Adran nesaf | |
Adran or blaen |
GALONOG.........................................1
| |
Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \ | BLl 39 991 |
GALUN...........................................1
| |
y cerddor can riw fesur \ ar dy dane yn eglir \ a fo gyfaddas Iawn i hun \ I galun testun tostur \ Cordila yn canu ar ffarwel __ed__huw | BLl 1730 |
GALW............................................7
| |
mae 'r brenin Llur yn galw \ I dair merch dan i henw \ y naill ar ol y llall yn lli \ hen wr i 'w holi yn arw \ | BLl 33 |
fu agos bod arna i ange garw \ ddoudud i chwi pa fodd i 'm galw \ fe roed arna i henw braf wrth lwc \ y meister plwc y Twrw \ | BLl 245 |
galw newch [~ wnewch] i nghud 'ch merched \ a 'i hel yn gul i 'w holi 'n galed \ ar ddoetha gaffoch i madroddion [~ ymadroddion] \ setlo ar hon a wnewch i 'r goron \ | BLl 264 |
Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia | BLl 309 |
galw hi yma \ plwc | BLl 711 |
ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer | BLl 1008 |
naddo ond 'n llus y brenin per \ y mae fo ar feder galw \ ffabian | BLl 1425 |
GALWA...........................................2
| |
pwu ydech i bawb a wela \ ag i ba beth y daethoch i yma \ ai haid o dolwuth [~ dylwyth] teg a drodd \ ynte sipsiwns 'n rhodd a 'ch galwa \ | BLl 112 |
di fydi yni leicio a 'th dithe cin llacied \ mi a 'i galwa i 'r gole i gael iti gweled \ | BLl 705 |
GALWAD..........................................1
| |
mi af a 'r newudd yma 'n ddi brin \ i 'w dystoliaethu o flaen y brenin \ mi wn pan glowo 'ch bri a 'ch galwad \ y cewch i gantho barch a chariad \ ffabian | BLl 1038 |
GAMPIO..........................................1
| |
_____h____ brud cyfaddas \ ni ddaethom yma o bwrpas \ __ chwryddieth ger ych bron \ I gampio hon o gwmpas \ | BLl 12 |
GAMWEDD.........................................1
| |
Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \ | BLl 1743 |
GAN.............................................4
| |
I gwestwn sudd yn gofun \ drwu lw pa un ohonun \ a 'i care 'n bura hud i fedd \ gan addo anrhydedd uddun \ | BLl 40 |
ffarwel mi af i lus y Brenin \ os daw amdanai neb i ymofun \ nhw gan afel ynthai 'n un twr \ yn cogor yn ngwr y gegin \ Exitt enter Brenin ag oswin | BLl 250 |
dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian | BLl 956 |
Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth | BLl 984 |
GANAF...........................................1
| |
Rwi 'n mund i farw o newun \ mi eisteddaf ar fy ngolun \ ag a ganaf benill ar y faes \ o ffarwel i oes y cerlun \ canu ar faes | BLl 1542 |
GANAN...........................................1
| |
a chwithe iw Israel a ddaeth o ganan \ newun iw 'ch dwu ferch a 'ch trodd allan \ fy ngar [~ nghar] ine iw 'r brenin pharo \ a rudd linieth a 'ch diwallo \ | BLl 1460 |
GANED...........................................1
| |
Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \ | BLl 1733 |
GANFU...........................................1
| |
oes neb yma ganfu ertolwg \ fy mrawd morgan diwc morganwg \ mae yn rhowur geni 'n ddi ffael \ yma i gael i 'r golwg \ | BLl 887 |
GANGIEN.........................................1
| |
mi a 'i gwela 'n gangien burwen barod \ gwen gnawd afieth gwedi dyfod \ croeso ffabian burlan berlwus \ Dowch dan rodio i 'm gomio yn gymwus \ enter ffabian yni gwisc i hun | BLl 1239 |
GANSIWN.........................................1
| |
fy mam i oedd gweno Traws fynudd \ oedd gansiwn afrosgo a chrwb ar i hysgwudd \ hi ddoude gelwudd heb na thor na thrai \ mae Etto rai o 'i chwiorudd \ | BLl 225 |
GANT............................................1
| |
fy mendith 'n mob [~ mhob] rhith ar hwn \ yn bena o 'r nasiwn inion \ a llawenudd gynudd gant \ i 'r rest o 'm plant a 'm wurion \ Morgan | BLl 929 |
GANTHO..........................................3
| |
y brenin sudd heb setlo 'r goron \ y gwir a ddouda na gwneud addwidion \ mae gantho ferched glan o brud \ ag ynte ag olud ddigon \ hiwin | BLl 201 |
mi af a 'r newudd yma 'n ddi brin \ i 'w dystoliaethu o flaen y brenin \ mi wn pan glowo 'ch bri a 'ch galwad \ y cewch i gantho barch a chariad \ ffabian | BLl 1039 |
mi glowes ddoudud riw dro arall \ y peth a wnaeth 'ch tad mor angall \ ch gyru o 'r wlad mewn bwriad didro \ ond bu edifar ganwaith gantho \ ffabian | BLl 1067 |
GANU............................................2
| |
tra bw i yma yn ochneidio \ mi ro fy arfe i lawr i orphwuso \ i 'm difyru myfi a dreia \ ganu cerdd yn Iaith brytania \ | BLl 982 |
ni ffrisiwn i res o bine \ er cloddio iddo fedd a 'm cledde \ gad ini daro ati dul \ I ganu iddo glul on clolie \ canu clul bob yn ail a dol ffwl | BLl 1588 |
GANWAITH........................................1
| |
mi glowes ddoudud riw dro arall \ y peth a wnaeth 'ch tad mor angall \ ch gyru o 'r wlad mewn bwriad didro \ ond bu edifar ganwaith gantho \ ffabian | BLl 1067 |
GANWRIETH.......................................1
| |
a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \ | BLl 39 996 |
GAPTEN..........................................1
| |
fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \ | BLl 39 996 |
GAR.............................................2
| |
fy hendaid oedd hirlwn din dene \ o gene hull gethin hirion i scythre \ fy hen nain oedd morfudd mawr i bar \ nis gwn i nad wi 'n gar i chwithe \ | BLl 239 |
os gwnei y peth a gar fy ngalon [~ nghalon] \ mae 'n rhaid iti fod 'n ffyddlon \ a hun drwu lw gofynaf iti \ pa cin bured ferch a 'm cari \ odia | BLl 316 |
GARBWL..........................................1
| |
rwi fi 'n abal ffeiried [~ offeiriaid] er y mod [~ fy mod] yn ffwl \ i briodi hen garbwl o gybudd \ | BLl 780 |
GARCHAR.........................................1
| |
fy anwulwr mwuneiddgar \ sudd wedi i gyrchu i garchar \ a 'm brawd yn ngyfreth [~ yng nghyfraith] yn 'r un dudd \ rwi 'n ofni a budd edifar \ | BLl 1716 |
Adran nesaf | Ir brig |