Adran nesaf
Next section

Adran o’r blaen
Previous section

 
 
CAER................6
Ac yno y cymmerth Hengist groen tarw, ac a'i holltodd yn un garrai, ac yn y lle cadarnaf, efe a amgylchynodd gymmaint a chae gweddol o dir, ac a adailadodd yno Gaer hoyw, yr hon a elwid yn Gymraeg gynt Caer y garrai, eithr yn-awr gan y Saeson, Dancastre, i.
DPO 70. 8
Da y dywedwch (ebe Gwrtheyrn) ac ni a gyfarfyddwn ddydd calan-mai nessaf yng wastadedd Caer-Caradoc.
DPO 77. 7
Ac ni ddiangodd neb o Dywysogion ynys Brydain ond Eidiol Jarll Caer-loyw yr hwn a ddiangodd o nerth trosol a [td. 78]
DPO 77. 32
A gwedi tramwyo gan mwyaf yr holl wlad, y daeth dau o'r cennadon i Dref a elwid wedi hynny, Caer-fyrddin, ac ym mhorth y y ddinas hwy a welynt ddau langc ieuangc yn chwarau pel;
DPO 80. 8
Ac yno Eidiol Jarll Caer-loyw brawd Dyfrig yr Esgob, a ddrylliodd Hengist, yn dameidiau.
DPO 84. 9
Uthur a'i lu yn borth i'r ddinas, ac yno y bu Brwydr waedlyd, ond o'r diwedd y Saeson a ffoesant ac a ddaethant at y Gwyddelod, y rhai oedd y pryd hwnnw gar-llaw Caer baddon (neu'r Bath) ac ni allwn fwrw amcan i fod yno Gad luosog rhwng y ddwy blaid.
DPO 87. 4
 
 
CAERNARFON..........1
Yn y cyfamser hwnnw yr oedd gwraig y brenin yn feichiog, ac efe a'i danfones hi i dref Caernarfon i esgor.
DPO 101. 11
 
 
CAFWYD..............3
Felly efe a barodd gloddio y ddaear yno, ac yn ebrwydd y cafwyd llyn o ddwfr, a gwedi dyhyspyddu'r llyn trwy ei arch ef y cafwyd yn ei gwaelod ddeu faen geuon, a dwy ddraig, un wen, a'r llall yn [td. 82]
DPO 81. 20
Felly efe a barodd gloddio y ddaear yno, ac yn ebrwydd y cafwyd llyn o ddwfr, a gwedi dyhyspyddu'r llyn trwy ei arch ef y cafwyd yn ei gwaelod ddeu faen geuon, a dwy ddraig, un wen, a'r llall yn [td. 82]
DPO 81. 21
Ac erbyn y boreu dranoeth y cafwyd yno garreg fawr bedair ochrog, ac yn ei chanol gyffelyb i Einion ddur, ac yn yr Einion yr oedd cleddyf yn sefyll erbyn ei flaen, a llythyrennau euraid yn Scrifennedig arno;
DPO 91. 10
 
 
CAFFANT.............1
Caffant bawb ei deithi llawen fu Brithon;
DPO 118. 19
 
 
CAI.................1
Ac yno hwy a ofynnasant i'r Brenin, o byddai gwiw gan ei Fawrhydi ef i appwyntio rhyw ddiwrnod fal y cai Hengist eu harglwydd siarad ag ef.
DPO 76. 31
 
 
CAIFF...............2
Os y blaenaf a'i caiff, rhanned a'r olaf.
DPO 100. 2
Os yr olaf a'i caiff, ni's rhan a'r blaenaf.
DPO 100. 3
 
 
CAIN................1
Cymru a orfydd cain fyddai Dragon:
DPO 118. 18
 
 
CALAN...............2
Da y dywedwch (ebe Gwrtheyrn) ac ni a gyfarfyddwn ddydd calan-mai nessaf yng wastadedd Caer-Caradoc.
DPO 77. 6
A gwedi iddynt addaw a'r wneuthur hynny, Hengist a aeth rhago gan ddywedyd, Dydd calan-mai nessaf yr ym yn cyfarfod y Brutaniaid tan rith i heddychu a hwy, ond mywn gwirionedd i'w lladd.
DPO 77. 12
 
 
CALCH...............1
wrth y Brenin, Pe ceid gwaed mab heb dad iddo, a phe cymmyscid hwnnw a'r dwfr ac a'r calch, fe saif y gwaith.
DPO 80. 3
 
 
CALON...............2
Oni wrandewi a'r lais yr Arglwydd dy DDuw, Yr Arglwydd a'th dery di ag ynfydrwydd, ac a dallineb, ac a syndod calon.
DPO 65. 21
Sydd yn ffrwythlawn a llawn o bob danteithion a'r a all calon dyn ewyllysio, ond y trigolion ydynt lwrfion llesc a diofal.
DPO 70. 2
 
 
CALONDID............1
Ac ar hynny hwy a ergydiasant yn chwyrn at y Saeson, ac ni phallodd y calondid hwnnw, nes lladd gan mwyaf eu holl elynion, a gyrrasant y lleill a'r ffo.
DPO 90. 22-23
 
 
CALL................1
Ond er hynny gyd yr ydys yn diystyru y Jaith odidog hon yn dra ysgeler heddyw gan wyr o'n gwlad ein hun, y rhai ynt, oddigerth hynny, yn wyr call dysgedig.
DPO 116. 25
 
 
CALLAF..............1
a'r Milwyr a'i llyscasant gerfydd ei farf i'w ladd ef, eithr rhai o'r pennaethiaid nid y gwyr callaf) a ewyllysiasant ei arbed ef, ond yno y dywad Esgob a elwid Dyfrig, Pettai bob un o honoch chwi am ei ryddhau ef, myfi, ie myfi, ag wyf yn Esgob, a'i drylliwn ef yn chwilfriw, [td. 84]
DPO 83. 27
 
 
CAMSYNNIAD..........1
Ond camsynniad ydyw tybied mae oddi wrth y Saeson y cawsom ni yr holl eiriau cydystyrol a'r Saes'neg, y rhai sydd yn ein Jaith ni.
DPO 119. 5
 
 
CAN.................16
can's efe a laddwyd yn yr Ital. 3.
DPO 67. 1
Hyn a allai fod yn ddiau yn beth achlysur, ond i ymladd a'r FFichtiaid oedd y prif ddiben i alw'r Saeson i Frydain, can's nid yw Gildas (fal y dywedais eusys) yn crybwyll am un achos arall.
DPO 67. 16
Can's y Brutaniaid a ddifreiniasant Wrtheyrn felltigedig, ac a etholasant ei fab a elwid Gwrthefyr yn frenin yn ei le;
DPO 73. 21
Er mwyn rhoddi i'ch ystyriaeth siampl hynod o farnedigaeth y Goruchaf a'r Bechod a RHyfyg, tybiais yn addas i osod yma hanes o farwolaeth Echrys-lawn Gwrtheyrn y brenin, can's ni laddasant mo'no ef yn y wledd waedlyd honno, eithr cadwynasant ef dros ychydig ddyddiau, ac o herwydd ei fod yn fab ynghyfraith i Hengist, gollyngasant ef yn rhydd i fyned pa le y mynnei ei hun.
DPO 79. 8
Ac hefyd, math o ddynion rhyfeddol ydynt, can's weithiau y maent mo'r llesgc a methedig, fal y gall un Sais yrru ugain o naddynt a'r ffo, ond yn y man, hwy a ymwrolant felly yn eu chwerwder, fal nad yw'n ddiberygl i hanner cant o honom ni y Saeson wynebu a'r un Brittwn.
DPO 89. 13
Ac yn wir ddiau ni fu efe ond trwch ac aflwyddiannus jawn yn ei waith yn ymladd a chenawon Germani Can's ni bu nemmawr rhyngddynt a goresgyn[td. 90]
DPO 89. 33
Eithr attolwg, dygwch fi a'r elor o flaen y LLu, can's yr wyf yn gobeithio y bydd i'r milwyr hwythau ymwroli, gan weled eu Brenin yn diystyru ei hoedl er mwyn cadw allan Estron genhedl.
DPO 90. 9
Ac nid yw hynny anhebygol i fod yn wirionedd, Can's 1.
DPO 93. 25
Ei ddiwedd a fu betrus, can's ni choeliai'r Brutaniaid iddo farw oll, a hwy a fuont [td. 95]
DPO 94. 27
Ynghylch y weithred hon y can y Bardd fal hyn.
DPO 96. 13
Can's yr amser y diddymmwyd hi ydoedd ynghylch Bl.
DPO 100. 29
Can's pan fu farw LLywelyn ap Gruffydd (yr hwn a fu y tywysog [td. 101]
DPO 100. 34
Can's beth yw jaith ein cymmydogion gan mwyaf (mi wn y gallaf enwi tair cenhedl) ond lladin wedi gymmysgu ag ambell air o'i hen jaith eu hun?
DPO 116. 7
Can's e fuasai Saes'neg, yn edrych cyn haccred yn yr amser hwnnw mywn cerdd, a barf ddu fawr a'r langces fonheddig ieuangc.
DPO 119. 20
Can's ni wn i fod dim hoffder mywn Bonheddig na gwreng i siarad Saesoneg yn yr amser hwnnw, er eu bod yn deall eu gwala o Ladin, Groeg, ac Hebraeg;
DPO 119. 24
Jack would be a Gentleman, but that he can speak no French.
DPO 123. 16
 
 
CANASANT............1
Ond canasant yr un Don yn ebrwydd eilwaith (er nad oedd hynny ddim ond lliw ac escus) ac a fwgythasant i anrheithio'r cwbl o amgylch.
DPO 72. 1
 
 
CANFOD..............1
Y geiriau, pa rai ydys yn dybied eu bod yn Saes'neg, a osodir yn y Margent, fal y galloch eu canfod yn ebrwyddach, ac a wahenir a llythyrennau breision oddiwrth y geiriau yn y Pennill.
DPO 120. 22
 
 
CANIATTA............1
Ac yno y ceisiodd Hengist y Sais gan Wrtheyrn y Brenin ryw Gastell neu ddinas Fal y byddwyf caniatta i'th was gymmaint o dir i adailadu Castell ag yr amgylchyna Carrai.
DPO 70. 27
 
 
CANLYN..............4
Canys y mae Bedydd yn canlyn Enwaediad, fal y profir yn helaeth gan holl hen Athrawon yr Eglwys.
DPO 232. 7
Yr wyf yn meddwl, na fyddai anghymmwys pe cymreigwn ryw ran o'r LLythyr a anfonasant at y FFidus hwnnw, yr hwn sydd fal y canlyn.
DPO 233. 29
Yr ym yn cael Ystori nodedig ynghylch LLangc a Elwid Athanasius, yr hon sydd fal y canlyn. "
DPO 239. 23
Wrth hyn y mae'n canlyn, nad oedd rydd i Bechaduriaid nodedig, megis Anudonwyr, LLofruddiaid, Meddwon, &c ddynessau at fwrdd yr Arglwydd yn y Brif Eglwys;
DPO 245. 6
 
 
CANLYNOL............1
Ac ni bu'r Esgobion yn yr Oesoedd canlynol yn ddiffygiol i gyflawni'r Arfer Efangylaidd hon, fal y gallwn yn hawdd brofi trwy liaws o dystiolaethau'r hen Athrawon.
DPO 245. 22
 
 
CANOL...............1
Canys y Cyfammod a wnaeth Duw ag Abraham oedd yn gyfammod dragywyddol, nid terfynnedig wrth Had Abraham yn unig yn ol y Cnawd, ond y Cenhedloedd hefyd a ddycpwyd i mywn, wedi'r byth bendigedig Jesu dorri 'r canol-fur rhyngddynt.
DPO 231. 30
 
 
CANT................16
Gwae yntwy yr ynfydion * pan fu waith Faddon Arthur ben-haelion y llafneu bu gochion Gwnaeth a'r y alon gwaith gwyr gafynnion Taliesin ben-Beirdd a'i cant.
DPO 87. 28
Ac hefyd, math o ddynion rhyfeddol ydynt, can's weithiau y maent mo'r llesgc a methedig, fal y gall un Sais yrru ugain o naddynt a'r ffo, ond yn y man, hwy a ymwrolant felly yn eu chwerwder, fal nad yw'n ddiberygl i hanner cant o honom ni y Saeson wynebu a'r un Brittwn.
DPO 89. 17
Amherawdr llywiawdr llafur, LLywarch hen a'i cant.
DPO 93. 20
yn ei geisio ef lawer cant o flynyddoedd a'r ol ei farwolaeth.
DPO 95. 1
Wyth cant llawn a'i wrantu, pen rhinwedd Pan y rhannwyd holl Gymru, A saith deg llawn waneg llu Eisioes oedd oed Jesu.
DPO 96. 18
LLyna'r modd yr adroddyn' Treiir rhwng y tri wyr hyn Dafydd Nanmor a'i cant.
DPO 97. 5
Bleddyn fardd a'i cant.
DPO 102. 15
Efe a las ym Muellt yn y flwyddyn 1282, sef, un mil dau cant, a dau a phedwar ugain, dydd gwener y trydydd o Idiau RHagfyr, sef yw hynny, yr unfed dydd a'r ddeg o RHagfyr.
DPO 102. 17
Pen LLywelyn deg, dygn a braw, I'r byd fod pawl haiarn trwyddaw Gruffydd ap yr Ynad coch a'i cant.
DPO 102. 34
Ond eu geiriau eu hun sydd yn newid agwedd cymmaint (ym mhob oes agos) fal pettai eu Hynafiaid yn eu clywed yn siarad heddyw, y rhai a fuont fyw ynghylch wyth cant o flynyddoedd a aethant heibio, diau ydyw, na ddeallent hwy ond ychydig neu ddim o'r hyn a ddywedent.
DPO 116. 16
Taliesin ben-beirdd a'i cant i'r Gwynt.
DPO 118. 11
Cantor cyrn elwch cathl heddwch a hinon Myrddin Wyllt a'i cant;
DPO 118. 21
Dyn dewis a'r fy meibion Pan gyrchai pawb ei alon Oedd Pyll ----------- LLywarch hen a'i cant;
DPO 118. 29
Ac allan o law y daeth atto ynghylch cant o Wyr Boneddigion Gwynedd, y rhai oeddynt oll yn wyr hoywion tacclus, ond heb wybod gair o Saes'neg na FFrangeg;
DPO 120. 7
Dafydd ap Gwilym o Lanbadarn fawr a'i cant hwy oll;
DPO 122. 24
Yr arfer hwn i dderbyn y Cymmun bob dydd a barhaodd yn 'chwaneg na phedwar Cant o Flynydoedd, yn enwedig yn Eglwysi'r Gorllewin, oblegid y mae S.
DPO 244. 17
 
 
CANTOR..............1
Cantor cyrn elwch cathl heddwch a hinon Myrddin Wyllt a'i cant;
DPO 118. 20
 
 
CANTREF.............1
Pob cantref pob tref ynt yn treiddiaw, Pob tylwyth pob llwyth y sy'n llithraw, Pob gwan pob cadarn cadwed o'i law.
DPO 102. 22
 
 
CANU................3
Ac ym mysc eraill Taliesin sy'n canu fal hyn.
DPO 87. 23
A hyn yw meddwl y Bardd, pan yw yn canu.
DPO 242. 5
Canys Justin y Merthyr a ddywed, mae'r Amser yr arferent i fwytta'r Cymmun oedd wedi iddynt, ddarllen, canu mawl, pregethu, a gweddio.
DPO 243. 11
 
 
CANYS...............68
Ac y mae'n ddiddadl eu bod yn anwadalfarn jawn yn eu llywodraeth, canys y mae Gildas (y Brittwn dysgedig hwnnw) yn siccrhau hynny.
DPO 67. 8
Canys ymladdasant yn hoyw-brysur, ac ynillwyd trwy eu porth hwy, Fuddugoliaeth enwog a'r y FFichtiaid a'r Scotiaid.
DPO 69. 17
Canys ni a wyddom pa luniaeth sal foldwyllog sydd gartref ond chwi a gewch yma eich digoni a'r Fara gwyn a chig a chwrwf da.
DPO 70. 6
A daeth ystryw Hengist fal yr ewyllysiodd, canys Gwrtheyrn aniwair a hoffodd yr Enaith, ac a ddymunodd gael cyscu gyd-a hi y noson honno, a phan geryddwyd ef am hynny gan Esgob LLundain a elwid Fodin, efe a'i trywanodd a'r cleddyf, ac a gymmerth RHonwen yn gariad-ferch iddo, yr hon er tecced oedd, oedd lawn o bob ystryw drwg.
DPO 70. 17
canys y Saeson a gynneuasant dan ym mhob LLannerch, yn y Dinasoedd, yn yr yd, nes oedd y wlad oll megis Goddaith;
DPO 72. 15
Ac ni ddylai y rheswm hwn gael ei wawdio gan neb, canys siccr ydyw fod * Gartrefol fuchedd y Saeson yn arw-fwyd Sal ddigon, ond wedi cael prawf o ddanteithion Brydain, pwy all dybied amgen oni fwyttausant nes cael bolwst neu Surffet?
DPO 73. 11
a'r dymmestl, a gwedi parhau yspaid mywn gweddi ac ymbil, hwy a wersyllasant eu gwyr, ac a gyrchasant eu gelynion, ac nid allodd y Saeson er lluosocced oeddynt eu gwrthsefyll, canys buan y ffoesant, a'r Brutaniaid a'i herlidiasant ac a laddasant nifer fawr o honynt.
DPO 74. 4
canys Gwell yw Duw yn Gar na llu Daear.
DPO 74. 18
Canys pan wybu RHonwen y Saesones felltigedig (LLys-fam Wrthefyr y Brenin) i'r Saeson golli'r maes, a'i hymlid adref, hi a lidiodd yn ddirfawr, ac a ddychymygodd ynddi ei hun p'odd y gallai hi ladd Wrthefyr y brenin.
DPO 74. 26
Canys wedi Wrthefyr fendigaid farw, hwy a etholasant [td. 76]
DPO 75. 29
Ac nid oedd RHonwen yn ewyllysio ond hynny, canys wedi ei eneinio ef yn frenin drachefn, hi a anfonodd Gennadon hyd yn Germani i yspysu i'w thad fod Gwrthefyr ei elyn marwol wedi marw.
DPO 76. 4
Ond attebasant yn lled athrist, Gobaith ansiccr jawn ydyw, canys ni a ddirmygasom ormod a'r y Brutaniaid eusys, a phobl lewion ydynt hwythau wedi llidio.
DPO 76. 9
Canys ni wyddem ni ddim amgen, onid oedd Gwrthefyr dy fab yn fyw etto.
DPO 76. 25
Canys wedi i ni ladd y Pennaethiaid, e ddyd hynny gymmaint o fraw yn y Gwerinos, fal na bo gan un o naddunt galon i'n gwrthsefyll.
DPO 77. 14
gafas ef dan ei draed, ac a'r trosol hwnnw, efe a laddodd ddeng wr a thriugain o'r Saeson, canys gwr glew oedd hwnnw Ystyr y geiriau Nemet eour Saxes, yw Cymmerwch eich cyllill.
DPO 78. 2
Canys dyn tynghetfenawl wyt ti, heb Dad, a minnau sydd o lin brenhinawl o ran Mam a thad.
DPO 80. 14-15
Bu hi gyfyng arnynt dalm mawr o amser wedi hynny, ac nid oedd nawdd ond y Diffaithwch a chromlechydd y Mynyddoedd, canys cyn ffyrnicced oedd y Saeson, fal na ddiangai neb a'i fywyd ganddo ag a ddeuai o fywn eu crafangau.
DPO 83. 5
Ond y prif-achos o hyn oll, oedd pechodau ffiaidd a drwg-fuchedd y Brutaniaid, ac am hynny Pawb a'r a'i cawsant a'i difasant, a'i gelynion a ddywedasant Ni wnaethom ni a'r fai, canys hwy a bechasant yn erbyn yr Arglwydd, trigle cyfiawnder sef yr Arglwydd gobaith eu tadau.
DPO 83. 11
Canys mywn brwydr a ymladdasai a hwy, y gwasgarwyd eu holl lu, a daliwyd Hengist eu tywysog yn garcharor;
DPO 83. 22
canys mi a ganlynwn Siampl y Prophwyd Samuel yr hwn pan oedd Agag Brenin Abimelec yn ei law a ddywedodd, Fal y diblantodd dy gleddyf di wragedd, felly y diblentir dy fam ditheu ym mysc gwragedd.
DPO 84. 1
Canys wedi'r Brutaniaid gael buddugoliaeth gyffredinol, ac yn eu gallu i wneud a hwy fal y gwelynt yn dda, etto'r holl gospedigaeth a osodwyd arnynt ydoedd, i bob Sais osod cebystr am ei wddf, cydnabod ei fai, deisyf maddeuant am yr hyn aeth heibio, ac ymrwymo trwy lw i fod yn Gaethwas i'r Brutaniaid.
DPO 84. 19
Yr oedd mab i Wrtheyrn a wnaeth aflonyddwch mawr a elwid Pasgen, canys hwnnw a wnaeth deyrn-frad yn erbyn y LLywodraeth.
DPO 85. 6
Canys er i'r Saeson (fal y darllenasoch eusys) osod cebystrau am eu gyddfau, a chymmeryd llw i fod yn gaeth-weision trag'wyddol i'r Brutaniaid, etto wedi marw Emrys Wledig hwy a ddadleuasant eu bod hwy yn-awr yn wyr rhyddion.
DPO 86. 13
Canys (eb'r hwy) tyngu ffyddlondeb i Emrys Wledig yn unig a wnaethom ni, nid i neb a'r ei ol.
DPO 86. 17
Wedi hyn y bu hi gyfyng jawn a'r y Saeson dalm mawr o amser Canys eu Capteniaid a garcharwyd, a'r milwyr cyffredin a fuont yn gaeth-weision i'r Brutaniaid.
DPO 88. 2
Canys a'r ol talm o amser y tyfodd anghyttundeb ac amrafael rhwng y Brenin a'i ddeiliaid ei hun, ac yn eu chwerwder a'i bustledd tu-ag atto y gollyngasant Bennaethiaid y Saeson yn rhyddion o'r carchar Ac yn ddianoed bryssio a wnaethant, ac a fordwyasant tua thir eu gwlad.
DPO 88. 6
Canys i ddwyn a'r gof i'wch ychydig o lawer o'n cyfrwysdra. 1,
DPO 88. 26
Ond ni fu Uthur odidog fyw nemmawr o amser wedi hynny, canys y Saeson (o ran cynddeiriogrwydd iddynt golli y fuddugoliaeth) a fwriasant wenwyn i'r ffynnon, lle'r arferai efe [td. 91]
DPO 90. 32
canys da yr haeddodd efe ei alw felly.
DPO 94. 19
Canys lluosowgrwydd o bobl oedd yn Germani gwlad y Saeson, a phob amser y byddai raid wrthynt, hwy a ddeuent a'r frys i Frydain i gynnorthwyo eu Brodyr.
DPO 95. 9
Wiliam Lewis o Lwynderw ganiattau i ryw un ei osod ef mywn Print, canys ganddo ef y mae 'r coppi perffeithiaf a'r a welais i.
DPO 95. 31
Ni wnaeth hyn ond gwanhychu ein gwlad ni, canys yn lle cydymgynnull eu byddinoedd yn erbyn y Saeson, hwy a syrthient allan a'i gilydd;
DPO 97. 7
Cyfreith a ddywed, na ddiwygir, canys Anaf eithyr y croen yw:
DPO 100. 23
Canys mi allaf ddywedyd yn hy, na fydd wiw i neb ddisgwyl am ychwaneg o berffeithrwydd mywn Geir-lyfr a Gramadeg, nag y fydd yn y gwaith y mae efe yn ei osod allan.
DPO 117. 13
Ef yn anamlwg, canys ni's guyl golwg;
DPO 118. 9
Canys pan lefarodd y Frenhines wrthynt mywn amryw Jeithoedd, ni allent roddi gair o atteb iddi, yr hyn a wnaeth iddi ddywedyd, Mae'r Creaduriaid mudion hoywaf oeddynt a'r a welsai hi erioed.
DPO 120. 10
Canys (eb 'r CHronicl) yn amser y Cwncwerwr nid oedd Swyddog o Sais yn LLoegr:
DPO 123. 6
A Gwradwydd mawr oedd alw un yn Sais, neu ymgyfathrachu ag un or genedl honno, canys hwy a gasheid yn ddirfawr.
DPO 123. 10
Canys Sacrafen a gymmerwyd gan y RHufeiniaid yn y tair ystyr hyn. 1,
DPO 230. 20
Canys. 1,
DPO 231. 5
Canys y Cyfammod a wnaeth Duw ag Abraham oedd yn gyfammod dragywyddol, nid terfynnedig wrth Had Abraham yn unig yn ol y Cnawd, ond y Cenhedloedd hefyd a ddycpwyd i mywn, wedi'r byth bendigedig Jesu dorri 'r canol-fur rhyngddynt.
DPO 231. 25
Canys y mae Bedydd yn canlyn Enwaediad, fal y profir yn helaeth gan holl hen Athrawon yr Eglwys.
DPO 232. 7
Canys pa bryd y pechasant?
DPO 232. 17
Yn Amser y Merthyr Sanctaidd hwnnw Syprian, y bu dadl (nid ynghylch a ddylid bedyddio plant bychain, canys yr oedd hynny yn ddi-ddadl) ond ynghylch yr Amser y dylid eu bedyddio.
DPO 233. 15
Canys yr oedd rhyw Esgob a'i enw FFidus yn petruso a ellid yn gyfreithlawn fedyddio plant bychain cyn yr wythfed Dydd?
DPO 233. 17
Canys yn gymmaint ac i'n Harglwydd ddywedyd yn ei Efengyl, Na ddaeth Mab y dyn i ddestrywio Eneidiau dynion, ond i'w cadw.
DPO 234. 4
Canys pa beth sydd yn fyrr yn yr hwn a luniwyd un-waith trwy allu Duw yn y Groth? ¶
DPO 234. 9
Canys megis nad yw Duw yn DDerbynniwr wyneb, felly nid yw efe chwaith yn dderbynniwr Oedran.
DPO 234. 23
Bedyddiwn yn wir ddiau, Canys gwell yw iddynt gael eu Sancteiddio, er na bont deimladwy o hynny, na myned allan o'r Byd heb sel CHrist'nogaeth.
DPO 236. 2
canys y mae'n orchwyl hawdd i brofi fod Tadau bedydd yn atteb dros Blant er ys 'chwaneg na thri chant o flynyddoedd cyn yr Amser hwnnw, hynny ydyw, er Amser yr Apostolion, fal yr ymddengys oddiwrth dystiolaeth hen Athraw a elwid Tertulian, yr hwn a scrifennodd ynghylch Bl.
DPO 236. 23
Felly y gwnaeth efe ynghylch Bedydd plant hefyd, canys efe a ddywed, Pa ham y mae'r Oes ddiniweid yn bryssio i dderbyn maddeuant pechodau, Deuent i'w Bedyddio wedi iddynt ddyfod i Oedran, &c.
DPO 237. 13
Gwraidd y cyfeiliornad oedd ei anwybodaeth o Bechod gwreiddiol, canys efe a eilw Plant bychain yr Oes ddiniweid;
DPO 237. 18
Nid yw ef ond gwaith afreidiol i brofi fod yr hen Grist'nogion, (er Amser yr Apostolion) yn arfer y Seremoni honno wrth fedyddio, canys cyn amlycced ydyw hynny, fal nad all neb a'r a ddarllenodd ond rhyw ychydigyn yng ngwaith y Teidau fod yn anwybodol o honaw.
DPO 238. 13
Canys efe ddywed, Fod y sawl a drochwyd onid un-waith yn ei farn ef yn yr unrhyw berygl, a'r Sawl na chadd Fedydd erioed.
DPO 238. 26
gyfrifid cystal a thair trochiad, canys S.
DPO 239. 1
Canys ein pechodau trwy Fedydd (eb'r ef) a olchir mywn modd amgen, na budreddi ein Cyrph mywn FFynnon.
DPO 239. 5
Pa un a'i yn Faban, a'i mywn Oedran, trwy Daenelliad, neu Drochiad y bedyddid neb, ni ailfedyddid hwnnw drachefn, canys yr holl hen Grist'nogion a lynasant yn ddi-yscog wrth Reol yr Apostol Un Arglwydd, un FFydd, un Bedydd.
DPO 239. 18
Canys efe a daerodd na ddylid bedyddio neb yn Enw'r Tad a'r Mab a'r Yspryd Glan, ond y FFurf a ddylai fod, Yr wyf yn dy fedyddio di i farwolaeth CHrist A pha broselytiaid bynnag a allai'r Heretic hwnnw i ynnill, efe a'i hail-fedyddiai (megis y mae ei DDisgyblion yn gwneuthur etto) er eu bod wedi eu bedyddio o'r blaen, pa un a'i yn Fabanod, a'i ynteu mywn Oedran.
DPO 240. 17
A'r un Heretic oedd y Cyfaill a newidiodd gyntaf y tair trochiad, canys efe a daerodd fod un yn ddigonol.
DPO 240. 26
lew mywn ffraethder Ymadrodd, etto efe a gyfrifwyd gan y Jawn-ffyddiog yn Heretic, ac ni lanheir yr Enw gwrthun hwnnw oddi wrtho fyth, canys yn Heretic y cyfrifir ef, tra fo
DPO 241. 4
Canys efe a ddywed, "Pwy bynnag, wedi addyscir iddynt byngciau'r ffydd, a'r sydd yn ewyllysgar i fyw yn ol RHeol (yr Efengyl) a gynghorir i ymprydio a gweddio, er cael maddeuant pechodau Ac nyni a weddiwn ac a ymprydiwn gyda hwy.
DPO 241. 13
Canys. 1,
DPO 242. 18
Canys Justin y Merthyr a ddywed, mae'r Amser yr arferent i fwytta'r Cymmun oedd wedi iddynt, ddarllen, canu mawl, pregethu, a gweddio.
DPO 243. 8
Canys y mae'r Teidau a yscrifennasant tua'r drydedd Oes yn sicrhau mae yn y boreu y derbynnient y Cymmun:
DPO 243. 24
Canys Bl.
DPO 244. 22
Nid pob un a fyddai ag Enw CHristion arno, a dderbynnid i Fwrdd yr Arglwydd, Canys medd un o'r hen Deidau, Ni pherthyn i bob un fwytta'r Bara hwn, ac i yfed o'r Cwppan hwn.
DPO 245. 4
Canys felly y dywed Justin y Merthyr, Y Diaconiaid a roddant y bara a'r Gwin i'r rhai presennol, ac a'i danfonant adref i'r rhai Absennol.
DPO 246. 7
Canys gorchymmynwyd mywn Cymanfa a gynhaliwyd Bl.
DPO 246. 11

Adran nesaf
Next section

I’r brig
Back to the top