HEINI...........................................3

un iw 'r honos heini \ a dyna 'r gwn su geni \ a 'i henw hi ydi pretti thing \ a welwch i 'r spring su ynthi \

o ran fy mod i 'n hen ar faingc \ a chwithe 'n ifaingc heini \ os cedwch fi tra bwi 'n y bud \ cewch chwithe gud reioli [~ reoli] \

gida 'ch cenad ffabian gynes \ lon fron heini lan frenhines \ ffabian

HEL.............................................6

galw newch [~ wnewch] i nghud 'ch merched \ a 'i hel yn gul i 'w holi 'n galed \ ar ddoetha gaffoch i madroddion [~ ymadroddion] \ setlo ar hon a wnewch i 'r goron \

nid ai ymhel i hel meichiafon \ plwc

_________________________elfed \ mae hon o 'r gore i hel 'ch tamed \ ceisiwch etto drwg i wawr \ globen fawr o waled \ Exitt llur

am hun rhaid imi yn ddiddig ddiodde \ tra bo 'r aniwiol yn i flode \ i hel fy mara yn ddrwg fy llun \ a 'm corpws yn un carpie \ fabian

ni wnai mo 'r stori ddim yn llai \ mi glowes rai yn dwedud \ fod 'r henwr ffol nid ffel \ yn gorfod hel i fowud \ ffabian dan wulo

mawr fu 'r dwull oedd yn 'ch herbun \ dwun ych coron oddiar ych corun \ a 'ch gyru chwithe i hel ych bwud \ yn hen wr llwud i gudun \ ffabian

HELBYLUS........................................1

och o 'r bud helbylus ydoedd \ talu ardreth mawr am diroedd \ talu murdd o drethi mowrion \ am ole 'r dudd a dwr 'r afon \

HELPU...........................................1

oni ystynwch hwu na hynu o sias \ rhaid i chwi gadw gwas i 'ch helpu \ Heilin

HELTHIO.........................................1

yn tu roedd canu a downsio \ ar hast a berwi a rostio \ pen weles i 'r helthio y cwrw a 'r bir \ ni fedres i yn wir ond ffeintio \

HELUNT..........................................1

Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \

HELW............................................1

pe dase rwan ar fy helw \ ond y peth fu geni yn ngadw [~ fy nghadw] \ mi a 'i cowswn yn ystwuthach beth \ y ddau gydymeth accw \

HEN.............................................32

fe ddaw yma gybudd chwanog \ ____ henw iw heilin gribddeiliog \ hwn sudd groes ar les y gwan \ hen gerun anrhigarog \

mae 'r brenin Llur yn galw \ I dair merch dan i henw \ y naill ar ol y llall yn lli \ hen wr i 'w holi yn arw \

gida 'ch cenad fawr a bychan \ hen ag ifangc a phob oedran \ mae hi yma cin frithed ar fy ngair \ ar siope ar ffair wulifan \

Rwi 'n hen ryfelwr fine \ yn cario gwn a chledde \ pe cawn i wubod am awr ne ddwu \ yn filen pwu a ym ladde \

ag yn y dehe yn inion \ mi wela hen wrach ddigllon \ Ers haner awr 'n gwneuthur dwr \ yn ngysgod [~ nghysgod] hen dwr babilon \

ag yn y dehe yn inion \ mi wela hen wrach ddigllon \ Ers haner awr 'n gwneuthur dwr \ yn ngysgod [~ nghysgod] hen dwr babilon \

fy hendaid oedd hirlwn din dene \ o gene hull gethin hirion i scythre \ fy hen nain oedd morfudd mawr i bar \ nis gwn i nad wi 'n gar i chwithe \

rwi ti yn ddigon smala ymado a 'th wlad \ o achos dy hen dad ynfud \

oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \

Medda fine boed llawenudd \ I chwi nad [~ fy nhad] yn hen wr dedwudd \ budd cofio am frenin llur yn llwura \ hen brud hoenus waed brutania \ Brenin

Medda fine boed llawenudd \ I chwi nad [~ fy nhad] yn hen wr dedwudd \ budd cofio am frenin llur yn llwura \ hen brud hoenus waed brutania \ Brenin

pe cawn i hen wrach fantach erwun \ o gybyddes arthes wrthun \ a chynth arian da dybygwn \ mewn pur adeg mi priodwn \

rydwi wedi mynd yn henedd \ ag yn gwla o eisie ymgeledd \ a ddysci di imi plwc y twrw \ gael i 'w charu hen wrach arw \

Rwi yn ddigon hen er fy naioni \ Heilin

mae hi 'n abal hen o 'i hoedran \ ond i bod hi 'n fyches fechan \ Heilin

rwi fi 'n abal ffeiried [~ offeiriaid] er y mod [~ fy mod] yn ffwl \ i briodi hen garbwl o gybudd \

gweddia fi beunudd na bo i 'r hen gybudd \ ai hiran ddiddeunudd ond gwradwudd i 'ch ___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun

gad lonudd paid a 'm crogi \ ti gei geni gadach i giddio dy noethni \ a hen glosun clytiog am i ham \ yn abal am briodi \ plwc

gwaed dy galon a geulo \ ai hen glosun wedi glytio \ ai dyna 'r cyflog gai \ am briodi rwiti 'n byrddwudio [~ breuddwydio] \ Hiran

taw a 'th dafod deifiog \ na ddigia 'r hen ddun tonog \ os byddi bodlon y fi a 'th wna \ yn abal da dy gyflog \ plwc

o ran fy mod i 'n hen ar faingc \ a chwithe 'n ifaingc heini \ os cedwch fi tra bwi 'n y bud \ cewch chwithe gud reioli [~ reoli] \

be fynwch chwi a gynw 'n siwr \ yr hen fradwr diffeth \ llur

Dyma fine hiran \ mi gyma [~ gymeraf] fy mud yn llawen \ tur y carl i galon yn y man \ hen gleiriach gwan i gloren \

hi gafodd god mewn cilfach \ Lle roedd fy hen arianach \ na welson oleini ddudd man [~ myn] dun \ Ers llawer blwuddun hir Iach \

ond gwir iw 'r hen ddihareb \ pen drotho 'r bud i wuneb \ oddiwrth ddun i 'w erbun 'n glir \ daw pob peth i 'r gwrthwuneb \

dyma 'r hen wr wedi dyfod \ mae 'n cyfeirio i 'm cyfarfod \ enter brenin llur ag a ddowed

rydwi 'n ddwl a hen y rwan \ mi a 'i adwaunwn pen oedd hi lodes fechan \ ffabian

rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan

mae merched a gwragedd yn chwanog \ y leni i feddwi 'n gynddeiriog \ yn ngrog [~ nghrog] a bo 'r ffasiwn hon amen \ i 'w gweddi 'r hen gribddeiliog \

canwn hai ding dong bel \ ffarwel hen Heilin \ Hiran

brysiwch bellach dan wneud gwen \ I gladdu 'r hen Heilin \ plwc

mawr fu 'r dwull oedd yn 'ch herbun \ dwun ych coron oddiar ych corun \ a 'ch gyru chwithe i hel ych bwud \ yn hen wr llwud i gudun \ ffabian

HENAED..........................................2

fy anwul dad mi dynga 'n sydun \ man [~ myn] y goron sudd ar 'ch corun \ Rwi yn 'ch caru yn mwu ffyddlon \ na 'm henaed sy yn fy ngorph [~ nghorff] a 'm calon \ nin

fy nad anwul man [~ myn] y goron \ su ar 'ch pen mi a 'ch cara 'n ffyddlon \ ag yn fwu purach tyngaf etto \ na 'm henaed su yn fy ngorph [~ nghorff] i 'm safio \

HENAFIETH.......................................1

mi fedra gofio yn odieth \ henwe rhai o 'm henafieth \ pob merch a red yn nerth i thraud \ gael dwad i 'r fath waed olieth \

HENAINT.........................................2

fy anwul dad bod hir oes i chwi \ yn 'ch henaint i rioli [~ reoli] \ nes y gweloch i 'ch gorwurion \ yn i hoed i gario 'r goron \ Rodia

rwan cael fy mlant [~ mhlant] fy hunan \ mwy trwu wllus i 'm troi allan \ a 'm difyddio o 'm da feddiant \ mewn anhunedd yn fy henaint \