ONID............3

Onid iw fy oes i yn fer,

onid ydi y Twr Gwyn yn crynnu.

Onid oeddwn i yn eich clywed

ONIDE...........1

onide chwi gewch ych curro.

ORDOR...........2

i wneuthur ordor ar y byd

nid oes arnynt hwy mor ordor

ORDRO...........1

cais ordro card i ddechreu.

ORE.............2

Pa un ore i mi nol, meddwch chwi,

wedi dwyn fy swllt a 'm hett ore.

ORFFWYSO........1

lle gallwi 'n hu orffwyso?

ORMOD...........4

na ffendiwch arnai ormod bai

Ni gawn yno ormod o ddysc

mae geni [~ gennyt] ti ormod o ddysgeidieth.

Mi gymres ormod y boen yn methu;

ORPHWYSANT......1

ni orphwysant hwy fyth nes dial gwaed;

ORPHWYSO........1

Dowch i 'r gariss i orphwyso.

ORUCHA..........1

CHychwi y rwan sydd orucha.

ORUCHAFIAETH....1

bydd hynny i chwi yn oruchafiaeth.

OS..............38

Os byddwch distawedd i glywed yn glir

Os ydwi yn medru dallt hyn yma,

Os doi o hud iw Scot neu Saisyn,

pobri papist; os byddant byw,

Dros yr hatch, os bww a wna i,

Os cai ddigon o le i ffoi,

Na ddiengwch, os mynwch, hwdiwch bres-mone.

os ai yn sawdwr dros y Brenin?

os bydd camwedd mewn un lle,

Os torant hwy i lawr fraint esgobion

os nhw a gan ei pwrpas.

Os rhof i 'ch dwylo chwi fy ffon,

Os ymleddi yn sownd, ti gei jawn swydd

Myfi a fentra, os mentra undyn.

ai dwad i faes, os lafeswch?

Ac os deil fy nghledde a 'm trex,

Mi dro fel y gwynt; os ca fi well cyflog,

Os colli a wnaeth hwnw ei oes,

Os ewch i ymladd etto i 'r Werddon,

Os felly y mae, fo safed heibio.

Ni chosbir monai os cai y gyfraeth.

os bydd arfer a thyngu anudon!

Os daw fo i siarad gair a chychwi,

Os cerwch fi, mi a 'ch bodlona,

Os marw o 'i gariad o wna i,

Os doi di, Rowndied, yn y nghyfel [~ nghyfer],

Os cawn i le, ni ddygwn ychwaneg.

os oes ynthynt ddim daioni.

Ag os gwir a glywais i,

os ai dan aden Crwmwel.

Os mentrwch i, mi fentra yn fuan

Os doi byth i 'm braint na 'm bri,

Os daw o fyth i Loegr etto,

Os dechre Mwngc a 'i armi daro,

Os oes ond hynny, byddwn lawen.

Os sefwch chwithe gyda nyni,

Os rhaid i ni sydd wedi pesgi

Os medrai ddim o 'r hen gelfyddyd,

OSOD............1

i mi osod sett o cobleriaeth.

OSODA...........1

Wel dyma le trefnus: mi osoda yma

OSTEG...........2

RHowch osteg fel y caffeir clywed!

Yr Justus sydd ar osteg

OW..............2

Ow, pam hyny, gwen lliw 'r od?

Ow, paham iw hynny 'n rhodd?

OWEN............1

o hen dreftadaeth Owen Tudur.

P...............6

P Moris

P Moris

P Moris

P Moris

P Moris

Enter Hwsmon a 'r Cabelir P. Moris.

PA..............36

Pa ryw newydd sydd y rwan?

Pa'r ffydd sy drecha ymysc Bruttaniaid?

pa'r fodd y mae i mi chware 'nghardiau.

Pa un ore i mi nol, meddwch chwi,

Pa sawl un o blant sydd i ti?

Pa ryw newydd sydd, y Cymro?

Awn i ymofyn pa ryw newyddion

Edrychwch pa fodd yr ych i 'w leiccio.

Pa beth sydd rhyngoch a 'r esgobion

Pa 'n waeth i mi ei cholli hi yn eich mysc

Dywedwch i mi pa newyd sydd;

Pa un a wnewch i: ai gildio, dywedwch,

Nis gwn i pa'r fodd yn y byd

Wel, pa fyd a gawn i bellach?

Pa ryw newydd, noble Crwmel?

Pa beth yr ydech yn ei werthu?

Mi wn pa beth a ddaw o 'r Deyrnas:

pa beth weithan a wnawn iddo?

Pa beth a wnawn ond gwasgu 'r feg

Pa beth a heuddech yn lle pardwn?

Pa beth i mae fo yn ei brattio

Pa beth a wneithym yn eich erbyn

Moes dy law, nis gwn i pa'r un gnafeiddia.

Pa ryw bwynt, y poenus hwsmon?

Pa fodd y gellwch chwi dystiolaethu hynny?

Nis gwn pa fodd y gallai 'n ddirgel

Pa fodd i 'ch gelwir, blodeu Europia?

RHyfedd gen i pa fodd y diengodd.

pa 'n waeth Gwrexam neu Lan-gollen?

Pa fodd y dichon ange gwan - pa

Pa fodd y dichon ange gwan - pa

pwy wyr pa feddwl sy 'n i fynwes?

i edrych pa ddiffyg a fu arnoch.

pa ffordd i 'r ffydd sy genych?

Pa'r ymrafel sydd yn LLundain

Pa beth a gawn ni i 'n maentaenio

PABISTIAID......2

RHai Protistaniaid, rhai Pabistiaid,

yn llochi 'r Pabistiaid i amlhau