SAETHEU............1

a chyn i mi gael ennyd i spio am le i ffoi, dyma 'r Awyr oll wedi duo, a 'r Ddinas wedi tywyllu 'n waeth nac ar Ecclips, a Taraneu 'n rhuo a 'r Mellt yn gwau 'n dryfrith, a Chafodydd di-dorr o saetheu marwol yn cyfeirio o 'r Pyrth isa at yr Eglwys Gatholic;

SAETHU.............1

mi welwn f' anwyl gydymaith yn saethu oddiwrthifi i 'r entrych, at fyrdd o Dwysogion gwynion eraill, a dyna 'r pryd y dechreuodd y Pap a 'r Swyddogion daiarol eraill lechu a llewygu, a 'r Penaethiaid uffernol syrthio o fesur y myrddiwn, a phob un cymaint ei swn yn cwympo (i 'm tyb i) a phe syrthiasei fynydd anferth i eigion y mor.

SAFASEI............1

Wedi hynny, dechreuodd rhai o dylwyth y 'Scubor a safasei yno er's ennyd, lefaru.

SAFN...............1

Ond os golwg dra echryslawn oedd honno, 'roedd yno uwchben olwg erchyllach na hitheu, sef, Cyfiawnder ar ei Gorseddfainc yn cadw drws Uffern, ar Frawdle neilltuol uwchben y safn i roi barn ar y Colledigion fel y delont.

SAFODD.............1

Safodd y Brenin Angeu a 'i wep yn wyrdd ac yn las ennyd ar ei gyfyng-gyngor.

SAI................1

Hai, hai, ebr Angeu, nid wrth y Bedyddfaen, ond wrth y Beieu 'r henwir pawb yn y Wlad yma, a thrwy 'ch cennad, Meistr Ceccryn, dyna 'ch henweu a sai arnoch o hyn allan byth.

SAIG...............2

a chwedi i bob un o saig i saig folera cymmaint o 'r dainteithion, ac a wnaethei wledd i ddyn cymmedrol tros wythnos, na bytheirio oedd y gras bwyd, yna moeswch iechyd y brenin, yna iechyd pob cydymaith da, ac felly ymlaen i foddi archfa 'r bwydydd, a gofalon hefyd:

a chwedi i bob un o saig i saig folera cymmaint o 'r dainteithion, ac a wnaethei wledd i ddyn cymmedrol tros wythnos, na bytheirio oedd y gras bwyd, yna moeswch iechyd y brenin, yna iechyd pob cydymaith da, ac felly ymlaen i foddi archfa 'r bwydydd, a gofalon hefyd:

SAITH..............12

O hir dremio canfum wrth Borth y Balchder, Ddinas deg ar saith fryn, ac ar ben y Llys tra ardderchog 'r oedd y Goron driphlyg a 'r Cleddyfeu a 'r Goriadeu [~ agoriadau ] 'n groesion:

a pheth erbyn ymorol, ydoedd ond cyfeddach rhwng saith o gymdogion sychedig, Eurych, a Lliwydd, a Gof, Mwyngloddiwr, 'Scubwr-simneiau, a Phrydydd, ac Offeiriad a ddaethei i bregethu sobrwydd, ac i ddangos ynddo 'i hun wrthuned o beth yw meddwdod;

O 'r dynion p'le 'r adwaenych, A 'r ddaiar faith saith mor sych, A 'r goreu o 'r rhain am gwrw rhudd, Offeiriedyn a Phrydydd.

Mynd ymlaen i 'r Parlwr, gwelwn ddyscu dawnsio, a chanu, a llais ac a llaw i yrru eu Cariadeu yn saith ynfyttach nac oeddynt eusys:

Oblegid ar fyrr, dyma 'r tywyllwch yn mynd yn saith dduach a Belial ei hun yn y cwmmwl tewa, a 'i benmilwyr daiarol ac uffernol o 'i ddeutu, i dderbyn ac i wneud ei wllys ef, bawb o 'r neilltu.

Yn nesa i 'r rhain, daeth saith Recordor:

Yr oedd yn ol etto saith o Garcharorion eraill, a rheiny 'n cadw 'r fath drafferth a thrwst, rhai 'n gwenieithio, rhai 'n ymrincian, rhai 'n bygwth, rhai 'n cynghori, &c.

Prin y galwasid hwy at y barr, nad dyma 'r Llys oll wedi duo 'n saith hyllach nac o 'r blaen, a grydwst, a chyffro mawr o gylch yr Orseddfainc a 'r Angeu 'n lasach nac erioed.

Erbyn ymorol un o gennadon Lucifer a ddaethei a Llythyr at Angeu, ynghylch y saith garcharor hyn ac ymhen ennyd parodd Tynged ddarllen y Llythyr ar osteg, ac hyd yr wy 'n cofio dyma 'r geirieu:

Yn gymaint a darfod i rai o 'n cennadon cyflym sy 'n wastad allan ar Yspi, yspysu i ni ddyfod gynneu i 'ch Brenhinllys, saith Garcharor o 'r saith rywogaeth ddihira 'n y Byd, a pherycla, a 'ch bod chwi ar fedr eu hyscwyd tros y Geulan i 'm Teyrnas i:

Yn gymaint a darfod i rai o 'n cennadon cyflym sy 'n wastad allan ar Yspi, yspysu i ni ddyfod gynneu i 'ch Brenhinllys, saith Garcharor o 'r saith rywogaeth ddihira 'n y Byd, a pherycla, a 'ch bod chwi ar fedr eu hyscwyd tros y Geulan i 'm Teyrnas i:

Fe fedrodd drefnu llawer dalfa o fil neu ddengmil o eneidieu bob un i 'w le mewn munud, a pha 'r gledi fydd arno rwan gyda saith er eu perycled?

SANCTEIDDRWYDD.....1

a bwriedais fyw well-well, gan fod yn esmwythach genni gan mlynedd o gystudd yn llwybreu sancteiddrwydd, na gorfod gweled cip arall ar erchylldod y Noson honno.

SARPH..............1

Er hynny (trwy ddrych fy nghyfeill) gwelwn ymbell un gyda 'r bara yn derbyn iw fol megis llun Mastiff, un arall Dwrchdaiar, un arall megis Eryr, un arall Fochyn, un arall megis Sarph hedegog;

SATHR..............1

Etto ni wyddit fod y rhesymmeu hyn a feddalhae graig, yn llesio fawr iddynt hwy, a 'r achos fwya oedd, nad oedd fawr yn cael hamdden i 'w gwrando, gan edrych ar y Pyrth, ac o 'r gwrandawyr nid oedd fawr yn ystyried, ac o 'r rheini nid oedd fawr yn eu cofio chwaith hir, rhai ni choelient mai Belial yr oeddynt yn ei wasanaethu, eraill ni fynnent mai 'r twll bach di-sathr hwnnw oedd Borth y Bywyd, ac ni choelient mai hudoliaeth oedd y Pyrth disclair eraill a 'r Castell i rwystro iddynt weled eu Destryw nes mynd iddo.

SATHRU.............1

os tlawd, hwdiwch bawb i 'w sathru a 'i ddiystyru.

SAWDWR.............1

Beth yw Sawdwr lledlwm a ddycco dy ddillad wrth ei gleddyf, wrth y Cyfreithwyr a ddwg dy holl stat oddiarnat, a chwil gwydd, heb nac iawn na rhwymedi i gael arno?

SAWDWYR............2

Yn y pen isa, cei weled y Pap etto, Gorescynnwyr Teyrnasoedd a 'i Sawdwyr, Gorthrymwyr Fforestwyr, Cauwyr y Drosfa gyffredin, Ustusiaid a 'u Breibwyr, a 'u holl Sil o 'r cyfarthwyr hyd at y ceisbwl:

A rhai Sawdwyr, a Swyddogion ond ychydig o 'r Cyfreithwyr oedd yn cyd-gynnal yn y Cleddyf arall.

SAWL...............13

a 'r sawl a gaffo 'r gwir ennaint hwnnw, canys mae rhith o hwn fel o bob peth arall yn y Ddinas ddihenydd, ond pwy bynnac a ymiro a 'r iawn ennaint, fe wel ei friwieu a 'i wallco, ac nid erys yma funud hwy pe rhoe Belial iddo 'i dair Merch, ie, neu 'r bedwaredd, sy fwya oll, am aros.

Ac mae Belial yn addo i 'r sawl a wnel hynny, hanner ei Frenhiniaeth tra fo ef byw, a 'r cwbl pan fo marw.

Bellach, pa sawl to, pa sawl plyg a roes Rhagrith yma ar wyneb y Gwirionedd!

Bellach, pa sawl to, pa sawl plyg a roes Rhagrith yma ar wyneb y Gwirionedd!

Ond, ebr ef, mae 'n y Ddinas yma rai Eglwysi Prawf, yn perthyn i Eglwys Loegr, lle mae 'r Cymru a 'r Saeson tan brawf tros dro, i 'w cymmwyso at gael eu henweu 'n Llyfr yr Eglwys Gatholic, a 'r sawl a 'i caffo, gwyn ei fyd fyth!

Yn nesa 'r oedd drws Angeu Uchel-gais, i 'r sawl sy 'n ffroenio 'n uchel, ac yn torri eu gyddfau eisieu edrych tan eu traed, wrth hwn 'r oedd coronau, teyrnwiail, banerau a phob papureu am swyddeu, pob arfeu bonedd a rhyfel.

Pa sawl un a ddi-giga un Cyfreithiwr i godi ei grombil ei hun, ac oh!

Pa sawl pregeth a glywsoch am farwoldeb dyn?

Pa sawl llyfr, pa sawl bedd, pa sawl clul, pa sawl clefyd, pa sawl cennad ac arwydd a welsoch?

Pa sawl llyfr, pa sawl bedd, pa sawl clul, pa sawl clefyd, pa sawl cennad ac arwydd a welsoch?

Pa sawl llyfr, pa sawl bedd, pa sawl clul, pa sawl clefyd, pa sawl cennad ac arwydd a welsoch?

Pa sawl llyfr, pa sawl bedd, pa sawl clul, pa sawl clefyd, pa sawl cennad ac arwydd a welsoch?

Pa sawl llyfr, pa sawl bedd, pa sawl clul, pa sawl clefyd, pa sawl cennad ac arwydd a welsoch?

SAWYR..............2

pob dyfroedd, per-arogleu, a lliwieu, a smottieu i wneud yr wrthun yn lan, a 'r hen i edrych yn ieuanc, ac i sawyr y buttain a 'i hescyrn pwdr fod yn beraidd tros y tro.

Ar ddwfn ystyried eich brenhinol ddymuniant hwn, gwelsom yn fuddiolach nid yn unic i 'n Llywodraeth ni, eithr hefyd i 'ch Teyrnas helaeth chwitheu, yrru 'r carcharorion hyn bella, bai bossibl, oddiwrth ddryseu 'r Wal ddiadlam, rhag i 'w Sawyr drewedig ddychrynu 'r holl Ddinas 1% ddihenydd, fel na ddel dyn byth i Dragwyddoldeb o 'r tu yma i 'r Agendor, ac felly ni chawn i fyth oeri ngholyn, na chwitheu ddim cwsmeriaeth rhwng Daiar ac Uffern.

SCAFELL............2

Tyrd gyda mi, neu dro, eb ef, a chyda 'r gair, a hi 'n dechreu torri 'r wawr, f' a 'm cippiodd i 'mhell bell tu ucha 'r Castell, ac ar scafell o gwmmwl gwyn gorphwysasom yn yr entrych, i edrych ar yr Haul yn codi, ac ar fy nghydymaith nefol oedd lawer discleiriach na 'r Haul, ond bod ei lewyrch ef ar i fynu gan y llen-gel oedd rhyngddo ac i wared.

A 'r hen Gadno tan ei scafell yn gado i bawb garu ei ddewis, neu 'r tair os mynn, siccra' oll yw ef o hono.

SCARLAD............1

A 'r Brenhin Angeu yn ei frenhinwisc o Scarlad gloewgoch, ac hyd-ddi lunieu Gwragedd a Phlant yn wylo, a Gwyr yn ochneidio;

SCERBWD............1

Y nesa oedd scerbwd teneu a elwid Angeu Ofn, gellid gweled trwy hwn nas medde 'r un Galon;

SCIABAS............1

Nesa i hynny oedd Angeu Cariad, ac wrth ei draed fyrdd o bob offer a llyfreu muwsic, a cherdd, a llythyreu mwynion ac ysmottieu a lliwieu i harddu 'r wyneb, a mil o ryw sciabas deganeu ir pwrpas hwnnw, a rhai cleddyfeu;

SCOLHEIGION........3

ymbell un tan blygu at lawr, a roe Lythyr yn llaw ei Dduwies, un arall Gerdd, a disgwyl yn ofnus fel 'Scolheigion yn dangos eu Tasc i 'w Meistr;

Yma mae hi 'n cadw ei Hyscol, ac nid oes na Mab na Merch o fewn yr holl Ddinas, na fu 'n 'Scolheigion iddi hi, a rhan fwya 'n yfed eu Dysc yn odiaeth, fel y gwelir ei gwersi hi wedi mynd yn ail natur yn gyfrodedd trwy eu holl feddylieu, geirieu a gweithredoedd agos er ein blant.

F' aeth ffordd yma 'Scolheigion, ebr fi, do, ebr ynte, rai unic a dihelp a phell oddiwrth ymgeledd a 'u carei;

SCRIF..............2

I fod yn fyrr, gwelei bawb rywbeth yn ei flino, ac felly cyd-ddychwelasant oll i 'studio 'r pwynt, ni welais i 'r un etto yn dyfod wedi dyscu ei wers, ond yr oedd ganddynt gymaint o Godeu a Scrif'nadeu 'n dynn o 'u cwmpas nad aethent fyth trwy grau mor gyfyng pe ceisiasent.

ac am ei ben gap dugoch trichonglog (a yrrasei ei gar Lucifer yn anrheg iddo) ar ei gonglau scrif'nasid Galar a griddfan a gwae uwch ei ben 'r oedd myrdd o lunieu rhyfeloedd ar for a thir, trefi 'n llosci, y ddaiar yn ymagor, ar Dw'rdiluw;

SCRIFEN............1

Nid oedd yn eich amser chwi, Syr, ond bargeinion bol clawdd, a lled llaw o scrifen am dyddyn canpunt, a chodi carnedd neu goeten Arthur yn goffadwriaeth o 'r pryniant a 'r terfyneu:

SCRIFENNEDIG.......3

uwch ben gwelwn yn scrifennedig, Dyma Borth yr Arglwydd, &c.

Wrth nesau canfum yn scrifennedig uwchben pob drws henw 'r Angeu oedd yn ei gadw, ac hefyd wrth bob drws ryw gant o amryw betheu wedi eu gadel yn llanastr, arwydd fod brys ar y rhai a aetheint trwodd.

Nid oes mo 'r nerth i hynny rwan, ond mae chwaneg o ddichell ddyfeisddrwg, a chyfled, a chromlech o femrwn scrifennedig i siccrhau 'r fargen;

SCRIFENYDDION......1

Ar hyn, dyma Angeu bach, un o scrifenyddion y Brenhin, yn gofyn i mi fy henw, ac yn peri i Meistr Cwsc fy nwyn i 'n ebrwydd ger bron y Brenin.

SCUBOR.............2

Oddiyno ni aethom i 'Scubor, lle 'r oedd un yn dynwared Pregethu ar ei dafod leferydd, weithieu 'r un peth deirgwaith olynol.

Wedi hynny, dechreuodd rhai o dylwyth y 'Scubor a safasei yno er's ennyd, lefaru.

SCUBORIAU..........1

Ac felly mae 'r Dwysoges Rhagrith yn dyscu rhai mewn Scuboriau.

SCUBWR.............1

a pheth erbyn ymorol, ydoedd ond cyfeddach rhwng saith o gymdogion sychedig, Eurych, a Lliwydd, a Gof, Mwyngloddiwr, 'Scubwr-simneiau, a Phrydydd, ac Offeiriad a ddaethei i bregethu sobrwydd, ac i ddangos ynddo 'i hun wrthuned o beth yw meddwdod;

SCWTSIWN...........1

pob math o arfeu bonedd banerau, scwtsiwn, llyfreu acheu, gwersi 'r hynafiaid, cywyddeu;

SCWYDDEU...........1

Yna dechreuasant sibrwd o glust i glust ryw ddirgel swynion ac edrych arnai, a chyda hynny torrodd yr hwndrwd, a phawb a 'i afel yno' i, codasant fi ar eu 'scwyddeu, fel codi Marchog Sir;

SCYRLWGACH.........1

Ond mi attebais, ebr ef, glywed o hono 'i mai gwneud castieu 'r y chwi, a ni 'r anllythrennog, nad oes yn lle Eneidieu ond Crancod y Mor yn 'scyrlwgach tan y carbed.