GEIR............................................1

fo geir gweled hynu Etto \ pen ddowch i o flaen y giamp i daro \ ond beth iw 'ch henw dowch yn syden \ gael imi 'ch rhoi yn lust y capten \ ffabian

GEIRIE..........................................4

nid oes o fewn y dyrnas yma \ mae 'r geirie 'n ddidwull y gwir a ddouda \ un ferch o stat nag o gynhysgeth \ gyfaddas imi o 'r un gwaudolieth \

bu agos imi a gadel fy llyfur 'n ango \ lle mae geirie 'r strodur lan i 'ch rwmo [~ rwymo] \ hai dowch yn mlaen be sudd 'n 'ch brud \ na rowch i ngud [~ ynghyd] 'ch dwulo \ y Briodas rwan

___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin

ych merched sudd yn 'r un feddylie \ oll yn oll ag yden ine \ am ych troi ffwrdd o 'r tir \ mae 'n ddigon gwir y geirie \ llur

GEISIO..........................................1

ow llur gru a 'r llaw grafell \ ni wubum rioed dy fod mor musgrell \ a rhoi dy dorth i wr o 'th bro [~ ] \ a mynd i geisio tafell \

GEISIWCH........................................1

ond ydech yn cyttyno 'n odieth \ chwi gewch amser etto i drin 'ch swieth [~ hyswiaeth] \ rowch i 'ch gilidd yma 'ch cred \ ne geisiwch fyned ymeth \ Heilin

GEL.............................................1

o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

GELANEDD........................................1

chwi gewch gud rioli [~ reoli] 'r dyrnas \ gwiliwch ddilin llid na males \ gida 'ch gilidd yn un galon \ a gwnewch gylanedd [~ gelanedd] o 'ch gelynion \

GELEN...........................................3

a chwithe clol maharen \ __yd hi rwan fud i fod 'n llawen \ oni bai rag ofn drwg fi a drawn \ mewn golwg mi 'ch gnawn 'n gelen \ plwc

mi fum ar y llawr yn lleden \ mewn llysmer trwm heb amgen \ a nwuthe 'n canu nglul [~ fy nghlul] a nglod [~ fy nghlod] \ yn tybed fy mod i yn gelen \

mae 'r bud i gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas

GELLWER.........................................1

a glowchi 'r cwmni mwun lan \ ni chai mo 'r amser i gellwer rwan \ mae rhiw geubren o gybudd ffol \ yn dwad ar f' ol yn fuan \

GELUN...........................................1

Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten

GELWUDD.........................................1

fy mam i oedd gweno Traws fynudd \ oedd gansiwn afrosgo a chrwb ar i hysgwudd \ hi ddoude gelwudd heb na thor na thrai \ mae Etto rai o 'i chwiorudd \

GELYNION........................................2

chwi gewch gud rioli [~ reoli] 'r dyrnas \ gwiliwch ddilin llid na males \ gida 'ch gilidd yn un galon \ a gwnewch gylanedd [~ gelanedd] o 'ch gelynion \

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

GEN.............................................13

mae 'r stori yn wir i 'w gweled \ yn nghronicle y brutanied \ am frenin llur wr pur i air \ gen hwn 'r oedd tair o ferched \

_______ ______ ______________________________ \ _______ _________________________ \ _______ a _________________ hynu \ or gen bured yr wit i mi Caru \

ha ha beth a ddoudid i ffwlcun \ ai arian sudd gen riwun \ budd ngalon [~ fy nghalon] yn chwerthin dan y mron [~ fy mron] \ pen glowi son amdanun \ plwc

Ewch lle mynoch ni does gen ange \ ddim mwu o gas i mi na chwithe \ Mortimer

amal regfa drom gen lawer \ a geiff gwr fo 'n perchen power \ nid gronun anhaws gen i ffynu \ er i 'r hogie ffol fy rhegu \

amal regfa drom gen lawer \ a geiff gwr fo 'n perchen power \ nid gronun anhaws gen i ffynu \ er i 'r hogie ffol fy rhegu \

nid wufi abal gen bysychu [~ besychu] \ Hiran

ai dau wyneb fudd gen henddun \ hiran

ie os hapia dri gen gerlun \ Heilin

yrioud yrioud nid aeth i 'm calon \ y cowswn i 'r fath groeso digllon \ gen fy mlant [~ mhlant] fy hun ar goedd \ mor ddidwull oedd i addwidion \

mi af o 'r grin i lawr i 'r gro \ mi fyna ymwrando 'n gowrain \ nes cael clowed y gwir ar fur \ gen rai o longwur bridain \ Exit dynstan ffabian

rwi 'n cerdded ers pedwar diwrnod \ yn ddigon gwag fy ngeudod [~ ngheudod] \ heb gael gen neb 'n henddun llwud \ friwsionun o fwud na diod \

pen ddarfu 'r arian yn y boced \ fo ddarfu 'r parch a 'r cariad \ nid cof gen y gwur a 'r code man \ fod tanai wan denanted \

GENE............................................4

fy naid [~ nhaid] i oedd howel sion guto \ o gene go dorllaes ymul llandrillo \ doedd mo 'i fath am fyta oddyma i fon \ os clowsoch i son amdano \

fy hendaid oedd hirlwn din dene \ o gene hull gethin hirion i scythre \ fy hen nain oedd morfudd mawr i bar \ nis gwn i nad wi 'n gar i chwithe \

yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin

efengil futh o 'th gene \ mi ro iddo sen eisie marw tyddie \ pe cen i riw un am dal 'n hawdd \ yn ngwalod [~ ngwaelod] clawdd a 'i cladde \ plwc

GENETH..........................................1

fy anwul dad mae 'n wir y peth \ y fi ydiw 'ch geneth ffabian \

GENI............................................30

mae geni dri dodrefnun \ a rhinwedd mawr su arnun \ myfi awn i 'r fan lle don \ y bydd llawer o son amdanun \

un iw 'r honos heini \ a dyna 'r gwn su geni \ a 'i henw hi ydi pretti thing \ a welwch i 'r spring su ynthi \

yr ail dodrefnun tewgru \ sudd geni iw ngledde [~ fy nghleddau] glowddu \ hwn a wnaud i daid fy nain \ I guro 'r chwain o 'r gwelu \

ffch well i chwi diwc morga \ oes dim newudd tyner yn ynus brutan \ mae dda geni ddwad Iawn fwriad a fae \ mewn dewr awchus amod i wrando 'ch resyme \ morgan

mae geni wllus i 'm resymu \ a phob un o 'r tair o 'r neilldu \ a 'r fwia honun [~ ohonynt] a fo 'n ngaru [~ fy ngharu] \ myna i ore i chynyscauddu \

casa gwr ar gefn cynhaia \ geni weled y ffordd y rhodia \ iw 'r degymwr suth i pengclog \ 'n cario fy ud i a 'i picwarch bigog \

pen fwi 'n meddwl am fy holl drafferthion \ mi ga glowed haid o dylodion \ yn fy nrws i yn gweiddi 'n oeredd \ bychan geni tori i danedd \

gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \

mi roses [~ arhosais] yma 'n hwu na 'm bwriad \ ni does geni gartre neb yn gwarchad \ hwrach fod holl nifeilied [~ anifeiliaid] y pentre \ yn pori fy ud i a 'm gwair i gore \

crysie holand main a chamrig \ oedd geni lawer nid y chydig \ ni i rwan ond crus garw \ o garth llin a da cael hwnw \

chwi gewch washaneth [~ wasanaeth] geni o 'r gore \ dan frenin ffraingc i wisco arfe \ foru 'r bore i fynd i ryfel \ ag i ymladd am ych houdel \ ffabian

gwell geni gael brath fy hunan \ ar f' enioes [~ einioes] na dwun f' arian \ sudd yn fy ngadw [~ nghadw] i 'n fy hwul \ y ngalon [~ fy nghalon] anwul oedden \ plwc

ar hun o brading cun gorphen priodas \ offrymwch yn gynta a chwithe 'n cael cowntes \ chwi wuddoch fod geni galon gru \ i briodi 'r fath ddau bru anghynes \ Heilin

gad lonudd paid a 'm crogi \ ti gei geni gadach i giddio dy noethni \ a hen glosun clytiog am i ham \ yn abal am briodi \ plwc

oes neb yma ganfu ertolwg \ fy mrawd morgan diwc morganwg \ mae yn rhowur geni 'n ddi ffael \ yma i gael i 'r golwg \

mae 'n dda geni fod fy merched \ yn cadw hepil i 'r brutanied \ dan obeithio os can w i houdel \ a cadwan hwuthe fraint ddiogel \ enter Cordila

mae geni newudd a dal i goelio \ os rhynga fodd i 'ch gras i wrando \ am fawr rhyfeddod a fu 'n 'ch armi \ anamal jawn mae 'r fath stori \ Dynstan

pe dase rwan ar fy helw \ ond y peth fu geni yn ngadw [~ fy nghadw] \ mi a 'i cowswn yn ystwuthach beth \ y ddau gydymeth accw \

ni fwu geni glowed yn bloeddio \ na chlowed buwch yn beuchio \ nid ai a 'm sens chwaith yn mell [~ ymhell] \ mi wn yn well oddwrtho \

paid tithe a lladd yr henddun \ gwell geni na 'i fwrdro yn fy nig \ roi plu 'n mrig i gorun \ plwc

Capten Mortimer dwed imi \ a ddarfu ffabian wisco amdani \ hi ddawodd [~ addawodd] ddwad i 'm cyfarfod \ mae 'n hireth geni amdani 'n dyfod \ Mortimer

f' arglwudd frenin nid wi addas \ I chwi roddi imi 'r fath urddas \ i roi imi gimaint goruwchafieth \ ni does geni ddim cynhysceth \ Dynstan

bychan geni gwn na wuddoch \ gasanu [~ gusanu] 'r tir a 'r ffordd a gerddoch \ Dynstan

ni fedrai ond wulo 'r dagre halltgri \ ag wulo wnewch ithe pen ddoudwi i chwi \ a fath warchad oedd geni gartre \ ar ol ymadel a chwi gyne \

fy anwul dad caredig \ mae 'n chwith geni weld ych diwig \ ar ol trafailio tir a mor \ yn henwr mor fethiedig \

am hynu ni awn i siarad \ yn bene noethion att benaithied \ mae geni yn llychlun ddeuddeg mil \ i gud tynu o hil brutanied \ Exit enter Heilin

fy nhad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] cowur inion \ pa fodd yn rhodd mae 'ch corph a 'ch calon \ mewn gwlad ddiarth yn oedranus \ da geni 'ch gweld yn llawen Iachus \ Llur

Mae geni wllus fy merch ffabian \ nithio 'r brad o 'r ynus allan \ yn lle cynysgeth chwi gewch ithe \ wisco 'r goron yn 'ch dyddie \

am fy nwun i yn ol i 'm tyrnas \ cewch geni barch ag urddas \ y goron a gewch i geni yn rhodd \ i 'w riwlio mewn modd addas \ Dynstan

am fy nwun i yn ol i 'm tyrnas \ cewch geni barch ag urddas \ y goron a gewch i geni yn rhodd \ i 'w riwlio mewn modd addas \ Dynstan