GWLAN...........................................3

heb law talu trethi trymion \ nw fynan gael degyme mowrion \ gwair ag ud a phob nyfeilied [~ anifeiliaid] \ meirch a moch gwlan a defed \

a fedri di hyswi ddi barch \ nyddu gwlan a chowarch \ hiran

mi weles henwr o frutania \ wrth y lodg yn rhodio gyne \ a gwallt i ben run lliw a 'r gwlan \ a 'i farfan fel yr eira \ ffebian

GWLEDUDD........................................3

fy mab Hiwin diwc o Lychlun \ fel hun a mae fy llythur cymun \ i chwi mi roddes fy merch hyna \ yn dwusoges gwledudd mersia \

gobeithio fod pob peth o 'r gore \ yn ol ych addusg byddwn ine \ yn un galon gida 'n gilidd \ drwu gowur nod yn glod i 'n gwledudd \ Cordila

nage nage mae 'r co o 'r gore \ mi glowes son am ffabian fine \ ddigio o 'i thad ai throi o 'r gwledudd \ Eisie bod yn un air a 'i chwiorudd \

GWLWM...........................................1

awn yn gwlwm efo 'n gilidd \ Draw yn awr i droia newudd \ I alw i 'r unlle bawb gerbron \ o 'r boneddigion dedwudd \ Exit oll ffabian mewn dillad mab

GWMNI...........................................2

os dealldwch gwmni dichlin \ mi draethaf i chwi 'r testun \ y prolog llawn yn hun o le \ fel mae y chware 'n calun \

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

GWMPAS..........................................2

_____h____ brud cyfaddas \ ni ddaethom yma o bwrpas \ __ chwryddieth ger ych bron \ I gampio hon o gwmpas \

fy spectol sudd at fy mwrpas [~ mhwrpas] \ ni does mo 'i bath mewn tyrnas \ mi ga drwu hon os rhoi fy mrud \ weled y bud o 'i gwmpas \

GWMPEINI........................................3

os cei dy ladd di gei gwmpeini \ alltud

y glan gwmpeini pur ymddiffin \ ai dyma 'r ffordd i lus y brenin \ ffabian

ho naddo y glan gwmpeini \ mae o newudd farw heb oiri \ er hynu mae 'n brud oddyma i ddwun \ mae pen i drwun on drewi \

GWN.............................................10

nis gwn i amcan prun su ore \ ai doud yn deg ai bwgwth fy arfe \ budd perigl am 'ch houdel myn gwaud Iar \ os tyna i nglun oddiar fy ngledde [~ nghleddau] \

Rwi 'n hen ryfelwr fine \ yn cario gwn a chledde \ pe cawn i wubod am awr ne ddwu \ yn filen pwu a ym ladde \

un iw 'r honos heini \ a dyna 'r gwn su geni \ a 'i henw hi ydi pretti thing \ a welwch i 'r spring su ynthi \

fy hendaid oedd hirlwn din dene \ o gene hull gethin hirion i scythre \ fy hen nain oedd morfudd mawr i bar \ nis gwn i nad wi 'n gar i chwithe \

oswin bur fy men conghorwr [~ mhen cynghorwr] \ gwn dy fod yn ddoeth dduscawdwr \ dy gyngor da ar hun o bwrpas \ pa fodd y mae imi setlo 'm tyrnas \

pe dawn i gonest ar bob gweithred \ gwn y gallwn fod yn fy ngolled [~ ngholled] \ raid imi gribddeilio yn mob [~ mhob] bargenion \ os mynai gadw ngode [~ fy nghodau] 'n llownion \

ni wnewch mo hynu sir gobeithio \ nes dyscu imi 'r ffordd i drainio \ gwn na bu erioed yn unlle \ yn fy llaw na phik na chledde \ Sarjant

mae hi 'n dwad mewn gwisc euraud \ yn ferch lana erioed a 'r welaed [~ weled] \ gwn na welsoch frenin cynes \ dybycach hon i brud angyles \ Dynstan frenin

bychan geni gwn na wuddoch \ gasanu [~ gusanu] 'r tir a 'r ffordd a gerddoch \ Dynstan

nis gwni ddarfu i riwun diried \ roi iddo fach mewn tamed \ ag nis gwn i hefud mae rudd on fain \ a dynodd y brain mo 'i lygied [~ lygaid] \

GWNA............................................3

y cerddor cais di 'r carne \ gida dy groesion bricie \ ag oni te a 'm pastwn da \ fel 'r attebwi mi a 'i gwna 'n dipie \

ewch i hwrio etto buten \ mi bydra dom 'ch bedren \ gormod gwres sudd ar 'ch tin boeth \ mi a 'ch gwna chwi 'n noeth 'ch cloren \

cun iddo fo dy bluo di \ yn ddioed gwna fi ddiangc \ Exitt plwc Heilin

GWNAED..........................................1

wrth rwmo [~ rwymo] 'r heddwch gwnaed 'n amod \ ferch y Twusog imi yn briod \ hon sy 'n aeres lan dwusogaeth \ heb law escud fawr gynhysgaeth \

GWNAETH.........................................2

rhanu 'r yd a 'r enllun \ I bawb a ddou i 'w gofun \ i chwi ag arall ond brwnt a gwnaeth \ a 'r llefrith a 'r llaeth enwun \

mae 'r bud i gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

GWNAF...........................................1

Tair blynedd bum i 'n cario cledd \ mi af dair blynedd newudd \ er mwun fy nhad gwnaf suful war \ i ddial ar fy chwiorudd \ mortimer

GWNANT..........................................1

os gnan [~ gwnant] w hynu ffarwel i 'm mowud \ dyna ddiwedd poen a adfud \ Exit ffebian plwc

GWNAWN..........................................2

fy nad yngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] rwi 'n gobeithio \ fod y dyrnas gwedi i setlo \ a phob peth mewn modd cariadus \ gwnawn ine bawb yn ol 'ch wllus \ Morgan

am hynu gwnawn ni gudsentio \ yn dau heb fethu er dim a fytho \ I yru 'n tad yngyfreth [~ tad-yng-nghyfraith] 'n glir \ ffwrdd o 'i dir i dario \ enter llur

GWNEI...........................................1

os gwnei y peth a gar fy ngalon [~ nghalon] \ mae 'n rhaid iti fod 'n ffyddlon \ a hun drwu lw gofynaf iti \ pa cin bured ferch a 'm cari \ odia

GWNEUD..........................................3

y brenin sudd heb setlo 'r goron \ y gwir a ddouda na gwneud addwidion \ mae gantho ferched glan o brud \ ag ynte ag olud ddigon \ hiwin

Dwun fy arian gleision \ I brynu dillad gwchion \ a gwneud sir dda budd llaes i mwng \ a 'i rhanu rhwng cymdeithion \

os buon dratiried ffeilsion \ i 'ch erbun fel gylynion \ gwneud da dam ddrwg iw wllus duw \ ar ffordd i fuw fel cristion \ llur

GWNEUTHUR.......................................4

ag yn y dehe yn inion \ mi wela hen wrach ddigllon \ Ers haner awr 'n gwneuthur dwr \ yn ngysgod [~ nghysgod] hen dwr babilon \

ag yrwan rydwi 'n fodlon \ o wir wllus gwaed fy ngalon [~ nghalon] \ I droi 'n nol wel dyna nghyffes [~ fy nghyffes] \ os cai 'ch gwneuthur chwi 'n frenhines \ ffabian

y moch yn y deisi 'n gwneuthur i hwllus \ ag yn fy scubor modd echrydus \ a 'r gwudde a 'r hwiad a 'r jeir i gid \ yn byta fy ud trwu manus \

fy mrawd morgan diwc morganwg \ ai gwir iw hun ertolwg \ fod brenin ffraingc ag armi o wur \ ar feder gwneuthur mowrddrwg \ morgan

GWNEWCH.........................................2

chwi gewch gud rioli [~ reoli] 'r dyrnas \ gwiliwch ddilin llid na males \ gida 'ch gilidd yn un galon \ a gwnewch gylanedd [~ gelanedd] o 'ch gelynion \

fy mrawd Hewin a mine sudd \ yn ifaingc 'n nudd 'n cryfder \ gwnewch cynedda yn aer i 'r dyrnas hon \ a chymrwch i 'ch bron Esmwuthder \

GWNHWUNOL.......................................1

pa beth iw trwst gwnhwunol [~ gynhwynol] \ su o 'm deutu mor rhyfeddol \ mi wn fod 'ch swn 'n ddigon cru \ er haner dychrynu 'r bobol \

GWNI............................................2

mi ddoudes i 'r smeitin \ fod rhiw bru 'n men fyrth [~ fy ewythr] Heilin \ rwiti 'n wan jawn nis gwni beth \ a doresd i bleth dy ddwu glun \ Heilin

nis gwni ddarfu i riwun diried \ roi iddo fach mewn tamed \ ag nis gwn i hefud mae rudd on fain \ a dynodd y brain mo 'i lygied [~ lygaid] \

GWNION..........................................1

para bwint gwnion ferched \ a fynwch i hi boni bengaled \ mi a 'ch gwela 'n chwerthin meinir dal \ Ran bod y gal i 'w gweled \

GWR.............................................9

fe ydiw 'r gwr rwi 'n hysbus ddigon \ mae yn cyfeirio yma 'n inion \ hiwin

Mi ___on a dounoch i 'r gwr godidog \ I henw fo iw heilin gribddeiliog \ fo chwerdde pe clowe i alw ar led \ y meistar llyged y geniog \

ar hynu dyma 'r gwr i hunan \ ho ho meister Heilin hoiwlan \ au welwch i gimin sudd gentho fe \ yn i gario o gode ag arian \ enter Heilin

casa gwr ar gefn cynhaia \ geni weled y ffordd y rhodia \ iw 'r degymwr suth i pengclog \ 'n cario fy ud i a 'i picwarch bigog \

pwu ydech i 'r gwr Ifangc cryno \ pam yr edech i yma 'n loutro \ o ble daethoch beth iw 'ch neges \ moswch [~ moeswch] glowed cwrs o 'ch hanes \ ffabian

amal regfa drom gen lawer \ a geiff gwr fo 'n perchen power \ nid gronun anhaws gen i ffynu \ er i 'r hogie ffol fy rhegu \

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

os fy hoedel gaf i \ mi gofia i chwi 'r gwr ifangc \

y fi ydi 'r gwr ni cheisiai wad \ a ddaeth o wlad brutania \ ni ches i cimin er pen ddois i ffraingc \ a chlowed caingc ar dane \ ffabian