DEWED...........................................1

pen eis i gynta iolwg y caie \ mi welwn hollt gatel y pentre \ cin dewed ar gyrodd yn y ffair \ hud wuneb y gwair a 'r yde \

DEWES...........................................1

ydech i bawb yma fel roeddech i gyne \ mi dewes [~ adewais] i fy spectol gartre \ spiio rwi dan neuthur [~ wneuthur] wep \ oes yma neb yn eisie \

DEWI............................................1

pen ddois atta fy hun a chodi \ fo ddiangodd pawb i 'w crogi \ ni ches i ond y wad ar foc \ am stwrdio toc i dewi \

DEWR............................................1

ffch well i chwi diwc morga \ oes dim newudd tyner yn ynus brutan \ mae dda geni ddwad Iawn fwriad a fae \ mewn dewr awchus amod i wrando 'ch resyme \ morgan

DEWRDER.........................................1

yn gimaint a darfod drwu fradwrieth \ i 'ch plant 'ch gyru o 'ch llyfodreth \ yn i dewrder yn ddi awdurdod \ a nine 'ch pobol oedd heb wubod \

DI..............................................38

mhen hun o amser di brin \ fe ddoude rhai i 'r brenin \ i bod hi 'n stowtia milwr ffraeth \ ag osododd saeth ar linin \

Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia

gwrando 'r dun lled ynfud \ a fedri di etto ddoudud \ ple mae llongie gwuch i stor \ mi fentra i 'r mor fy mowud \ plwc

Roedd yna gyne i wared \ yn cychwun i wlad y Tyrcied \ gwilia di na ddoes i 'w rwud \ nw a 'th wnan di 'n fwud i willied \ phabian

Roedd yna gyne i wared \ yn cychwun i wlad y Tyrcied \ gwilia di na ddoes i 'w rwud \ nw a 'th wnan di 'n fwud i willied \ phabian

Does lle mynech meinir ddichlin \ di gest i fendith o cun dy gychwun \ er dicied oedd ni bu arnat wall \ am fod mor gall a 'i ofun \

beth a 'th gyrodd di ffordd yma \ alltud

os cei dy ladd di gei gwmpeini \ alltud

di elli fuw cud ar hwuia \ alltud

y cerddor cais di 'r carne \ gida dy groesion bricie \ ag oni te a 'm pastwn da \ fel 'r attebwi mi a 'i gwna 'n dipie \

os trewi fi ar fy midin \ mi ro [~ roddaf] ngledde [~ fy nghleddau] drwu dy bwdin \ roes rhiw beth i fus 'n dy din di do \ ddarfuti amhwilio heilin \ Heilin

gore ne imi iw fy arian \ pur i 'm cadw iw pob codan \ os cai lonudd yn hun o le \ does di i 'r ne dy hunan \ plwc

ha pwu na chwerdde \ deidi [~ nid ei di] buth i 'r ne ni dwaunost [~ adwaenost] mo 'r llwubre \ Heilin

mi fentrwn ddal am ddime ne ddwu \ na deidi [~ nad ei di] yno mwu na mine \ plwc

ai ni deidi [~ nid ei di] i 'r ne os cei di drigfa \ Heilin

ai ni deidi [~ nid ei di] i 'r ne os cei di drigfa \ Heilin

di eist yn satan drwg i fol \ yn mell [~ ymhell] y bo 'th siol ysmala \ Heilin

rydwi wedi mynd yn henedd \ ag yn gwla o eisie ymgeledd \ a ddysci di imi plwc y twrw \ gael i 'w charu hen wrach arw \

di fydi yni leicio a 'th dithe cin llacied \ mi a 'i galwa i 'r gole i gael iti gweled \

ti graffest yn fuan tu mewn i 'w min \ di ei i spio i 'w thin hi o 'r diwedd \

Rwiti yn ddigon doeth a symel \ a fedri di wneuthur gwaith a gorchwul \ hiran

a fedri di farchnata yn gyndun \ wrth werthu ud ag enllun \ hiran

a fedri di ddyrnu a nithio \ ag edruch gwalle a godro \ hiran

a fedri di godi yn fore f' ened \ i odro geifir a defed \ hiran

a fedri di hyswi ddi barch \ nyddu gwlan a chowarch \ hiran

gwaed fo a 'th witsied di y cene \ doed neb yno mi dora __________________ \ di gollest dy _______________ \ ai fellu a gofyni ostegio p________ \ plwc

gwaed fo a 'th witsied di y cene \ doed neb yno mi dora __________________ \ di gollest dy _______________ \ ai fellu a gofyni ostegio p________ \ plwc

melldith dy fam i ti cydafel [~ cadafael] \ rwiti yn waeth dy gwrs na chythrel \ oni fedri di 'n well na hun briodi \ cymer iti hi a does i 'th crogi \ plwc

Rwi fi Heilin gribddeiliog \ yn dy gymrud di hiran ddi hirog \ i dirio 'r nos ag i dori nwu \ dy filen glwu dy falog \

Rwi fi hiran yn dy gymrud ti ddihirun \ I ddyfrodi dy dda gerlun tra meddi di gwrlid \ I dalu i fy montin wel dyna fy mantes \ ag i dori 'r gogles ar y din gaglud \

mi na [~ wnaf] iti dalu imi ngyflog [~ fy nghyflog] athust \ cun dal na gwedd na phenffust \ ag oni te man [~ myn] gwaed y gog \ mi a 'th rho di ngrog [~ yng nghrog] wrth gebust \ Heilin

Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer

o gyfadde 'r gwir rydwi 'n forwun \ fel a does i 'r bud yn blentun \ man [~ myn] fy ffudd os fi di [~ ydyw] ffebian \ ni ches i yrioed ddrwg air na gogan \ mortimer

fel y cymerir mae 'r cwilidd \ ni weld di ronun ar y nwurydd [~ fy nwyrudd] \ na ladd moni yn dy lid \ does arni hi na gwrid na gwradwudd \ Heilin

cun iddo fo dy bluo di \ yn ddioed gwna fi ddiangc \ Exitt plwc Heilin

Taw ag wulo f' anwul fun \ mae hwn yn ddun cylwuddog [~ celwyddog] \ na choelia di fy anwulud bach \ mo 'i chwedle gwrach anghenog \ ffabian

Hiran cais weiddi hai hwchw \ mae dy wr di wedi marw \ rwitithe heddiw huw 'n dy ran \ yn globen o widdan weddw \ Hiran

f' anwul blentyn tirion \ caredig iw dy galon \ ni ddigia i monot di er dim \ rwi yn madde i 'm gylynion \

DIA.............................................1

Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia

DIALEDD.........................................1

Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \

DIANGC..........................................1

rwi gida mlentun [~ fy mhlentyn] tawel \ yn diangc am fy hoedel \ yn y muw [~ fy myw] ni chawn mewn gwlad na thre \ drwu degwch le diogel \

DICHLIN.........................................1

os dealldwch gwmni dichlin \ mi draethaf i chwi 'r testun \ y prolog llawn yn hun o le \ fel mae y chware 'n calun \

DICIED..........................................1

Does lle mynech meinir ddichlin \ di gest i fendith o cun dy gychwun \ er dicied oedd ni bu arnat wall \ am fod mor gall a 'i ofun \

DIDDIG..........................................1

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

DIDRO...........................................1

mi glowes ddoudud riw dro arall \ y peth a wnaeth 'ch tad mor angall \ ch gyru o 'r wlad mewn bwriad didro \ ond bu edifar ganwaith gantho \ ffabian