GELYNION...........1

Nid oes yma un wedi 'r holl fwynder, a chanddo ffyrlingwerth o gariad i 'r llall, ie, gelynion yw llawer o honynt i 'w gilydd.

GEN................1

Ar y gair, gwelwn gnap o henddyn gwargam a 'i ddeupen fel miaren gen lawr, yn ymsythu ac yn edrych arnai 'n waeth na 'r Dieflyn coch, a chyn dywedyd gair, dyma fe 'n taflu penglog fawr heibio i 'm pen i diolch i 'r Garreg fedd a 'm cyscododd.

GENEDL.............1

pa Genedl?

GENEU..............2

Dyma i chwi geneu, ebr un o 'r pedwar, i ddwyn ei benyd am ddadcuddio dirgelion yr Eglwys Gatholic.

ac yn siccr, os byddei 'n un o Wyr Llys fel y bum i, ac yn gorfod iddo newid ei flas at bob geneu.

GENNAD.............3

Ni fedrais i ymattal ddim hwy heb ofyn i 'm cyfell a gawn gennad i siarad.

Ces gennad i orphwyso peth wrth un o 'r dryseu gogoneddus, lle 'r oedd rhai 'n dyfod i gael braint yn yr Eglwys Gyffredin, ac Angel tal yn cadw 'r drws a 'r Eglwys oddi mewn mor oleu dambaid, nad oedd wiw i Ragrith ddangos yno mo 'i hwyneb, etto hi ymddangosei weithiau wrth y drws er nad aeth hi 'rioed i mewn.

Trwy gennad y Cwrt, nid hanner a yrrais i iddo, ebr y Butten, wedi eu hoffrwm yn ebyrth llosc, yn Gig rhost parod i 'w fwrdd.

GENNADON...........2

Llwyr amhossibl, ebr ynte, fyddei i undyn ddianc oddiyma, oni bai fod IMMANUEL oddifry yn danfon ei Gennadon hwyr a boreu i 'w perswadio i droi atto Ef ei hunion Frenhin oddiwrth y Gwrthryfelwr, ac yn gyrru hefyd i ymbell un anrheg o ennaint gwerthfawr a elwir ffydd, i iro 'u llygaid;

Erbyn ymorol un o gennadon Lucifer a ddaethei a Llythyr at Angeu, ynghylch y saith garcharor hyn ac ymhen ennyd parodd Tynged ddarllen y Llythyr ar osteg, ac hyd yr wy 'n cofio dyma 'r geirieu:

GENNI..............13

Yn wir, f' arglwydd ebr finneu, nis gwn i p'le yw yma, na pheth yw fy neges, na pheth wy fy hun, na pheth aeth a 'm rhan arall i, yr oedd genni bedwar aelod a phen, a pha un ai gartre y gadewais, ai i ryw geubwll, canys co [~ cof ] 'genni dramwy tros lawer o geunentydd geirwon, y bwriodd y Tylwyth-teg fi, ys teg eu gwaith, nis gwn i Syr, pe crogid fi.

Yn wir, f' arglwydd ebr finneu, nis gwn i p'le yw yma, na pheth yw fy neges, na pheth wy fy hun, na pheth aeth a 'm rhan arall i, yr oedd genni bedwar aelod a phen, a pha un ai gartre y gadewais, ai i ryw geubwll, canys co [~ cof ] 'genni dramwy tros lawer o geunentydd geirwon, y bwriodd y Tylwyth-teg fi, ys teg eu gwaith, nis gwn i Syr, pe crogid fi.

Edrych yrwan, eb yr Angel, ac a roes i mi ddrychyspio amgen nac oedd genni fi ar y mynydd.

Pan fethodd genni ddyfeisio beth oedd hi, gofynnais;

gwell genni dalu i chwi log, na chael arian yn rhad gan neb arall.

Bu ryfedd genni 'r Distawrwydd a 'r Tawelwch hawddgar oedd yma wrth i wared.

Mae genni ddigon, ebr hwnnw o Draddodiadeu 'r Tadau ac Eisteddfodau 'r Eglwys, ond pam y rhaid i mi fwy o siccrwydd, ebr ef na gair y Pap sy 'n eiste 'n y Gadair ddisiomedig?

Ond erbyn hyn, nid oedd genni neb i 'm cyssuro ond yr Awen, a honno 'n lled-ffrom, prin y ces ganddi frefu i mi y hyn o Rigymmeu sy 'n canlyn.

Wel', wel', ebr Taliessin, ni thalwn i yno ddraen, ni waeth genni lle 'r wyf:

Mae genni faddeuant o 'm holl bechodeu tan law 'r Pap ei hun, am i mi ei wasanaethu e 'n ffyddlon, ynte roes i mi gynnwysiad i fynd yn union i Baradwys, heb aros funud yn y purdan:

eich gwasanaethwr tlawd, da genni 'ch gweled yn iach ni weles i 'rioed ferch harddach mewn clos;

A bu lawen iawn genni 'ngweled [~ fy ngweled ] fy hun etto yn ymysc y rhai byw;

a bwriedais fyw well-well, gan fod yn esmwythach genni gan mlynedd o gystudd yn llwybreu sancteiddrwydd, na gorfod gweled cip arall ar erchylldod y Noson honno.

GENNIT.............2

Gwych gennit y pelydru y mae 'r tair ar eu haddolwyr;

oblegid pa mwya sy gennit, mwya gei ac y geisi, rhyw ddolur diwala sy 'n perthyn i 'r Stryd.)

GENNYCH............9

Ple mae 'r iawn i 'r Eglwys sy gennych?

Be sy gennych i brofi 'ch braint, ebr y Porthor?

Pa fodd, ebr Brenin y Dychryn, a daed gennych lawenydd na ddaliasechwi o 'r tu draw i 'r Agendor, canys ni fu o 'r tu yma i 'r Cyfwng lawenydd erioed?

gobeithio, ebr hwnnw, fod gennych beth gwell moes a ffafr i Frenin.

Syr, ebr ynte, gwybyddwch nad oes gennych ddim awdurdod i 'm dal, nac i 'm holi:

Gobeithio, ebr y Meddwyn, y cafi gennych beth ffafr, mi yrrais i chwi lawer ysclyfaeth dew mewn llifeiriant o gwrw da;

Ertolwg, ebr un Recordor coch, be sy gennych i 'n herbyn?

ac nid teg i chwi 'n dal ni yma heb gennych un bai pennodol i 'w brofi i 'n herbyn.

Aie, ebr Ceccryn, myn Diawl, mi wna 'n hallt i chwitheu, er y galleich fy lladd, nid oes gennych ddim awdurdod i 'm llysenwi.

GENNYM.............2

Nid oes gennym ni, meddent, ond yr un Statut a chwitheu, am hynny dangoswch i ni 'n braint.

Canys, gwell gennym eu lle na 'u cwmpeini, cawsom ormod o heldrin gyda 'u cymmeiriaid hwy er's talm, a 'm Llywodraeth i 'n cythryblus eusys.

GER................3

O, ebr gwiliwr oedd yn edrych arnynt, ni wiw i chwi gynnyg mynd trwodd a 'ch teganeu gyda chwi, rhaid i chwi adel eich Pottieu, a 'ch Dyscleu, a 'ch Putteinied, a 'ch holl Ger eraill o 'ch ol, ac yna bryssiwch.

Ar hyn, dyma Angeu bach, un o scrifenyddion y Brenhin, yn gofyn i mi fy henw, ac yn peri i Meistr Cwsc fy nwyn i 'n ebrwydd ger bron y Brenin.

Gosodwch, ebr ef, y rhain ar fin y Dibyn ger bron Gorsedd Cyfiawnder, hwy a gant yno uniondeb er nas gwnaethant.

GERAINT............2

pe cai hi ymadel a 'r gost sy wrth y corph, ni waeth ganddi o frwynen pettei ei enaid ef yn ngwaelod Uffern, na 'i geraint ef mwy na hitheu;

wrth fyned gwelem ymhen ucha 'r Strydoedd lawer wedi lled-troi oddiwrth hudoliaeth y Pyrth dihenydd, ac yn ymorol am Borth y bywyd, ond naill ai methent ei gael, ai blinent ar y ffordd, nid oedd fawr iawn yn mynd trwodd, oddieithr un dyn wynebdrist oedd yn rhedeg oddifri a myrdd o 'i ddeutu 'n ei ffoli, rhai 'n ei watwar, rhai 'n ei fygwth, a 'i geraint yn ei ddal ac yn ei greu i beidio ai daflu ei hun i golli 'r holl fyd ar unwaith.

GERDD..............2

Hyd y Stryd allan gwelit chwareuon Interlud, siwglaeth a phob castieu hug, pob rhyw gerdd faswedd dafod a thant, canu baledeu, a phob digrifwch;

ymbell un tan blygu at lawr, a roe Lythyr yn llaw ei Dduwies, un arall Gerdd, a disgwyl yn ofnus fel 'Scolheigion yn dangos eu Tasc i 'w Meistr;

GERDDI.............1

Yma mae tai teg a gerddi tra hyfryd, perllannau llownion, llwyni cyscodol, cymmwys i bob dirgel ymgyfarfod i ddal adar, ac ymbell gwnningen wen:

GERFYDD............2

f' a 'r carn-witsiaid melltigedig hyn a mi i fwytty neu seler rhyw Bendefig, ac yno i 'm gadawant i dalu iawn gerfydd fy ngheg am eu lledrad hwy:

canys yr oedd rhai 'n rhy foliog i le mor gyfyng, eraill yn rhy egwan i ymwthio wedi i Ferched ei dihoeni, a rheini 'n eu hattal gerfydd eu gwendid afiach.

GERLLAW............1

Pa beth, ebr y Cyffeswr, tan edrych ar ryw siel ddu oedd yno gerllaw?

GES................3

Syre, ebr ynte, gwybyddwch mai Fi, ac nid chwi, yw 'r Bardd Cwsc, ac a ges lonydd yma er's naw cant o flynyddoedd, gan bawb ond chychwi, ac a aeth i 'm cynnyg i drachefn.

mi ges wybod gan Ffrind, medd un, nad oes ymryd hwn a hwn adel ffyrling i 'w Wraig, ac nad oes dim di-ddigrwydd rhyngthynt;

Dyma, eb yr Angeu, a 'm dygasei i yno walch a ges i ynghanol Tir Ango, a ddaeth mor yscafn-droed, na phrofodd eich mawrhydi dammeid o hono 'rioed.

GEST...............1

Ar hyn dyma baladr o wr a fasei 'n Alderman ac mewn llawer o swyddeu yn dyfod allan odditanom, yn lledu ei escill, megis i hedeg, ac ynteu prin y gallei ymlwybran o glun i glun fel ceffyl a phwn, o achos y gest a 'r Gowt ac amryw glefydon bonheddigaidd eraill;

GESTYLL............1

Yna i ffordd yr aeth a mi tros elltydd a thrwy goedydd, tros foroedd a dyffrynoedd tros Gestyll a Thyrau, Afonydd a Chreigiau, a ph'le y descynnem ond wrth un o Byrth Merched Belial, o 'r tu cefn i 'r Ddinas ddihenydd, lle gwelwn fod y tri Phorth dihenydd yn cyfyngu 'n un o 'r tu cefn, ac yn agor i 'r un lle:

GEUBAL.............1

Wedi iddo fod ennyd yn bwrw celanedd i 'w geubal ddiwala, parodd roi dyfyn iw ddeiliaid, ac a symudodd o 'r Allor i Orseddfainc echryslawn dra-uchel, i fwrw 'r carcharorion newydd ddyfod.

GEUBWLL............1

Yn wir, f' arglwydd ebr finneu, nis gwn i p'le yw yma, na pheth yw fy neges, na pheth wy fy hun, na pheth aeth a 'm rhan arall i, yr oedd genni bedwar aelod a phen, a pha un ai gartre y gadewais, ai i ryw geubwll, canys co [~ cof ] 'genni dramwy tros lawer o geunentydd geirwon, y bwriodd y Tylwyth-teg fi, ys teg eu gwaith, nis gwn i Syr, pe crogid fi.

GEULAN.............3

Yn gymaint a darfod i rai o 'n cennadon cyflym sy 'n wastad allan ar Yspi, yspysu i ni ddyfod gynneu i 'ch Brenhinllys, saith Garcharor o 'r saith rywogaeth ddihira 'n y Byd, a pherycla, a 'ch bod chwi ar fedr eu hyscwyd tros y Geulan i 'm Teyrnas i:

Ond yr wythfed y gwr cwmbrus yna sy 'n fy mygwth i, gedwch ef yn rhydd uwchben y Geulan tan Gwrt Cyfiawnder, i brofi, gwneud ei gwyn yn dda i 'm herbyn i, os geill.

A chyn pen nemor, cododd pwff o gorwynt, ac a chwalodd y Niwl pygdew cyffredin oedd ar wyneb Tir Ango, onid aeth hi 'n llwyd oleu, lle gwelwn i fyrdd fyrddiwn o ganhwylleu gleision, ac wrth y rheiny, ces olwg o hirbell ar fin y Geulan ddiwaelod:

GEUNENTYDD.........1

Yn wir, f' arglwydd ebr finneu, nis gwn i p'le yw yma, na pheth yw fy neges, na pheth wy fy hun, na pheth aeth a 'm rhan arall i, yr oedd genni bedwar aelod a phen, a pha un ai gartre y gadewais, ai i ryw geubwll, canys co [~ cof ] 'genni dramwy tros lawer o geunentydd geirwon, y bwriodd y Tylwyth-teg fi, ys teg eu gwaith, nis gwn i Syr, pe crogid fi.

GEWCHWI............1

Ond Rhywun yw fy henw cyffredina i, ebr ef, hwnnw a gewchwi glywed fynychaf ymhob mawrddrwg;

GIG................2

O amgylch y Llys 'r oedd rhai coed, ymbell Ywen wenwynig, a Cypres-wydden farwol, ac yn y rheini 'roedd yn nythu ddylluanod, Cigfrain ac Adar y Cyrph a 'r cyfryw, yn creu am Gig fyth, er nad oedd y fangre oll ond un Gigfa fawr ddrewedig.

Trwy gennad y Cwrt, nid hanner a yrrais i iddo, ebr y Butten, wedi eu hoffrwm yn ebyrth llosc, yn Gig rhost parod i 'w fwrdd.

GIGA...............1

Pa sawl un a ddi-giga un Cyfreithiwr i godi ei grombil ei hun, ac oh!

GIGFA..............1

O amgylch y Llys 'r oedd rhai coed, ymbell Ywen wenwynig, a Cypres-wydden farwol, ac yn y rheini 'roedd yn nythu ddylluanod, Cigfrain ac Adar y Cyrph a 'r cyfryw, yn creu am Gig fyth, er nad oedd y fangre oll ond un Gigfa fawr ddrewedig.

GIGFRAN............1

A ph'run meddi di rwan debycca ai Cyfreithiwr i Gigfran reibus, ai Prydydd i Forfil?

GIGWEINIEU.........1

Teg eb ef y gwnaethent a thi oni bai 'nyfod [~ fy nyfod ] i mewn pryd i 'th achub o gigweinieu Plant Annwfn.

GIGYDD.............1

A phwy a wasanaethei 'r fath Gigydd maleisddrwg mewn gwallco ennyd, ac mewn dirboeneu byth wedi, ac a allei gael byd da tan Frenin tosturiol a charedig i 'w ddeiliaid, heb wneud iddynt erioed ond y Daioni bwygilydd, a 'u cadw rhag Belial i roi teyrnas i bob un o 'r diwedd yn ngwlad y Goleuni!

GILWENU............1

Rhaid i chwi edifarhau, a 'ch Penyd yw gwilied wrth fy ngwelu i heno, ebr ef, tan gilwenu arni hi.

GILYDD.............5

llawer achos tywyll, eb yr Angel, sy rhwng y tri Phen cyfrwysgry hyn a 'u gilydd:

Nid oes yma un wedi 'r holl fwynder, a chanddo ffyrlingwerth o gariad i 'r llall, ie, gelynion yw llawer o honynt i 'w gilydd.

Erbyn hyn, gwelwn Angeu bach wrth bob drws, heb un 'r un arfeu, na 'r un henw a 'i gilydd, etto, gwyddid arnynt mai Swyddogion yr un Brenin oeddynt oll:

aneirif o gyscodion Dynion, rhai ar draed, a rhai ar feirch yn gwau trwy eu gilydd fel y gwynt, yn ddistaw ac yn ddifrifol aruthr.

Ertolwg, a hyspyswchwi i bawb a glywoch yn fy henwi, na ddywedais i ddim o 'r petheu hyn, ni ddyfeisiais ac ni adroddais i gelwydd erioed i wradwyddo neb, nac un chwedl i yrru ceraint bendramwnwgl ai gilydd;