd;

ac os cwympa hi i 'r ddaear, y bydd diwedd ar y byd;

mewn trefn i ochelyd hyn, mor gynted ag y dechreuo 'r diffyg, maent yn cadw 'r fath 'stwr [~ ystwr ] a drwmmau, udgyrn, a phob peth arall o 'r cyfryw nattur;

ac hefyd, yn clymmu cwn wrth goed a 'u chwipio, hyd ne's gwnelont y lleisiau mwyaf echryslawn yn y byd, at ddihuno 'r lleuad, yr hon, meddant hwy, sydd ar y pryd hynny mewn llewig.

ac hefyd, yn clymmu cwn wrth goed a 'u chwipio, hyd ne's gwnelont y lleisiau mwyaf echryslawn yn y byd, at ddihuno 'r lleuad, yr hon, meddant hwy, sydd ar y pryd hynny mewn llewig.

ac hefyd, yn clymmu cwn wrth goed a 'u chwipio, hyd ne's gwnelont y lleisiau mwyaf echryslawn yn y byd, at ddihuno 'r lleuad, yr hon, meddant hwy, sydd ar y pryd hynny mewn llewig.

Hanes y Grefydd Baganaidd yng Ngogleddol Barthau Ewrop.

YN Lapland, a gwledydd gogleddol eraill, yr ydym yn cael hanes, er pan gynhyddodd y grefydd gristnogol, fod Atheistiaeth ac eilun-addoliaeth wedi lleihau mewn amryw fannau;

canys mae rhai pobl yn credu na ddarfu iddynt erioed yn iawn dderbyn y grefydd gristnogol o wir ewyllys calon;

o herwydd eu bod yn addoli Crist a 'u delwau 'n gymmysgedig, y naill fel y llall, ac yn yr un dull.

o herwydd eu bod yn addoli Crist a 'u delwau 'n gymmysgedig, y naill fel y llall, ac yn yr un dull.

Maent fel eraill o 'r Paganiaid, yn addef un Duw goruchaf, yr hwn y maent yn ei arfogi a tharanau, a chanddynt yr un meddyliau am dano ag oedd gan yr hen Baganiaid am eu Jupiter.

Mae gan y bobl hyn dduw arall o is radd, i 'r hwn y maent yn tybied eu hunain yn ddyledus am bob bendithion yn y bywyd hwn.

Mae gan y bobl hyn dduw arall o is radd, i 'r hwn y maent yn tybied eu hunain yn ddyledus am bob bendithion yn y bywyd hwn.

Mae gan y bobl hyn dduw arall o is radd, i 'r hwn y maent yn tybied eu hunain yn ddyledus am bob bendithion yn y bywyd hwn.

a phan y maent yn eu haddoli, maent yn eu hiro a gwaed yr offrwm a roddir iddynt;

a chwedi gorwedd i lawr ar eu boliau, maent yn mwmlan rhyw fath o weddiau i 'r ddaear, dan yr hon y maent yn meddwl fod y diafol yn cyfanneddu.

a chwedi gorwedd i lawr ar eu boliau, maent yn mwmlan rhyw fath o weddiau i 'r ddaear, dan yr hon y maent yn meddwl fod y diafol yn cyfanneddu.

Yma mae 'r teidiau 'n dysgu eu plant yn y celfyddydau diawledig hyn, ac fel yn rhan o 'u hetifeddiaeth, yn gorchymmyn iddynt y cyfryw ysprydion, y rhai, meddant hwy, a fuasai fwyaf gwasanaethgar iddynt eu hunain.

Yma mae 'r teidiau 'n dysgu eu plant yn y celfyddydau diawledig hyn, ac fel yn rhan o 'u hetifeddiaeth, yn gorchymmyn iddynt y cyfryw ysprydion, y rhai, meddant hwy, a fuasai fwyaf gwasanaethgar iddynt eu hunain.

Yma mae 'r teidiau 'n dysgu eu plant yn y celfyddydau diawledig hyn, ac fel yn rhan o 'u hetifeddiaeth, yn gorchymmyn iddynt y cyfryw ysprydion, y rhai, meddant hwy, a fuasai fwyaf gwasanaethgar iddynt eu hunain.

Mae gan bob teulu eu hysprydion, (demons) a pha rai y maent mor gyfeillgar, a 'u bod yn myned i gyfarfod a hwynt mewn coedydd a rhodfaoedd dirgel, i ddysgu iddynt fath o ganuau, y rhai pan eu cenir, a fydd yn sicr o beri iddynt ymddangos yn ol eu haddewid:

Mae gan bob teulu eu hysprydion, (demons) a pha rai y maent mor gyfeillgar, a 'u bod yn myned i gyfarfod a hwynt mewn coedydd a rhodfaoedd dirgel, i ddysgu iddynt fath o ganuau, y rhai pan eu cenir, a fydd yn sicr o beri iddynt ymddangos yn ol eu haddewid:

y maent yn danfon y rhai'n ar ddull cler gleision at eu gelynion, i wneuthur rhyw niwed i 'w hanifeiliaid neu eu plant;

y maent yn danfon y rhai'n ar ddull cler gleision at eu gelynion, i wneuthur rhyw niwed i 'w hanifeiliaid neu eu plant;

ac y mae yn fynych ymdrech rhwng dau deulu, pa un a fydd drechaf yn y gelfyddyd hon.

ac y mae yn fynych ymdrech rhwng dau deulu, pa un a fydd drechaf yn y gelfyddyd hon.

Y Norwegiaid, ag sy 'n byw o du 'r gogledd i Lapland, yn enwedig y bobl sy 'n cyfaneddu o ddeutu gaingc o for a elwir y Gulph of Bothina, yw y rhai mwyaf hynod yn y gelfyddyd hon;

Y Norwegiaid, ag sy 'n byw o du 'r gogledd i Lapland, yn enwedig y bobl sy 'n cyfaneddu o ddeutu gaingc o for a elwir y Gulph of Bothina, yw y rhai mwyaf hynod yn y gelfyddyd hon;

Y Norwegiaid, ag sy 'n byw o du 'r gogledd i Lapland, yn enwedig y bobl sy 'n cyfaneddu o ddeutu gaingc o for a elwir y Gulph of Bothina, yw y rhai mwyaf hynod yn y gelfyddyd hon;

Y Norwegiaid, ag sy 'n byw o du 'r gogledd i Lapland, yn enwedig y bobl sy 'n cyfaneddu o ddeutu gaingc o for a elwir y Gulph of Bothina, yw y rhai mwyaf hynod yn y gelfyddyd hon;

Y Norwegiaid, ag sy 'n byw o du 'r gogledd i Lapland, yn enwedig y bobl sy 'n cyfaneddu o ddeutu gaingc o for a elwir y Gulph of Bothina, yw y rhai mwyaf hynod yn y gelfyddyd hon;

yma y maent yn perswadio 'r morwyr a fo 'n hwylio yn y parthau hynny, y gallant, trwy dalu swm o arian, gael y gwynt a fyddont yn ei ddewis.

yma y maent yn perswadio 'r morwyr a fo 'n hwylio yn y parthau hynny, y gallant, trwy dalu swm o arian, gael y gwynt a fyddont yn ei ddewis.

yma y maent yn perswadio 'r morwyr a fo 'n hwylio yn y parthau hynny, y gallant, trwy dalu swm o arian, gael y gwynt a fyddont yn ei ddewis.

yma y maent yn perswadio 'r morwyr a fo 'n hwylio yn y parthau hynny, y gallant, trwy dalu swm o arian, gael y gwynt a fyddont yn ei ddewis.

ond os byddant mor fentrus ag agor y trydydd cwlwm, mae 'r fath ystormydd yn codi, y mor yn cynhyrfu, a 'r holl wybr yn duo, fel na byddant mwyach yn gallu rheoli eu llongau, ond mewn perygl bob munud o longddrylliad.

ond os byddant mor fentrus ag agor y trydydd cwlwm, mae 'r fath ystormydd yn codi, y mor yn cynhyrfu, a 'r holl wybr yn duo, fel na byddant mwyach yn gallu rheoli eu llongau, ond mewn perygl bob munud o longddrylliad.

Heblaw hyn, fe roddir hanes fod gan y Laplanders fath o offerynau swynedig, ag y maent yn ei alw Tyre, y rhai sydd ryw beth yn debyg i bellenau neu afalau lled fychain, wedi eu gwneuthur o blu rhyw greadur, ac mor ysgafn, fel y gellir meddwl eu bod yn gou;

Heblaw hyn, fe roddir hanes fod gan y Laplanders fath o offerynau swynedig, ag y maent yn ei alw Tyre, y rhai sydd ryw beth yn debyg i bellenau neu afalau lled fychain, wedi eu gwneuthur o blu rhyw greadur, ac mor ysgafn, fel y gellir meddwl eu bod yn gou;

Heblaw hyn, fe roddir hanes fod gan y Laplanders fath o offerynau swynedig, ag y maent yn ei alw Tyre, y rhai sydd ryw beth yn debyg i bellenau neu afalau lled fychain, wedi eu gwneuthur o blu rhyw greadur, ac mor ysgafn, fel y gellir meddwl eu bod yn gou;

Heblaw hyn, fe roddir hanes fod gan y Laplanders fath o offerynau swynedig, ag y maent yn ei alw Tyre, y rhai sydd ryw beth yn debyg i bellenau neu afalau lled fychain, wedi eu gwneuthur o blu rhyw greadur, ac mor ysgafn, fel y gellir meddwl eu bod yn gou;

Mae 'r Laplanders, meddant hwy, yn gosod y rhai'n ar werth, ac yn edrych arnynt fel rhyw beth byw, yn gymmaint ag y gall eu prynwyr eu danfon i 'r lle, ac at y sawl a fynnont;

Mae 'r Laplanders, meddant hwy, yn gosod y rhai'n ar werth, ac yn edrych arnynt fel rhyw beth byw, yn gymmaint ag y gall eu prynwyr eu danfon i 'r lle, ac at y sawl a fynnont;

Mae 'r Laplanders, meddant hwy, yn gosod y rhai'n ar werth, ac yn edrych arnynt fel rhyw beth byw, yn gymmaint ag y gall eu prynwyr eu danfon i 'r lle, ac at y sawl a fynnont;

maent yn eu symmudiad yn debyg i droead-wynt, a 'u heffaith mor greulon, bid at bwy bynnag y byddir yn pwrpasu eu danfon, hwy a ant gyd a 'r fath nerth a chyflymdra, fel y cwympant y creadur cyntaf a fyddo yn eu ffordd.

maent yn eu symmudiad yn debyg i droead-wynt, a 'u heffaith mor greulon, bid at bwy bynnag y byddir yn pwrpasu eu danfon, hwy a ant gyd a 'r fath nerth a chyflymdra, fel y cwympant y creadur cyntaf a fyddo yn eu ffordd.

maent yn eu symmudiad yn debyg i droead-wynt, a 'u heffaith mor greulon, bid at bwy bynnag y byddir yn pwrpasu eu danfon, hwy a ant gyd a 'r fath nerth a chyflymdra, fel y cwympant y creadur cyntaf a fyddo yn eu ffordd.

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

Ond yr offeryn pennaf y maent hwy yn ei ddefnyddio mewn ffordd o ddewinyddiaeth yw 'r drwm, ar yr hwn y maent yn gosod rhifedi mawr o fodrwyau pres, yr hwn y mae 'r swynwr yn ei ffysto, ac yn mwmlan rhyw eiriau swyniol wrtho, ne's yn y diwedd y byddo ef yn cwympo mewn llewig;

yr holl amser hyn y mae pawb a fo 'n bresennol yn codi i fynu ac yn canu.

Mae 'r swynwr yma ar ol dihuno yn cymmeryd arno, beth bynnag a ofynir iddo, y gall ef roddi llawn hanes am dano, pa mor belled, neu ymha wlad, neu ran o 'r byd y bydd hynny 'n bod;

Mae 'r swynwr yma ar ol dihuno yn cymmeryd arno, beth bynnag a ofynir iddo, y gall ef roddi llawn hanes am dano, pa mor belled, neu ymha wlad, neu ran o 'r byd y bydd hynny 'n bod;

Yn fyr, mae 'r bobl yma 'n cael eu twyllo 'n fawr iawn gan y diafol, yr hwn yn ddieu sy 'n eu cadw yn offerynau truenus dan ei lywodraeth, at 'chwanegu [~ ychwanegu ] ei ewyllys yn eu dinystr eu hunain.

Nid yw 'r bobl hyn yn credu dim am adgyfodiad y corph, a 'r hyn o wybodaeth sydd ganddynt am fyd arall sy 'n bur dywyll.

Pan fyddo un farw, maent yn gosod yn ei goffin garreg dan a hernyn, fel na byddo yn ddiffygiadol o oleu yn y byd nesaf, bwyall at dorri 'r coed a 'r drysni yn ei ffordd i 'r nef, trwy 'r gelltydd a 'r anialwch, ynghyd a bwa, a saethau, a bwyd, fel y gallont fod yn barod i sefyll yn erbyn pob gwrthwynebiad, ac i ymladd eu ffordd yn eu blaen heb lewygu.

Pan fyddo un farw, maent yn gosod yn ei goffin garreg dan a hernyn, fel na byddo yn ddiffygiadol o oleu yn y byd nesaf, bwyall at dorri 'r coed a 'r drysni yn ei ffordd i 'r nef, trwy 'r gelltydd a 'r anialwch, ynghyd a bwa, a saethau, a bwyd, fel y gallont fod yn barod i sefyll yn erbyn pob gwrthwynebiad, ac i ymladd eu ffordd yn eu blaen heb lewygu.

Am y Grefydd Baganaidd yn Affrica.

ER bod y grefydd Fahometanaidd wedi rhedeg dros ran fawr o 'r wlad hon;

etto yn Gini, a lleoedd eraill, ag y mae gan ein morwyr ni beth masnach a hwynt, ni wyddom fod y rhan fwyaf o 'r trigolion yn cadw wrth eu hen feddyliau Paganaidd.

etto yn Gini, a lleoedd eraill, ag y mae gan ein morwyr ni beth masnach a hwynt, ni wyddom fod y rhan fwyaf o 'r trigolion yn cadw wrth eu hen feddyliau Paganaidd.

Mae y rhai mwyaf gwybodus o honynt yn credu fod un Duw ag sydd goruwch y cwbl, ac yn cyfrif iddo waith y greadigaeth, a llywodraeth pob peth ag sydd ynddi;

Mae y rhai mwyaf gwybodus o honynt yn credu fod un Duw ag sydd goruwch y cwbl, ac yn cyfrif iddo waith y greadigaeth, a llywodraeth pob peth ag sydd ynddi;

Mae y rhai mwyaf gwybodus o honynt yn credu fod un Duw ag sydd goruwch y cwbl, ac yn cyfrif iddo waith y greadigaeth, a llywodraeth pob peth ag sydd ynddi;

ond mae 'n ddigon tebyg fod yr opiniwn hyn yn deillio oddiwrth y cyfeillach sydd beunydd rhyngddynt hwy a 'r Ewropiaid, yn hytrach, nag oddiwrth ddim traddodiadau yn eu plith eu hunain;

canys yn lle galw ar Dduw am help, maent yn wastadol yn gweddio ar y duw teuluaidd, yr hwn y maent yn ei alw Ffetche, sef rhyw gau dduw, am eu cynnorthwyo ymhob achos.

canys yn lle galw ar Dduw am help, maent yn wastadol yn gweddio ar y duw teuluaidd, yr hwn y maent yn ei alw Ffetche, sef rhyw gau dduw, am eu cynnorthwyo ymhob achos.

maent yn dywedyd i Dduw wneuthur ar y cyntaf ddyn gwyn, a dyn du, ac iddo roi cynnyg iddynt ar ddwy rodd, sef aur a disgeidiaeth;

i 'r dyn du, yr hwn a gafodd y cynnyg cyntaf, ddewis aur, a gwrthod adnabyddiaeth o lythrenau a dysgeidiaeth;

am hynny i Dduw ddigio 'n fawr wrth y dyn du, fel yr ordeiniodd ef y bobl wynion yn feistri, ar bobl dduon i fod yn slafiaid iddynt.

am hynny i Dduw ddigio 'n fawr wrth y dyn du, fel yr ordeiniodd ef y bobl wynion yn feistri, ar bobl dduon i fod yn slafiaid iddynt.

Am eu barn mewn perthynas i wobr a phoenau yn y byd nesaf, nid oes ganddynt fawr iawn o idea am dano, oddieithr bod rhai o honynt yn tybied pan fyddont farw, eu bod yn cael eu dwyn wrth ryw afon ardderchog, a elwir Bosmanque, yr hon sy 'n rhedeg trwy ganol gwlad helaeth;

yma y maent yn cael eu holi gan eu duw, pa fath fywyd a ddarfu iddynt arwain;

a oeddent wedi cadw eu haddunedau y dyddiau gwyl, ac ymgadw odddiwrth bob bwydydd gwaharddedig;

os byddant wedi gwneuthur hyn, y maent yn cael eu cario tros yr afon, i dir ag sy 'n llawn o bob ffrwythau hyfryd a diddanwch;

Er bod gan y bobl hyn ar hyd yr amrywiol barthau o Affrica rifedi mawr o dduwiau, etto ar gyffiniau 'r mor mae 'n hyspys eu bod yn addoli delwau;

yn y gwrthwyneb, maent yn ddangos fod yn gas ganddynt am dano, ac ar rai diwrnodiau a gwyliau blynyddol, mae ganddynt arfer i hela 'r diafol i maes o 'u trefydd, yr hyn sy 'n cael ei wneuthur gyd a llawer iawn o seremoniau.

ond i wneuthur cyfiawnder yn y matter hwn, ni a gawn gario ein cyfarchwyliad ychydig ymhellach, gan edrych beth yw barn y rhan oreu o 'r cenhedloedd yn gystal a 'r rhai gwaethaf, y philosophyddion megis y cyffredin bobl ymhob oes.

ond i wneuthur cyfiawnder yn y matter hwn, ni a gawn gario ein cyfarchwyliad ychydig ymhellach, gan edrych beth yw barn y rhan oreu o 'r cenhedloedd yn gystal a 'r rhai gwaethaf, y philosophyddion megis y cyffredin bobl ymhob oes.

ond i wneuthur cyfiawnder yn y matter hwn, ni a gawn gario ein cyfarchwyliad ychydig ymhellach, gan edrych beth yw barn y rhan oreu o 'r cenhedloedd yn gystal a 'r rhai gwaethaf, y philosophyddion megis y cyffredin bobl ymhob oes.

ond i wneuthur cyfiawnder yn y matter hwn, ni a gawn gario ein cyfarchwyliad ychydig ymhellach, gan edrych beth yw barn y rhan oreu o 'r cenhedloedd yn gystal a 'r rhai gwaethaf, y philosophyddion megis y cyffredin bobl ymhob oes.

Ynghylch y Rhan oreu o 'r Grefydd Baganaidd.

Y Rhei'ny ag sydd wedi ystyried nattur y grefydd Baganaidd, er mwyn ei detholi oddiwrth y sorod, ydynt yn gyffredinol yn ei dwyn dan y rhagosodiadau canlynol.

Y Rhei'ny ag sydd wedi ystyried nattur y grefydd Baganaidd, er mwyn ei detholi oddiwrth y sorod, ydynt yn gyffredinol yn ei dwyn dan y rhagosodiadau canlynol.

Y Rhei'ny ag sydd wedi ystyried nattur y grefydd Baganaidd, er mwyn ei detholi oddiwrth y sorod, ydynt yn gyffredinol yn ei dwyn dan y rhagosodiadau canlynol.

Y Rhei'ny ag sydd wedi ystyried nattur y grefydd Baganaidd, er mwyn ei detholi oddiwrth y sorod, ydynt yn gyffredinol yn ei dwyn dan y rhagosodiadau canlynol.

Y dylid ymarfer rhinwedd a duwioldeb. 4.

Y dylid edifarhau am bechod, ac ymwrthod a phob drygioni. 5.

Fod Duw yn farnwr cyfiawn, yn gwobrwyo y daionus, ac yn poeni y drygionus, nid yn unig yn y byd hwn, ond hefyd yn y byd a ddaw.

Fod Duw yn farnwr cyfiawn, yn gwobrwyo y daionus, ac yn poeni y drygionus, nid yn unig yn y byd hwn, ond hefyd yn y byd a ddaw.

Fod Duw yn farnwr cyfiawn, yn gwobrwyo y daionus, ac yn poeni y drygionus, nid yn unig yn y byd hwn, ond hefyd yn y byd a ddaw.

Fod Duw yn farnwr cyfiawn, yn gwobrwyo y daionus, ac yn poeni y drygionus, nid yn unig yn y byd hwn, ond hefyd yn y byd a ddaw.

etto, mae 'n ddiammeu fod ganddynt un, yr hwn oeddent yn edrych arno goruwch y lleill, yn rhoi iddo addoliadau dirgel a chyhoeddus, yn gweddio ac yn addunedu, ac yn ei wneuthur yn wrthddrych o 'u holl ddyledswyddau a gwasanaeth crefyddol, a hynny yn y modd mwyaf neillduol.

etto, mae 'n ddiammeu fod ganddynt un, yr hwn oeddent yn edrych arno goruwch y lleill, yn rhoi iddo addoliadau dirgel a chyhoeddus, yn gweddio ac yn addunedu, ac yn ei wneuthur yn wrthddrych o 'u holl ddyledswyddau a gwasanaeth crefyddol, a hynny yn y modd mwyaf neillduol.

Ymhlith y Rhufeiniaid yr oedd eu Jupiter yn cael ei gyfrif yn dad y duwiau a dynion, neu 'r optimus maximus, sef y duw mwyaf a 'r cyntaf, llywodraethwr yr holl fyd, a brenin yr holl fodau rhesymol.

Ymhlith y Rhufeiniaid yr oedd eu Jupiter yn cael ei gyfrif yn dad y duwiau a dynion, neu 'r optimus maximus, sef y duw mwyaf a 'r cyntaf, llywodraethwr yr holl fyd, a brenin yr holl fodau rhesymol.

Ymhlith y Rhufeiniaid yr oedd eu Jupiter yn cael ei gyfrif yn dad y duwiau a dynion, neu 'r optimus maximus, sef y duw mwyaf a 'r cyntaf, llywodraethwr yr holl fyd, a brenin yr holl fodau rhesymol.

Yr oedd y bobl yma yn cyfrif edifeirwch, ynghyd a phob rhyw rinwedd, yn rai o 'r perffeithrwydd mwyaf mewn nattur, ag a allai wneuthur dyn yn ddedwydd;

am hynny maent yn gosod allan annogaethau a rheolau i bob math o ddynion i ymwrthod a phechod, a byw 'n rhinweddol, fel ag y dylai creaduriaid rhesymol wneuthur.

ac felly y dylent geryddu 'r fath drachwantau a nwydau afreolaidd, yr hyn sy 'n dueddol i bob dyn wrth wendid nattur, a gweddio ar Dduw am gymmorth i wrthryfela yn erbyn y cyfryw dueddiadau llygredig, ac i buro eu cydwybodau, fel na fyddai honno yn eu cyhoeddi yn euog, a 'u condemnio mewn ystad ysprydol.

ac felly y dylent geryddu 'r fath drachwantau a nwydau afreolaidd, yr hyn sy 'n dueddol i bob dyn wrth wendid nattur, a gweddio ar Dduw am gymmorth i wrthryfela yn erbyn y cyfryw dueddiadau llygredig, ac i buro eu cydwybodau, fel na fyddai honno yn eu cyhoeddi yn euog, a 'u condemnio mewn ystad ysprydol.

Yr oeddent yn meddwl nad yw dyn, a 'i ystyried yn ei nattur ei hun, na da na drwg, ond yn dueddol i 'r naill neu 'r llall, yn ol cael o hono ef ei ddwyn yn y blaen a 'i addysgu;

ond etto, trwy ystyried mai cariad oedd gwir briodoledd y dwyfol Fod, a ph'le bynnog yr oedd cariad yn aros, ni allasai digofaint a digllonedd hir barhau;

y temlau cyssegredig a adeiladasant, ynghyd a 'r holl seremoniau ag oeddent yn arferyd i heddychu eu duwiau.

fod y nattur ardderchoccaf yn haeddiannol o 'r anrhydedd mwyaf;

ond heblaw hyn, yr oeddent yn addo iddynt eu hunain daliad neu wobr, os nid yn y byd hwn, fod hyn yn sicr iddynt yn y byd nesaf, am eu gwasanaeth a 'u dioddefiadau.

ond heblaw hyn, yr oeddent yn addo iddynt eu hunain daliad neu wobr, os nid yn y byd hwn, fod hyn yn sicr iddynt yn y byd nesaf, am eu gwasanaeth a 'u dioddefiadau.

Yn y byd hwn yr oeddent yn gweled anghyfartal gyfraniad mewn pethau naturiol, y dynion da yn fynych yn goddef llawer o flinderau a thrallodion, a 'r rhai drygionus yn ymlawenhau mewn pleserau a meddiannau bydol;

Yn y byd hwn yr oeddent yn gweled anghyfartal gyfraniad mewn pethau naturiol, y dynion da yn fynych yn goddef llawer o flinderau a thrallodion, a 'r rhai drygionus yn ymlawenhau mewn pleserau a meddiannau bydol;

canys nid oedd yn eu meddyliau ddim llai, na bod bywyd ar ol y byd hwn;

bod y fath greadur ardderchog ag yw dyn, wedi cael ei gynnysgaeddu a galluoedd mor rhagorol i weled ac i ddeall holl weithredoedd nattur a 'i rhagluniaeth, i addoli ac i ryfeddu anfeidrol ddoethineb ei Greawdwr, i edrych yn ol ar yr amserau annechreuol, ac ymlaen ar amserau ag sydd etto heb ddyfod.

ond pan y byddent yn siarad am y lleoedd hynny a 'u sefyllfaoedd, megis yr Elusian Fields, neu 'r caeau dedwydd;

ond pan y byddent yn siarad am y lleoedd hynny a 'u sefyllfaoedd, megis yr Elusian Fields, neu 'r caeau dedwydd;

Tartarus, Erebus, ac Orcus, sef y llynnoedd a 'r afonydd uffernol;

Am y Grefydd Grist'nogol.

Y Grefydd Grist'nogol yw 'r oruchwiliaeth ddiweddaf a mwyaf perffaith o bob datguddiad a welodd Duw fod yn dda i roddi i ddynolryw.

Mae hon yn cael ei galw felly oddiwrth Iesu Grist, y gwir Fesia, unig Fab Duw, yr hwn a ymddangosodd yn Judea o ddeutu deunaw cant o flynyddau yn ol;

Er bod dynion ymhob oes wedi gwahaniaethu yn eu meddyliau mewn perthynas i ryw ran o athrawiaethau 'r grefydd hon, etto y maent oll yn llawn gyttuno yn y dwyfol wreiddiad, ac yn ei haelionus dueddiad.

Er bod dynion ymhob oes wedi gwahaniaethu yn eu meddyliau mewn perthynas i ryw ran o athrawiaethau 'r grefydd hon, etto y maent oll yn llawn gyttuno yn y dwyfol wreiddiad, ac yn ei haelionus dueddiad.

Pan edrychom i nattur a dwyfol dueddiad y grefydd hon a ddysgir i ni gan Grist a 'i Apostolion, ni gawn weled ei bod yn deilwng o Dduw.

Yma y cynhwysir holl ardderchawgrwydd yr Hen Destament;

a hynny yn y dull mwyaf ardderchog, ac yn y ffordd fwyaf cymmwys at ennill tueddiadau a serch ei bobl tu ag atto.

a hynny yn y dull mwyaf ardderchog, ac yn y ffordd fwyaf cymmwys at ennill tueddiadau a serch ei bobl tu ag atto.

Bod y fath ddyn a 'r Iesu o Nazareth, sydd mor anamheuol a bod y fath dywysog ag Augustus Caesar, yn amser a than lywodraeth yr hwn y cafodd ef ei eni.

Bod y fath ddyn a 'r Iesu o Nazareth, sydd mor anamheuol a bod y fath dywysog ag Augustus Caesar, yn amser a than lywodraeth yr hwn y cafodd ef ei eni.

Bod y fath ddyn a 'r Iesu o Nazareth, sydd mor anamheuol a bod y fath dywysog ag Augustus Caesar, yn amser a than lywodraeth yr hwn y cafodd ef ei eni.

Ei fywyd a brofir trwy 'sgrifenadau [~ ysgrifenadau ] ei ddisgyblion, y rhai oeddent yn llygad-dystion o 'r hyn y maent yn ei adrodd, ac yn cyd-uno a 'r hyn a dystiolaethir gan hanesyddion Iuddewaidd a Phaganaidd;

Ei fywyd a brofir trwy 'sgrifenadau [~ ysgrifenadau ] ei ddisgyblion, y rhai oeddent yn llygad-dystion o 'r hyn y maent yn ei adrodd, ac yn cyd-uno a 'r hyn a dystiolaethir gan hanesyddion Iuddewaidd a Phaganaidd;

y mae gennym y rhesymmau mwyaf cadarn i gredu, fod y dystiolaeth hon a roddasant i 'r byd yn wir;

y mae gennym y rhesymmau mwyaf cadarn i gredu, fod y dystiolaeth hon a roddasant i 'r byd yn wir;

y mae gennym y rhesymmau mwyaf cadarn i gredu, fod y dystiolaeth hon a roddasant i 'r byd yn wir;

Mewn perthynas i athrawiaethau 'r grefydd Grist'nogol, y maent yn ddiamheuol yn sanctaidd ac yn ardderchog.

Moesoldeb sydd yma 'n cael ei osod allan a 'i ddysgu yn ei holl uniondeb hyd eithaf cyrhaeddiad nattur, trwy gymmeryd i mewn y cyfan o ddyledswyddau perthynol tu ag at Dduw, at ein cymmydogion, ac attom ein hunain.

yma yr ydym yn cael ein dysgu, y dylem garu Duw, nid trwy ofn slafaidd a gormesol, ond trwy fabwysiadol barch, anrhydedd, a gostyngeiddrwydd.

Fel hyn y dylai 'r cristion bob amser roi ei hun i fynu yn ostyngedig ac yn barchus i Dduw ein Harglwydd a 'n llywodraethwr, ymddwyn yn weddus ac yn foddlongar dan ei ddoeth ragluniaeth, gan feddwl yn wastadol ei fod ef yn trefnu pob peth yn y ffordd oreu;

Fel hyn y dylai 'r cristion bob amser roi ei hun i fynu yn ostyngedig ac yn barchus i Dduw ein Harglwydd a 'n llywodraethwr, ymddwyn yn weddus ac yn foddlongar dan ei ddoeth ragluniaeth, gan feddwl yn wastadol ei fod ef yn trefnu pob peth yn y ffordd oreu;

ac i ddangos hyn trwy gadw ei orchymynion, a chyd-ymffurfio ag ef yn ei annilynol berffeithrwydd, a thrwy wneuthur ein goreu mor belled ag y gallom, ei glodfori yn y byd hwn, dan obaith o feddiannu tymhorol happusrwydd yn y bywyd yma, ac anherfynol ddedwyddwch yn y byd a ddaw.

ac i ddangos hyn trwy gadw ei orchymynion, a chyd-ymffurfio ag ef yn ei annilynol berffeithrwydd, a thrwy wneuthur ein goreu mor belled ag y gallom, ei glodfori yn y byd hwn, dan obaith o feddiannu tymhorol happusrwydd yn y bywyd yma, ac anherfynol ddedwyddwch yn y byd a ddaw.

ac i ddangos hyn trwy gadw ei orchymynion, a chyd-ymffurfio ag ef yn ei annilynol berffeithrwydd, a thrwy wneuthur ein goreu mor belled ag y gallom, ei glodfori yn y byd hwn, dan obaith o feddiannu tymhorol happusrwydd yn y bywyd yma, ac anherfynol ddedwyddwch yn y byd a ddaw.

ac i ddangos hyn trwy gadw ei orchymynion, a chyd-ymffurfio ag ef yn ei annilynol berffeithrwydd, a thrwy wneuthur ein goreu mor belled ag y gallom, ei glodfori yn y byd hwn, dan obaith o feddiannu tymhorol happusrwydd yn y bywyd yma, ac anherfynol ddedwyddwch yn y byd a ddaw.

Mae 'n debyg, mai yn Antioc y derbyniodd y disgyblion yma 'r titl o Grist'nogion gyntaf, pan oedd Paul a Barnabas yn pregethu:

Mae 'n debyg, mai yn Antioc y derbyniodd y disgyblion yma 'r titl o Grist'nogion gyntaf, pan oedd Paul a Barnabas yn pregethu:

Am y Grefydd Fahometanaidd.

MAHOMET, Sylfaenwr y grefydd hon, a anwyd yn Mecca, yn y flwyddyn 571, yr hwn o ran gwaedoliaeth oedd yn un o 'r Corasiaid, y rhai fuant gynt yn bobl gymmeradwy:

MAHOMET, Sylfaenwr y grefydd hon, a anwyd yn Mecca, yn y flwyddyn 571, yr hwn o ran gwaedoliaeth oedd yn un o 'r Corasiaid, y rhai fuant gynt yn bobl gymmeradwy:

MAHOMET, Sylfaenwr y grefydd hon, a anwyd yn Mecca, yn y flwyddyn 571, yr hwn o ran gwaedoliaeth oedd yn un o 'r Corasiaid, y rhai fuant gynt yn bobl gymmeradwy:

ei ewythr Abuteleg, marsiandwr mawr yn Mecca, a 'i cymmerodd atto, ac a 'i danfonodd yn edrychwr dros y carafan ag oedd yn trafaelu i Syria, Palestina, a 'r Aipht, i farchnatta drosto;

trwy hyn fe ddaeth yn adnabyddus a llawer o Iuddewon a Christ'nogion, trwy gynnorthwy y rhai yr ydys yn dywedyd iddo osod allan y rhan fwyaf o 'i Alcoran.

trwy hyn fe ddaeth yn adnabyddus a llawer o Iuddewon a Christ'nogion, trwy gynnorthwy y rhai yr ydys yn dywedyd iddo osod allan y rhan fwyaf o 'i Alcoran.

a chan fod y widw hon yn ieuangc, fe a 'i priododd, ac a aeth yn ddyn cyfoethog, ie, yn un o 'r rhai mwyaf yn Mecca.

Felly, y peth cyntaf a ddarfu i Mahomet wneuthur at dynnu gwrthddrych y trigolion, oedd arwain bywyd dychlynaidd, ac ymddangos yn fwy sanctaidd:

Felly, y peth cyntaf a ddarfu i Mahomet wneuthur at dynnu gwrthddrych y trigolion, oedd arwain bywyd dychlynaidd, ac ymddangos yn fwy sanctaidd:

i hyn fe ymneillduai bob boreu i ogof a elwid Hira, gerllaw Mecca, yn yr hon y cymmerai arno dreulio ei amser mewn gweddiau, ymprydiau, a myfyrdodau eraill:

y nos, pan dychwelai adref, fe adroddai wrth ei wraig a 'i dylwyth y gweledigaethau, a 'r lleisiau rhyfeddol a glywsai yn amser ei neillduad.

y nos, pan dychwelai adref, fe adroddai wrth ei wraig a 'i dylwyth y gweledigaethau, a 'r lleisiau rhyfeddol a glywsai yn amser ei neillduad.

yn seithfed, i fyned unwaith yn y bywyd ar bererindod i Mecca;

am y benywod, ni waeth o ba sect y bont.

am y benywod, ni waeth o ba sect y bont.

Y sawl a gadwai 'r gorchymynion hyn, efe a addawai iddo baradwys, lle mae llawer math o wisgoedd sidanaidd, afonydd teg, coed ffrwythlon, benywod glan, cerddorion, a phob llawenydd;

digonedd o win, helaethrwydd o aur, a llestri arian, meini gwerthfawr, ac felly yn y blaen.

Heblaw yr hyn a ddywedwyd uchod, y mae ef wedi rhoi gorchymynion yn erbyn bwyta cig moch, gwaed, a 'r fath greaduriaid a fyddai marw ei hunain.

Opiniwn y Mahometaniaid yw, fod lluniau mewn eglwysi yn eilun-addoliaeth;

maent yn tebyg y bydd pawb sy 'n byw 'n dda yn sicr o fod yn gadwedig, o bwy grefydd bynnag y byddont;

maent yn tebyg y bydd pawb sy 'n byw 'n dda yn sicr o fod yn gadwedig, o bwy grefydd bynnag y byddont;

am hynny maent yn dywedyd, y bydd Moses, Crist, a Mahomet, yn yr adgyfodiad, a chanddynt dair baner, at y rhai y bydd eu holl broffeswyr yn ymgynnull.

am hynny maent yn dywedyd, y bydd Moses, Crist, a Mahomet, yn yr adgyfodiad, a chanddynt dair baner, at y rhai y bydd eu holl broffeswyr yn ymgynnull.

am hynny maent yn dywedyd, y bydd Moses, Crist, a Mahomet, yn yr adgyfodiad, a chanddynt dair baner, at y rhai y bydd eu holl broffeswyr yn ymgynnull.

Y maent yn dala fod gan ddyn ddau angel gyd ag ef yn gweinyddu, un ar y llaw ddeheu, a 'r llall ar yr aswy.

Y maent yn dala fod gan ddyn ddau angel gyd ag ef yn gweinyddu, un ar y llaw ddeheu, a 'r llall ar yr aswy.

Maent yn dywedyd, y bydd i 'r angel Israphil, ar y dydd diweddaf swno ei udgorn, wrth lais yr hwn yr holl greaduriaid, hyd yn oed yr angylion, fyddant marw yn union, ac y syrth y ddaear yn dywod ac yn llwch.

Maent yn dywedyd, y bydd i 'r angel Israphil, ar y dydd diweddaf swno ei udgorn, wrth lais yr hwn yr holl greaduriaid, hyd yn oed yr angylion, fyddant marw yn union, ac y syrth y ddaear yn dywod ac yn llwch.

Maent yn dywedyd, y bydd i 'r angel Israphil, ar y dydd diweddaf swno ei udgorn, wrth lais yr hwn yr holl greaduriaid, hyd yn oed yr angylion, fyddant marw yn union, ac y syrth y ddaear yn dywod ac yn llwch.

Maent yn dywedyd, y bydd i 'r angel Israphil, ar y dydd diweddaf swno ei udgorn, wrth lais yr hwn yr holl greaduriaid, hyd yn oed yr angylion, fyddant marw yn union, ac y syrth y ddaear yn dywod ac yn llwch.

Ond pan y cano 'r angel hwn ei udgorn yr ail dro, eneidiau 'r holl rai meirwon a adfywiant drachefn;

yna y bydd i 'r angel Michael bwyso 'r holl eneidiau mewn clorian.

Mahomet a gyhoeddodd ei Alcoran, bibl y Mahometaniaid, yn y flwyddyn 626, yr hwn a gynnwys 124 o bennodau;

Mahomet a gyhoeddodd ei Alcoran, bibl y Mahometaniaid, yn y flwyddyn 626, yr hwn a gynnwys 124 o bennodau;

y mae ganddynt gymmaint o barch iddo ag sydd gan y Crist'nogion i 'r Testament Newydd.

y mae ganddynt gymmaint o barch iddo ag sydd gan y Crist'nogion i 'r Testament Newydd.

Yr oedd ef yn perswadio 'r bobl fod y llyfr hwn yn cael ei gadw yn un o drysor-dai 'r nef, ac i 'r angel Gabriel ddyfod ag ef i Mahomet, bennod ar ol pennod, fel yr oedd yn cael ei ysgrifennu, yr hyn a wnaed gyntaf ar ddalenau o esgyrn camelod gan un Amanuensis, o herwydd na all'sai [~ allasai ] Mahomet na darllen na 'sgrifennu [~ ysgrifennu ].

Yn bresennol mae amryw sectau ymhlith y Mahometaniaid, megis y gwelir ymysg y Crist'nogion;

Yn bresennol mae amryw sectau ymhlith y Mahometaniaid, megis y gwelir ymysg y Crist'nogion;

Yn bresennol mae amryw sectau ymhlith y Mahometaniaid, megis y gwelir ymysg y Crist'nogion;

Mae 'r grefydd yma wedi ymdannu dros ran fawr o 'r ddaear, yr hyn a ymddengys yn fwy amlwg wrth y cenhedlaethau a 'r tywysogion sy 'n ei phroffesu.

Yn Ewrop, holl wlad y Twrciaid, a 'r Cham o 'r Crim Tartary.

Yn Asia, Indiaid, Arabiaid, Persiaid, ymmerodraeth Mogul, Fisapwr, Colconda, Malabar, Cham o Tartary fawr, teyrnas Sumatra, Jafa, ac ynysoedd y Maldefiaid.

WEDI rhoddi hyn o hanes yn rhagflaenol mewn perthynas i feddyliau Atheistiaid, Deistiaid, Paganiaid, Mahometaniaid, Iuddewon, a Christ'nogion, ni gawn yn y lle nesaf fyned yn y blaen, i gymmeryd golwg ar bob cyfenwad o ddyn ion yn y byd crist'nogol.

WEDI rhoddi hyn o hanes yn rhagflaenol mewn perthynas i feddyliau Atheistiaid, Deistiaid, Paganiaid, Mahometaniaid, Iuddewon, a Christ'nogion, ni gawn yn y lle nesaf fyned yn y blaen, i gymmeryd golwg ar bob cyfenwad o ddyn ion yn y byd crist'nogol.

WEDI rhoddi hyn o hanes yn rhagflaenol mewn perthynas i feddyliau Atheistiaid, Deistiaid, Paganiaid, Mahometaniaid, Iuddewon, a Christ'nogion, ni gawn yn y lle nesaf fyned yn y blaen, i gymmeryd golwg ar bob cyfenwad o ddyn ion yn y byd crist'nogol.

Nid yw ein meddwl yn bresennol i ol rain llawer ar yr hen sectau hyn, ond yn unig gym meryd golwg fer arnynt mor belled ag y maent yn perthyn i grefydd yn yr amser presennol.

Y mwyaf neillduol o 'r rhai'n ellir ei gynnwys yn y dosparthiad canlynol, sef, opiniynau mewn perthynas i berson Crist;

Y mwyaf neillduol o 'r rhai'n ellir ei gynnwys yn y dosparthiad canlynol, sef, opiniynau mewn perthynas i berson Crist;

MAE 'r Trinitariaid yn gosod allan, yn ol eu hathrawiaeth hwy, fod tri o wahanol ber sonau yn y Duwdod, sef, Tab, Mab, ac Yspryd Glan.

Mae 'n dra adnabyddus i 'r dysgedigion, nad oedd y gair Drindod yn cael ei arferyd yn yr eglwys cyn amser Origen:

canys mae Dupin yn dywedyd, mai Theophilus, esgob Antioc, oedd y cyntaf a arferodd y gair Trinitas, neu Ddrindod, i arwyddo tri o ber sonau;

canys mae Dupin yn dywedyd, mai Theophilus, esgob Antioc, oedd y cyntaf a arferodd y gair Trinitas, neu Ddrindod, i arwyddo tri o ber sonau;

ac y mae ef yn sylwi, ei fod yn galw 'r trydydd Doethineb, (Sagesse) yr hyn sydd yn fwyaf tebygol, am nad oedd yr Yspryd Glan yn cael ei gyfrif yn berson dwyfol mor gynnar a hynny, ond yn hytrach yn briodoledd;

ac y mae 'n debygol na chafodd yr Yspryd ei addef yn berson dwyfol cyn yr ail Gymmanfa gyffredinol, yr hon a gynhaliwyd yn y flwyddyn 1381.

ac y mae 'n debygol na chafodd yr Yspryd ei addef yn berson dwyfol cyn yr ail Gymmanfa gyffredinol, yr hon a gynhaliwyd yn y flwyddyn 1381.

Mae 'r athrawon mwyaf dysgedig yn amrywio yn eu barn mewn perthynas i 'r ddirgelwch hon, fel y mae 'n anhawdd gwybod i bwy y mae 'r athrawiaeth yma 'n fwyaf perthynol;

Mae 'r athrawon mwyaf dysgedig yn amrywio yn eu barn mewn perthynas i 'r ddirgelwch hon, fel y mae 'n anhawdd gwybod i bwy y mae 'r athrawiaeth yma 'n fwyaf perthynol;

Mae gan bob un o honynt wahanol farn ar y pwngc dyrus hwn;

Priestley yn meddwl y gellir dy fod a 'r Trinitariaid dan un o 'r ddwy blaid hyn, sef y rhei'ny sydd yn credu nad oes un ddwyfol nattur yng Nghrist heblaw honno o eiddo 'r Tad;

Priestley yn meddwl y gellir dy fod a 'r Trinitariaid dan un o 'r ddwy blaid hyn, sef y rhei'ny sydd yn credu nad oes un ddwyfol nattur yng Nghrist heblaw honno o eiddo 'r Tad;

Yn agos o fod yn berthynol i 'r blaid olaf yw 'r Athanasiaid, enw ag sy 'n deillio oddiwrth Athana sius, un o deidiau 'r egwlys, yr hwn a fu 'n llew yrchu yn y bedwaredd oes.

Mae rhai yn dywedyd, mai ei waith ef yw 'r gredo ag sy 'n cael ei galw felly yn y llyfr gweddi cyffredin, yr hon, meddant hwy, yw 'r uniawn ffydd, lle y dangosir fod tri gwa hanol sylwedd i 'r Tad, Mab, a 'r Yspryd Glan;

Mae rhai yn dywedyd, mai ei waith ef yw 'r gredo ag sy 'n cael ei galw felly yn y llyfr gweddi cyffredin, yr hon, meddant hwy, yw 'r uniawn ffydd, lle y dangosir fod tri gwa hanol sylwedd i 'r Tad, Mab, a 'r Yspryd Glan;

yr hyn sy 'n gynhwysedig yn y Drindod, a bod y tri hyn yn cael eu huno a 'u gilydd trwy emperichoresis, neu fel rhaff o dair caingc, yr hyn sy 'n eu gwneuthur yn un;

yr hyn sy 'n gynhwysedig yn y Drindod, a bod y tri hyn yn cael eu huno a 'u gilydd trwy emperichoresis, neu fel rhaff o dair caingc, yr hyn sy 'n eu gwneuthur yn un;

felly fod yr undeb yn y Duwdod yn gyfan gwbl yn yr emperichoresis, yr hyn sy 'n clymmu tair sylwedd ynghyd:

oeddent yn meddwl iddynt gwrdd a 'r dirgelwch hwn yn y bedwaredd bennod a 'r ddeu ddegfed adnod o 'r Ecclesiastes, lle dywedir am raff dair caingc, mai nid hawdd ei thorri.

Mewn perthynas i 'r gair Drindod, mae 'n ddigon hyspys, nad yw hwn ei cael ei arferyd mewn un man yn y 'sgrythurau [~ ysgrythurau ];

ac mae 'n rhaid cyfaddef ei fod yn cael ei wrthwynebu 'n fawr gan y diwygwyr, y rhai oeddent yn edrych arno fel yn weddill o ba byddiaeth.

ac mae 'n rhaid cyfaddef ei fod yn cael ei wrthwynebu 'n fawr gan y diwygwyr, y rhai oeddent yn edrych arno fel yn weddill o ba byddiaeth.

Martin Luther a ddywedai, fod y gair Drindod yn swno 'n chwythig, ac mai rhyw ddy chymmyg ddynol ydoedd.

hyd ag y mae 'r gair yn cael ei ddeall mewn ystyr ag sy 'n gyttunol ag undeb y Jehofa, ac ar sylfaenol egwyddorion y grefydd grist'nogol, ni all yr ymarferiad o hono mewn un mesur fod yn ble yn erbyn gwirionedd y grefydd honno.

hyd ag y mae 'r gair yn cael ei ddeall mewn ystyr ag sy 'n gyttunol ag undeb y Jehofa, ac ar sylfaenol egwyddorion y grefydd grist'nogol, ni all yr ymarferiad o hono mewn un mesur fod yn ble yn erbyn gwirionedd y grefydd honno.

hyd ag y mae 'r gair yn cael ei ddeall mewn ystyr ag sy 'n gyttunol ag undeb y Jehofa, ac ar sylfaenol egwyddorion y grefydd grist'nogol, ni all yr ymarferiad o hono mewn un mesur fod yn ble yn erbyn gwirionedd y grefydd honno.

hyd ag y mae 'r gair yn cael ei ddeall mewn ystyr ag sy 'n gyttunol ag undeb y Jehofa, ac ar sylfaenol egwyddorion y grefydd grist'nogol, ni all yr ymarferiad o hono mewn un mesur fod yn ble yn erbyn gwirionedd y grefydd honno.

Mae 'r Sabeliaid yn haeru, nad yw tri pherson yn y Drindod ond tri nod neu berthynas.

Mae 'r sect hon wedi dechreu ynghylch canol y drydedd oes gan Sabelius, philosophydd o wlad yr Aipht.

rhai a ddy wedant iddo ef ddysgu fod y Tad, Mab, a 'r Yspryd Glan, o 'r un hanfod, ac yn un person, fel ag mae dyn yn cael ei gyfrif o dair sylwedd, sef, cnawd, ys pryd, a chorph, yn gwneuthur i fynu un dyn.

Eraill a feddyliant mai ei farn ef oedd, fod Duw yn yr Hen Destament yn rhoddi 'r gyfraith fel Tad, ac yn y Newydd yn byw ymhlith dynion fel Mab, ac iddo ddisgyn ar yr apostolion fel Yspryd Glan.

Mae 'r opiniwn hyn, medd rhai, yn ennill tir ymhlith y Cymru.