WNAETHANT.......................................1

oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \

WNAF............................................2

mi na [~ wnaf] iti dalu imi ngyflog [~ fy nghyflog] athust \ cun dal na gwedd na phenffust \ ag oni te man [~ myn] gwaed y gog \ mi a 'th rho di ngrog [~ yng nghrog] wrth gebust \ Heilin

ffabian lan can croeso i chwi \ dy brudferthwch rwi yn i hoffi \ yn fy Llus mi wnaf amgenach \ cewch barch Twusoges fel 'r heuddech \

WNAI............................................1

ni wnai mo 'r stori ddim yn llai \ mi glowes rai yn dwedud \ fod 'r henwr ffol nid ffel \ yn gorfod hel i fowud \ ffabian dan wulo

WNAN............................................2

Roedd yna gyne i wared \ yn cychwun i wlad y Tyrcied \ gwilia di na ddoes i 'w rwud \ nw a 'th wnan di 'n fwud i willied \ phabian

os cawn i 'n dau reoli 'r wlad \ cewch chwithe nhad yn ngyfreth [~ fy nhad-yng-nghyfraith] \ rhwng 'ch dwu ferch yn un a wnan \ tra boch i 'ch glan fiwolieth \ Cordila

WNAUD...........................................1

yr ail dodrefnun tewgru \ sudd geni iw ngledde [~ fy nghleddau] glowddu \ hwn a wnaud i daid fy nain \ I guro 'r chwain o 'r gwelu \

WNEIFF..........................................1

os gwelsoch arnon feie \ fellu mae ar y gore weithie \ camolwch ych cymydog ar ol i gefn \ fo wneiff ynte drachefn a chwithe \ Terfun y chware

WNEIS...........................................2

os darfu nad [~ fy nhad] yn ddygun ddigio \ nid raid imi am hun mo 'r gwrido \ ni wada i buth mo 'm henw i yndun [~ undyn] \ er a wneis o dwull i 'w herbun \ Dynstan

ffabian fy anwul blentun \ nid teilwng imi gael fy nerbun \ mor gariadus ar ol gwg \ a wneis i er drwg yn d' erbun \ ffabian

WNELO...........................................1

i 'ch ___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin

WNEN............................................1

ni chanw lyfodraethu arnon \ maenhw 'n euog o dyngu anudon \ pen wnen a 'i tad y ffasiwn beth \ a 'i droi o 'i lyfodreth gyfion \

WNES............................................2

ni wnes i ddrwg i neb mewn unman \ ond a wnes i mi fy hunan \ Sarjant

ni wnes i ddrwg i neb mewn unman \ ond a wnes i mi fy hunan \ Sarjant

WNEUD...........................................3

fy anwul dad gida 'ch cenad \ mi ddois i 'r gole wrth 'ch archiad \ ag yma rydwi 'n bur fodlon \ I wneud yr hyn a garo 'ch calon \ renin

brysiwch bellach dan wneud gwen \ I gladdu 'r hen Heilin \ plwc

diolch i chwi nhad y ngyfreth [~ fy nhad-yng-nghyfraith] \ am 'ch cariad pur ddi wenieth \ i wneud ych wllus mewn pur ddawn \ a mae fy ngyflawn [~ nghyflawn] obeth \

WNEUTHIM........................................1

fy nwu chwaer sudd lawen weithian \ weld fy nad fel alltud allan \ er na wneuthim un achos uddun \ dig na thwull er ioed i 'w herbun \

WNEUTHUR........................................4

ydech i bawb yma fel roeddech i gyne \ mi dewes [~ adewais] i fy spectol gartre \ spiio rwi dan neuthur [~ wneuthur] wep \ oes yma neb yn eisie \

Rwiti yn ddigon doeth a symel \ a fedri di wneuthur gwaith a gorchwul \ hiran

och os darfu i nhwu [~ nwu] chwaer \ fod mor daer a diras \ ag ar i llyfon wneuthur gwad \ a gyru nhad [~ fy nhad] o 'i dyrnas \

ochenaed f' enaed arni \ am y nwun [~ fy nwyn] i i 'r fath dylodi \ ni dawodd [~ adawodd] gimint a llwu bren \ heb wneuthur pen amdani \

WNEWCH..........................................6

galw newch [~ wnewch] i nghud 'ch merched \ a 'i hel yn gul i 'w holi 'n galed \ ar ddoetha gaffoch i madroddion [~ ymadroddion] \ setlo ar hon a wnewch i 'r goron \

galw newch [~ wnewch] i nghud 'ch merched \ a 'i hel yn gul i 'w holi 'n galed \ ar ddoetha gaffoch i madroddion [~ ymadroddion] \ setlo ar hon a wnewch i 'r goron \

a 'r ddwu erill wedi hynu \ a wnewch er lles i cynesgauddu [~ cynysgaeddu] \ a 'i diweddio i wur o urddas \ drwu gadernid yn y dyrnas \ Brenin

ni wnewch mo hynu sir gobeithio \ nes dyscu imi 'r ffordd i drainio \ gwn na bu erioed yn unlle \ yn fy llaw na phik na chledde \ Sarjant

ni fedrai ond wulo 'r dagre halltgri \ ag wulo wnewch ithe pen ddoudwi i chwi \ a fath warchad oedd geni gartre \ ar ol ymadel a chwi gyne \

na wnewch mo 'r niwed uddun \ gadewch nhw i dreio i ffortun \ fe ddial duw am i twull \ yn well i bwull nag undun \

WPWI............................................1

y peth a wpwi [~ wypwyf] na cha nis ceisia \ plwc

WR..............................................12

mae 'r stori yn wir i 'w gweled \ yn nghronicle y brutanied \ am frenin llur wr pur i air \ gen hwn 'r oedd tair o ferched \

mae 'r brenin Llur yn galw \ I dair merch dan i henw \ y naill ar ol y llall yn lli \ hen wr i 'w holi yn arw \

gwela i wr o ymddygiad uchel \ draw yn dyfod ar i drafel \ mi ddybygwn wrth i diwig \ mai 'r diwc o llychlun iw 'r pendeddig [~ pendefig] \

Medda fine boed llawenudd \ I chwi nad [~ fy nhad] yn hen wr dedwudd \ budd cofio am frenin llur yn llwura \ hen brud hoenus waed brutania \ Brenin

ydi fo 'n wr o stat a lifin \ alltud

fe ddawodd [~ addawodd] ddwad yma \ i 'm cyfwrdd i chwedleua \ o 'r diwedd dacw fo gerllaw \ wr gwiwlan draw mi a 'i gwela \ enter morgan

dyma 'r hen wr wedi dyfod \ mae 'n cyfeirio i 'm cyfarfod \ enter brenin llur ag a ddowed

rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan

Hiran cais weiddi hai hwchw \ mae dy wr di wedi marw \ rwitithe heddiw huw 'n dy ran \ yn globen o widdan weddw \ Hiran

bwriwn i 'r bedd wr bur i barch \ heb nag arch nag amdo \ plwc

mawr fu 'r dwull oedd yn 'ch herbun \ dwun ych coron oddiar ych corun \ a 'ch gyru chwithe i hel ych bwud \ yn hen wr llwud i gudun \ ffabian

ow llur gru a 'r llaw grafell \ ni wubum rioed dy fod mor musgrell \ a rhoi dy dorth i wr o 'th bro [~ ] \ a mynd i geisio tafell \

WRACH...........................................3

ag yn y dehe yn inion \ mi wela hen wrach ddigllon \ Ers haner awr 'n gwneuthur dwr \ yn ngysgod [~ nghysgod] hen dwr babilon \

pe cawn i hen wrach fantach erwun \ o gybyddes arthes wrthun \ a chynth arian da dybygwn \ mewn pur adeg mi priodwn \

rydwi wedi mynd yn henedd \ ag yn gwla o eisie ymgeledd \ a ddysci di imi plwc y twrw \ gael i 'w charu hen wrach arw \

WRAIG...........................................1

'r ail osteg rwi i 'ch rhybiddio \ ddwad atfr_th Heilin y foru i 'ch cinio \ mae yn gwerthu i stoc a rhoi 'r tir i fynu \ i fund gida i wraig i gaer i fyrddu \ Heilin

WRAINT..........................................1

yn inion tros fynudd twr caergybi \ yn ymul Llunden deri \ mi wela ar frun anferth o faint \ lu mawr o wraint yn pori \

WRANDO..........................................3

ffch well i chwi diwc morga \ oes dim newudd tyner yn ynus brutan \ mae dda geni ddwad Iawn fwriad a fae \ mewn dewr awchus amod i wrando 'ch resyme \ morgan

Dowch pan Erchwi 'n nes fy merched \ Efo 'ch gwur drwu bur ystyried \ fel a galloch wrando 'n addas \ y modd y rydwi 'n setlo yn tyrnas \

mae geni newudd a dal i goelio \ os rhynga fodd i 'ch gras i wrando \ am fawr rhyfeddod a fu 'n 'ch armi \ anamal jawn mae 'r fath stori \ Dynstan

WRIW............................................1

drwuddi mi a 'ch gwela 'n ole \ yn wriw ag 'n feniw bawb yn 'r unlle \ ______________________ bob cwr i 'r bud \ ______________________ i gid fel fine \

WRTH............................................26

fo ddigie wrth hon yma \ eisie i bod a 'i gair fel rodia \ ag yno rhane 'r dyrnas glaer \ rhwng y ddwu chwaer hyna \

Llur lwud trwu dristwch ynte \ pen gollo i fyddiane \ wrth rodio 'r bud a 'i frud drwu serch \ mae 'n taro wrth i ferch ifienge \

Llur lwud trwu dristwch ynte \ pen gollo i fyddiane \ wrth rodio 'r bud a 'i frud drwu serch \ mae 'n taro wrth i ferch ifienge \

_____________________ fy spectol \ ________________ dra rhagorol \ mi wela 'r chwain wrth ole 'r ser \ yn cerdded coese 'r bobol \

gwela i wr o ymddygiad uchel \ draw yn dyfod ar i drafel \ mi ddybygwn wrth i diwig \ mai 'r diwc o llychlun iw 'r pendeddig [~ pendefig] \

can croeso a fo ichwi 'r diwc hiwin \ beth iw 'r newudd gore o llychlun \ ydiw bob peth wrth fodd 'ch calon \ trwu 'ch tyrnas Iawn addas yn inion \ hiwin

mae imi bart o garenudd o ddoud y gwirionedd \ _e medrw___________ cofio o 'i dechre i 'w diwedd \ ___________________ wrth _____ \ fy mod i ___________________ o fowredd \

fu agos bod arna i ange garw \ ddoudud i chwi pa fodd i 'm galw \ fe roed arna i henw braf wrth lwc \ y meister plwc y Twrw \

fy arglwudd frenin gida 'ch cenad \ mi af i 'w chyrchu wrth ych archiad \ Exit osw in

Cordila fy merch rwiti 'n gwbwl \ hollawl glir wrth fodd fy meddwl \ a 'r llw a roddest ni angofiaf \ a 'th cariad imi ni amheuaf \ ila

fy anwul dad gida 'ch cenad \ mi ddois i 'r gole wrth 'ch archiad \ ag yma rydwi 'n bur fodlon \ I wneud yr hyn a garo 'ch calon \ renin

fo dal i thaid i grogi wrth gebust \ ag os tybyga hith [~ hithau] i 'w phobol \ hi dal i 'w chynio yn i chanol \ Heilin

oni ddoudest ti i bod hi 'n henedd \ mae hon 'n Ifangc mi wn wrth i danedd \ plwc

wrth fel y bytho 'r tir yn gofun \ Heilin

a fedri di farchnata yn gyndun \ wrth werthu ud ag enllun \ hiran

chwi ellwch roi 'ch dwulo ngud [~ ynghyd] pen fynoch \ wrth hir ymgeisio ond da 'r ymgowsoch \ ni does neb am y glowa i \ ar feder tori rhyngoch \

mi na [~ wnaf] iti dalu imi ngyflog [~ fy nghyflog] athust \ cun dal na gwedd na phenffust \ ag oni te man [~ myn] gwaed y gog \ mi a 'th rho di ngrog [~ yng nghrog] wrth gebust \ Heilin

i mae fy mab yn myned \ rhagddo 'n birion wrth yn bwried \ ond eisie ymgwfwrdd yma 'n blaid \ I gael o 'i daid i weled \ Morgan

gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

Diwc Morganog Enwog inion \ fe ddaeth y bud wrth fodd yn calon \ cael y goron mewn modd ffel \ i riwlio fel y fynon \ morgan

er drenged bloedd y brebwl \ nid ydwi ond drwg wrth swmbwl \ ni roi mo ngalon [~ fy nghalon] dan fy nroed [~ nhroed] \ ni bum i erioed ar feddwl \

a gasclo dda trwu drawster \ daw arall wrth i bleser \ y casa o 'i ffruns a wna waith main \ I wisco rhain ar wasgar \ enter plwc

gwradwudd ar dy wyneb haiarn \ yn effro bo dy eisie 'n uffern \ yn ngrog [~ nghrog] a bochdi wrth gaingc nglun \ yn erbun dy gudyn cadarn \ plwc

wrth rwmo [~ rwymo] 'r heddwch gwnaed 'n amod \ ferch y Twusog imi yn briod \ hon sy 'n aeres lan dwusogaeth \ heb law escud fawr gynhysgaeth \

ffabian fwun os coeliwch fi \ nid wi 'n cyfflybu hono i chwi \ ond fel llwch ne dom ar frethun \ i 'w werthu er moliant wrth aur melun \

mi weles henwr o frutania \ wrth y lodg yn rhodio gyne \ a gwallt i ben run lliw a 'r gwlan \ a 'i farfan fel yr eira \ ffebian