CYFADDAS........................................1

_____h____ brud cyfaddas \ ni ddaethom yma o bwrpas \ __ chwryddieth ger ych bron \ I gampio hon o gwmpas \

CYFARCH.........................................1

cyfarch well fy meibion yngyfreth [~ yng nghyfraith] \ pa fodd yn rhodd y mae 'm dwu eneth \ hewin

CYFARFOD........................................2

Capten Mortimer dwed imi \ a ddarfu ffabian wisco amdani \ hi ddawodd [~ addawodd] ddwad i 'm cyfarfod \ mae 'n hireth geni amdani 'n dyfod \ Mortimer

dyma 'r hen wr wedi dyfod \ mae 'n cyfeirio i 'm cyfarfod \ enter brenin llur ag a ddowed

CYFEIRIO........................................2

fe ydiw 'r gwr rwi 'n hysbus ddigon \ mae yn cyfeirio yma 'n inion \ hiwin

dyma 'r hen wr wedi dyfod \ mae 'n cyfeirio i 'm cyfarfod \ enter brenin llur ag a ddowed

CYFFES..........................................1

Iechud ichwi lan ferch gryno \ wuch gowreindeb bum i 'ch gwrando \ ych tryth a 'ch cyffes sudd a 'ch trallod \ yn fy meddwl su 'n rhyfeddod \ ffabian

CYFFLYBU........................................1

ffabian fwun os coeliwch fi \ nid wi 'n cyfflybu hono i chwi \ ond fel llwch ne dom ar frethun \ i 'w werthu er moliant wrth aur melun \

CYFFREDIN.......................................1

wale hai fyrth [~ fy ewythr] heilin \ i lawr dula chwi ar 'ch deilin \ a chwithe hiran wuneb 'r hufr \ i gael gweddi 'r llufr cyffredin \ dau ar i glinie gweddio

CYFION..........................................1

Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \

CYFLOG..........................................1

gwaed dy galon a geulo \ ai hen glosun wedi glytio \ ai dyna 'r cyflog gai \ am briodi rwiti 'n byrddwudio [~ breuddwydio] \ Hiran

CYFLWR..........................................2

er fy mod i 'n ferch i frenin \ rwi mewn cyflwr gwaeth na gwerin \ draw dros foroedd fi drafailia \ lle na chlowir mo 'r son amdana \

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

CYFWRDD.........................................2

fe ddawodd [~ addawodd] ddwad yma \ i 'm cyfwrdd i chwedleua \ o 'r diwedd dacw fo gerllaw \ wr gwiwlan draw mi a 'i gwela \ enter morgan

fy nad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] er 'ch cwmffwrdd \ fo ddaw cordila yma 'ch cyfwrdd \ a 'i mab bychan ar i breuchie \ ch wur cynedda yma heb ame \ morgan

CYFYD...........................................1

ymafel yni gloren \ cwed [~ cyfyd] wale hai rwan Hiran \ ni a 'i claddwn yn domen hud i din \ a blaen i bidin allan \

CYFYNGDRA.......................................1

och wel dyma fi Cordila \ mi syrthies mewn cyfyngdra \ trwu othrymder trymder trwch \ ond mawr iw 'r tristwch sarna [~ sydd arnaf] \

CYHOIDDI........................................1

rwi 'n cyhoiddi gostegion priodas wudun \ rhwng heilin gribddeiliog o lanbidirodun \ a hiran ddiddeunudd o blwu mynudd y tylodi \ wures yn ngyfreth [~ wyres-yng-nghyfraith] i doreth y diogi \

CYLFYDDGAR......................................1

pe cawn riw un cylfyddgar [~ celfyddgar] \ a fedre roi imi lythur ysgar \ ne a 'i witsie o 'r bud yn ddigon pell \ fe aeth llawer o 'i gwell i 'r barcer \ Exit enter dynstan a ffab Dynstan

CYLWUDDOG.......................................1

Taw ag wulo f' anwul fun \ mae hwn yn ddun cylwuddog [~ celwyddog] \ na choelia di fy anwulud bach \ mo 'i chwedle gwrach anghenog \ ffabian

CYMDEITHION.....................................1

Dwun fy arian gleision \ I brynu dillad gwchion \ a gwneud sir dda budd llaes i mwng \ a 'i rhanu rhwng cymdeithion \

CYMDOGETH.......................................1

os darfu i nhad [~ fy nhad] ar funud drom \ fy ngyru o 'm cymdogeth \ mae drwm iddo ynte droi \ a 'i yru o 'i Lyfodreth \ Dynstan

CYMER...........................................2

wel wel alltud cymer galon \ cei foru ddial ar dy Elynion \ alltud

melldith dy fam i ti cydafel [~ cadafael] \ rwiti yn waeth dy gwrs na chythrel \ oni fedri di 'n well na hun briodi \ cymer iti hi a does i 'th crogi \ plwc

CYMERA..........................................1

yn ngaerlludd [~ Nghaerlludd] sef Troia newudd \ cymera ine miwolieth beunudd \ ag a fyddaf llawen ddigon \ yn fy enw yno i gario 'r goron \ Hiwin

CYMERIR.........................................1

fel y cymerir mae 'r cwilidd \ ni weld di ronun ar y nwurydd [~ fy nwyrudd] \ na ladd moni yn dy lid \ does arni hi na gwrid na gwradwudd \ Heilin

CYMERWCH........................................4

na fyddwch chwanog i ryfela \ nid iw ond blinder mawr a thraha \ os cewch yn ddidawl hawl a heddwch \ buth hud angie [~ ] 'n rhodd cymerwch \

dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian

fy nhad cymerwch gysur \ chwi ellwch dduall hun yn Eglir \ mae fi iw Ioseph i 'ch croesawu \ a ffraingc iw 'r Aipht i 'ch llawenychu \

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

CYMESUR.........................................1

lle 'r elwi i ddoud fy ngaledi [~ nghaledi] a niwig \ cymesur medd rhai yn ffyrnig \ bychan genthun yn fawr i swn \ fy llichioi [~ lluchio i] a chwn a cherig \

CYMRO...........................................1

gid a 'ch cenad a ddarfu chwi 'ch cinio \ gwur grasol gai groeso \ mi ddois yma a phetisiwn i chwi 'ch tri \ o scrifen ddigri 'r cymro \ Dynstan

CYMRU...........................................1

fy nhad a 'm brenin trwu gowirserch \ mae 'ch merch rodia 'n 'ch anerch \ hithe newudd ddwun i 'w gwelu \ ar i merch bach Twusoges Cymru \ Brenin

CYMRUD..........................................1

fy nhad 'n ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] na ddigiwch wi [~ chwi] \ os dywuda fi fy meddwl \ ruch i 'n henedd iawn i fod \ yn cymrud gormod trwbwl \

CYMRWCH.........................................1

cymrwch ofal amdano 'r Sarjant \ rwi fi 'n leicio 'r llangc 'n galant \ Exit i gid plwc y twrw

CYMUN...........................................1

fy mab Hiwin diwc o Lychlun \ fel hun a mae fy llythur cymun \ i chwi mi roddes fy merch hyna \ yn dwusoges gwledudd mersia \

CYMYDOG.........................................1

os gwelsoch arnon feie \ fellu mae ar y gore weithie \ camolwch ych cymydog ar ol i gefn \ fo wneiff ynte drachefn a chwithe \ Terfun y chware

CYNAL...........................................2

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

ers tair blynedd drwu fawr drafel \ a bum i 'n cynal fflit i ryfel \ yn colli gwaed ac arfe ag arian \ fel y gwuddoch hynu 'ch hunan \

CYNDUN..........................................1

f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

CYNEDDA.........................................4

para bwint Hiwin y mrawd [~ fy mrawd] hyna \ pa fodd y mae fy chwaer cordila \ pa fodd mae 'ch mab mund ragddo 'n awr \ er cynudd mawr cynedda \ Hewin

fy nad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] er 'ch cwmffwrdd \ fo ddaw cordila yma 'ch cyfwrdd \ a 'i mab bychan ar i breuchie \ ch wur cynedda yma heb ame \ morgan

fy mrawd Hewin a mine sudd \ yn ifaingc 'n nudd 'n cryfder \ gwnewch cynedda yn aer i 'r dyrnas hon \ a chymrwch i 'ch bron Esmwuthder \

ag ar 'ch ol i fod yn nesa \ i chyfion aer iw fwur cynedda \ ag os hwn a ddaw drwu dyciant \ mi yra i dad a 'i fam o feddiant \ plwc