Adran nesaf | |
Adran or blaen |
GWELL...........................................4
| |
gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \ | BLl 456 |
gwell geni gael brath fy hunan \ ar f' enioes [~ einioes] na dwun f' arian \ sudd yn fy ngadw [~ nghadw] i 'n fy hwul \ y ngalon [~ fy nghalon] anwul oedden \ plwc | BLl 664 |
paid tithe a lladd yr henddun \ gwell geni na 'i fwrdro yn fy nig \ roi plu 'n mrig i gorun \ plwc | BLl 1193 |
pe cawn riw un cylfyddgar [~ celfyddgar] \ a fedre roi imi lythur ysgar \ ne a 'i witsie o 'r bud yn ddigon pell \ fe aeth llawer o 'i gwell i 'r barcer \ Exit enter dynstan a ffab Dynstan | BLl 1361 |
GWELOCH.........................................1
| |
fy anwul dad bod hir oes i chwi \ yn 'ch henaint i rioli [~ reoli] \ nes y gweloch i 'ch gorwurion \ yn i hoed i gario 'r goron \ Rodia | BLl 520 |
GWELSOCH........................................1
| |
os gwelsoch arnon feie \ fellu mae ar y gore weithie \ camolwch ych cymydog ar ol i gefn \ fo wneiff ynte drachefn a chwithe \ Terfun y chware | BLl 1834 |
GWELU...........................................4
| |
yr ail dodrefnun tewgru \ sudd geni iw ngledde [~ fy nghleddau] glowddu \ hwn a wnaud i daid fy nain \ I guro 'r chwain o 'r gwelu \ | BLl 164 |
ti Estyni hynu arni yn y gwelu \ Heilin | BLl 729 |
fy nhad a 'm brenin trwu gowirserch \ mae 'ch merch rodia 'n 'ch anerch \ hithe newudd ddwun i 'w gwelu \ ar i merch bach Twusoges Cymru \ Brenin | BLl 917 |
llawer gwaith a bum i 'n rhyfeddu \ pa sut a bu hi cud yn cyscu \ gid a mab heb godi 'r wun \ ar gala yn 'r un gwelu \ | BLl 1305 |
GWEN............................................2
| |
mi a 'i gwela 'n gangien burwen barod \ gwen gnawd afieth gwedi dyfod \ croeso ffabian burlan berlwus \ Dowch dan rodio i 'm gomio yn gymwus \ enter ffabian yni gwisc i hun | BLl 1240 |
brysiwch bellach dan wneud gwen \ I gladdu 'r hen Heilin \ plwc | BLl 1607 |
GWENDID.........................................1
| |
capten mortimer na chymrwch gyffro \ ni wiw i chwi ar hun mo 'r hidio \ gwendid fy men [~ mhen] a chur fy ngalon [~ nghalon] \ a 'm roes i ddadwrdd oer fyrddwudion [~ freuddwydion] \ mortimer | BLl 1018 |
GWENITH.........................................2
| |
a 'm dwulo 'n nghud mi ro fy melldith \ i 'r golwg a weles i 'n drafrith \ Defaed y pentre boda ag un \ yn pori fy egin gwenith \ | BLl 1333 |
ar dy ben bo 'n llwuddo 'n llawn \ ryfedi grawn y gwenith \ | BLl 1451 |
GWENO...........................................2
| |
fy mam i oedd gweno Traws fynudd \ oedd gansiwn afrosgo a chrwb ar i hysgwudd \ hi ddoude gelwudd heb na thor na thrai \ mae Etto rai o 'i chwiorudd \ | BLl 224 |
wel rydwi 'n gofun iti gweno \ hiran | BLl 739 |
GWERIN..........................................1
| |
er fy mod i 'n ferch i frenin \ rwi mewn cyflwr gwaeth na gwerin \ draw dros foroedd fi drafailia \ lle na chlowir mo 'r son amdana \ | BLl 357 |
GWERS...........................................1
| |
pe gwubuase Mortimer wallgo \ fod Ieint mor agos ato \ fo gowse sport yn ysgwud i hers \ a llawer gwers o dongcio \ | BLl 1309 |
GWERSULLT.......................................1
| |
Dowch i 'r gwersullt draw i dreio \ am yn tro i ddyscu trainio \ alltud | BLl 606 |
GWERTH..........................................1
| |
mae hiran hon ddiddeunudd \ yn difa euddo 'r cybudd \ mae ynte 'n tori i galon gerth \ heb feddu gwerth y nodwudd \ | BLl 100 |
GWERTHFAWR......................................1
| |
dowch i wared tua 'r siope \ mi a 'ch rho mewn melfed a sidane \ Tlyseu gwerthfawr aur ag arian \ a modrwie perleu purlan \ | BLl 1082 |
GWERTHU.........................................1
| |
'r ail osteg rwi i 'ch rhybiddio \ ddwad atfr_th Heilin y foru i 'ch cinio \ mae yn gwerthu i stoc a rhoi 'r tir i fynu \ i fund gida i wraig i gaer i fyrddu \ Heilin | BLl 799 |
GWESTIWN........................................1
| |
o diwrth [~ ] bwu 'r postiwr doist a 'th petisiwn \ ag i bwu gostwm ag ar ba gwestiwn \ plwc | BLl 1670 |
GWESTWN.........................................1
| |
I gwestwn sudd yn gofun \ drwu lw pa un ohonun \ a 'i care 'n bura hud i fedd \ gan addo anrhydedd uddun \ | BLl 37 |
GWG.............................................1
| |
ffabian fy anwul blentun \ nid teilwng imi gael fy nerbun \ mor gariadus ar ol gwg \ a wneis i er drwg yn d' erbun \ ffabian | BLl 1454 |
GWILIA..........................................1
| |
Roedd yna gyne i wared \ yn cychwun i wlad y Tyrcied \ gwilia di na ddoes i 'w rwud \ nw a 'th wnan di 'n fwud i willied \ phabian | BLl 374 |
GWILIWCH........................................1
| |
chwi gewch gud rioli [~ reoli] 'r dyrnas \ gwiliwch ddilin llid na males \ gida 'ch gilidd yn un galon \ a gwnewch gylanedd [~ gelanedd] o 'ch gelynion \ | BLl 499 |
GWIR............................................13
| |
y fi ydiw morgan diwc morgania \ aer y dehedir gwir a ddouda \ llawn brud tyner llin Brutanied \ o droia daeth fy henhanafied \ | BLl 170 |
nid oes o fewn y dyrnas yma \ mae 'r geirie 'n ddidwull y gwir a ddouda \ un ferch o stat nag o gynhysgeth \ gyfaddas imi o 'r un gwaudolieth \ | BLl 174 |
nag nid etib neb i 'm colin [~ canlyn] \ ond un o ferched llur y brenin \ ni chyfathrachi ag aliwns diffeth \ Rhag llygru 'n Iaith a 'n gwir waedolieth \ | BLl 180 |
y brenin sudd heb setlo 'r goron \ y gwir a ddouda na gwneud addwidion \ mae gantho ferched glan o brud \ ag ynte ag olud ddigon \ hiwin | BLl 200 |
gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \ | BLl 458 |
considred pawb su 'n trin y bud \ y modi [~ fy mod i] 'n doud y gwir i gid \ o gyfadde 'r cwbwl ni cheisia i orchest \ biw olieth sal iw deilio 'n onest \ | BLl 465 |
os wy i fab y gwir rwi i 'w ddoudud \ ni does arna i henw ond alldud \ Sarjant | BLl 572 |
merch oeddwn yn ddiame \ a merch wi etto mewn gwir eirie \ fy mhartner pur myfi a dynga \ nad wur neb yn y dyrnas yma \ | BLl 1029 |
o gyfadde 'r gwir rydwi 'n forwun \ fel a does i 'r bud yn blentun \ man [~ myn] fy ffudd os fi di [~ ydyw] ffebian \ ni ches i yrioed ddrwg air na gogan \ mortimer | BLl 1032 |
ych merched sudd yn 'r un feddylie \ oll yn oll ag yden ine \ am ych troi ffwrdd o 'r tir \ mae 'n ddigon gwir y geirie \ llur | BLl 1109 |
ond gwir iw 'r hen ddihareb \ pen drotho 'r bud i wuneb \ oddiwrth ddun i 'w erbun 'n glir \ daw pob peth i 'r gwrthwuneb \ | BLl 1318 |
mi af o 'r grin i lawr i 'r gro \ mi fyna ymwrando 'n gowrain \ nes cael clowed y gwir ar fur \ gen rai o longwur bridain \ Exit dynstan ffabian | BLl 1404 |
fy mrawd morgan diwc morganwg \ ai gwir iw hun ertolwg \ fod brenin ffraingc ag armi o wur \ ar feder gwneuthur mowrddrwg \ morgan | BLl 1473 |
GWIRION.........................................1
| |
witi 'n ddieuog ddiwrth waed gwirion \ alltud | BLl 584 |
GWIRIONEDD......................................3
| |
mae imi bart o garenudd o ddoud y gwirionedd \ _e medrw___________ cofio o 'i dechre i 'w diwedd \ ___________________ wrth _____ \ fy mod i ___________________ o fowredd \ | BLl 240 |
fy merch rodia mewn gwirionedd \ _____________________h dwuwedd \ _________________________Ianga \ ______________________________ \ | BLl 324 |
Llengcun ydwi o frutania \ mewn gwirionedd mae 'r gair yna \ daeth yn wisc ymen osoweth \ dan ymofun am washaneth [~ wasanaeth] \ Sarjant | BLl 551 |
GWISC...........................................2
| |
mae hi 'n dwad mewn gwisc euraud \ yn ferch lana erioed a 'r welaed [~ weled] \ gwn na welsoch frenin cynes \ dybycach hon i brud angyles \ Dynstan frenin | BLl 1235 |
mi a 'i gwela 'n gangien burwen barod \ gwen gnawd afieth gwedi dyfod \ croeso ffabian burlan berlwus \ Dowch dan rodio i 'm gomio yn gymwus \ enter ffabian yni gwisc i hun | BLl td. 49.3 |
GWISCO..........................................1
| |
wel dyna fine ffabian \ yn gwisco enw a lifre capten \ a chwedi bod mewn rhyfel creulon \ tan frenin ffraingc a 'i goron \ | BLl 960 |
GWIWLAN.........................................1
| |
fe ddawodd [~ addawodd] ddwad yma \ i 'm cyfwrdd i chwedleua \ o 'r diwedd dacw fo gerllaw \ wr gwiwlan draw mi a 'i gwela \ enter morgan | BLl 894 |
GWLA............................................1
| |
rydwi wedi mynd yn henedd \ ag yn gwla o eisie ymgeledd \ a ddysci di imi plwc y twrw \ gael i 'w charu hen wrach arw \ | BLl 693 |
GWLAD...........................................8
| |
fy nhad i oedd sieffre gefnbant \ oedd 'n tario twntu [~ tu hwnt i] 'r Crygnant \ ni bu mo 'i fath mewn gwlad na thre \ Erioed am chware 'r sturmant \ | BLl 222 |
pen elw [~ elwyf] i unwaith o 'm gwlad allan \ ni ffyn imi fod yn ffebian \ ______________________________ \ ______________________________ \ plwc | BLl 360 |
i chwithe Morgan diwc morganwg \ y roes fy ail ferch rodia 'n amlwg \ ag yn nhwusogeth [~ fy nhywysogaeth] gwlad y dehe \ y budd 'ch breintie chwi a hithe \ | BLl 496 |
ag y rwan darfu i 'r fyddin \ ynill [~ ennill] aeres fawr i 'r brenin \ merch i dwusog gwlad italia \ a dwun i ffraingc fawr gaeth gludfa \ | BLl 969 |
yn wir f' arglwudd frenin purlan \ fy inion henw i ydi ffebian \ fy nad iw llur o bur waed Troia \ brenin tyner gwlad brutania \ | BLl 1071 |
fy nhad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] cowur inion \ pa fodd yn rhodd mae 'ch corph a 'ch calon \ mewn gwlad ddiarth yn oedranus \ da geni 'ch gweld yn llawen Iachus \ Llur | BLl 1623 |
fy nhad nid ydwi 'n bur fodlon \ I chwi golli 'ch parch a 'ch coron \ a 'ch troi o 'ch gwlad fel tratur agos \ heb wubod pam nag am bar achos \ | BLl 1651 |
rwi gida mlentun [~ fy mhlentyn] tawel \ yn diangc am fy hoedel \ yn y muw [~ fy myw] ni chawn mewn gwlad na thre \ drwu degwch le diogel \ | BLl 1713 |
Adran nesaf | Ir brig |