Adran nesaf
Next section

Adran o’r blaen
Previous section

 
 
RYFEDDOL........................................1
ow mae ngalon [~ fy nghalon] i 'n drom ryfeddol \ pen elo 'r bud yn ngwrthuneb i 'r bobol \ nid un ffordd na dwu y daw \ ond wuth ne naw yn gynhwunol \
BLl 1314
 
 
RYFEDI..........................................1
ar dy ben bo 'n llwuddo 'n llawn \ ryfedi grawn y gwenith \
BLl 1451
 
 
RYFEL...........................................4
chwi gewch washaneth [~ wasanaeth] geni o 'r gore \ dan frenin ffraingc i wisco arfe \ foru 'r bore i fynd i ryfel \ ag i ymladd am ych houdel \ ffabian
BLl 556
ai ofn su arnoch fynd i ryfel \ pa golled su arol 'ch bath na 'ch houdel \ nid ych daioni.
BLl 562
Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \
BLl 39 987
ers tair blynedd drwu fawr drafel \ a bum i 'n cynal fflit i ryfel \ yn colli gwaed ac arfe ag arian \ fel y gwuddoch hynu 'ch hunan \
BLl 1253
 
 
RYFELA..........................................1
na fyddwch chwanog i ryfela \ nid iw ond blinder mawr a thraha \ os cewch yn ddidawl hawl a heddwch \ buth hud angie [~ ] 'n rhodd cymerwch \
BLl 502
 
 
RYFELWR.........................................1
Rwi 'n hen ryfelwr fine \ yn cario gwn a chledde \ pe cawn i wubod am awr ne ddwu \ yn filen pwu a ym ladde \
BLl 117
 
 
S...............................................1
corph a gwaed S:
BLl 1561
 
 
SA..............................................1
Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia
BLl 308
 
 
SAETH...........................................2
mhen hun o amser di brin \ fe ddoude rhai i 'r brenin \ i bod hi 'n stowtia milwr ffraeth \ ag osododd saeth ar linin \
BLl 72
hwdiwch deliwch meister alltud \ saeth a bwa a chledde hefud \
BLl 605
 
 
SAF.............................................1
Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia
BLl 308
 
 
SAFIO...........................................1
fy nad anwul man [~ myn] y goron \ su ar 'ch pen mi a 'ch cara 'n ffyddlon \ ag yn fwu purach tyngaf etto \ na 'm henaed su yn fy ngorph [~ nghorff] i 'm safio \
BLl 13 323
 
 
SAL.............................................3
considred pawb su 'n trin y bud \ y modi [~ fy mod i] 'n doud y gwir i gid \ o gyfadde 'r cwbwl ni cheisia i orchest \ biw olieth sal iw deilio 'n onest \
BLl 467
dyma dal giw sal go sosi \ y bradwr a gai am briodi \ Heilin
BLl 1183
dwed etto ffwlcun sal \ pabeth a dal dy newudd \ plwc
BLl 1370
 
 
SARJANT.........................................7
mi ges fy magu 'n gu ag anwul \ a phob danteithion yn fy ymul \ rwan ni feddai nag aur nag arian \ rhaid imi fegio o hun allan \ enter sarjant
BLl td. 22.1
Llengcun ydwi o frutania \ mewn gwirionedd mae 'r gair yna \ daeth yn wisc ymen osoweth \ dan ymofun am washaneth [~ wasanaeth] \ Sarjant
BLl td. 22.3
ni wnewch mo hynu sir gobeithio \ nes dyscu imi 'r ffordd i drainio \ gwn na bu erioed yn unlle \ yn fy llaw na phik na chledde \ Sarjant
BLl td. 22.5
ni wnes i ddrwg i neb mewn unman \ ond a wnes i mi fy hunan \ Sarjant
BLl td. 23.2
os wy i fab y gwir rwi i 'w ddoudud \ ni does arna i henw ond alldud \ Sarjant
BLl td. 23.4
yn wir yn wir rwi 'n credu 'n ffyddlon \ fod pawb yma imi 'n Elynion \ Sarjant
BLl td. 24.15
cymrwch ofal amdano 'r Sarjant \ rwi fi 'n leicio 'r llangc 'n galant \ Exit i gid plwc y twrw
BLl 610
 
 
SARNA...........................................1
och wel dyma fi Cordila \ mi syrthies mewn cyfyngdra \ trwu othrymder trymder trwch \ ond mawr iw 'r tristwch sarna [~ sydd arnaf] \
BLl 1706
 
 
SATAN...........................................1
di eist yn satan drwg i fol \ yn mell [~ ymhell] y bo 'th siol ysmala \ Heilin
BLl 682
 
 
SCRIFEN.........................................2
gid a 'ch cenad a ddarfu chwi 'ch cinio \ gwur grasol gai groeso \ mi ddois yma a phetisiwn i chwi 'ch tri \ o scrifen ddigri 'r cymro \ Dynstan
BLl 1668
yn ol 'ch archiad mi a 'i darlena [~ darllenaf] \ y scrifen law 'n jaith brutania \
BLl 1678
 
 
SCUBOR..........................................1
y moch yn y deisi 'n gwneuthur i hwllus \ ag yn fy scubor modd echrydus \ a 'r gwudde a 'r hwiad a 'r jeir i gid \ yn byta fy ud trwu manus \
BLl 1335
 
 
SCYTHRE.........................................1
fy hendaid oedd hirlwn din dene \ o gene hull gethin hirion i scythre \ fy hen nain oedd morfudd mawr i bar \ nis gwn i nad wi 'n gar i chwithe \
BLl 237
 
 
SEF.............................................1
yn ngaerlludd [~ Nghaerlludd] sef Troia newudd \ cymera ine miwolieth beunudd \ ag a fyddaf llawen ddigon \ yn fy enw yno i gario 'r goron \ Hiwin
BLl 506
 
 
SEFULL..........................................1
ow huran suran serfull \ mi a 'th wela 'n bropor erchill \ ag er dy fod yn dy ddillad stwff \ mi af arnat i hwff o 'm sefull \ enter Heilin
BLl 1162
 
 
SEILANS.........................................1
wale seilans bawb gwrandewch fy eneidie \ y drydudd waith mae 'r goel os hapie \
BLl 805
 
 
SEN.............................................1
efengil futh o 'th gene \ mi ro iddo sen eisie marw tyddie \ pe cen i riw un am dal 'n hawdd \ yn ngwalod [~ ngwaelod] clawdd a 'i cladde \ plwc
BLl 1582
 
 
SENS............................................1
ni fwu geni glowed yn bloeddio \ na chlowed buwch yn beuchio \ nid ai a 'm sens chwaith yn mell [~ ymhell] \ mi wn yn well oddwrtho \
BLl 1145
 
 
SER.............................................1
_____________________ fy spectol \ ________________ dra rhagorol \ mi wela 'r chwain wrth ole 'r ser \ yn cerdded coese 'r bobol \
BLl 135
 
 
SERCH...........................................4
ila oedd henw 'r hyna \ a henw 'r ail oedd rodia \ a ffe _____ddol siriol serch \ _______d_______________ ferch Ifienga \ _________________er y_______________
BLl 23
mae dynstan frenin hynod \ pen ddelo i 'w dynabod \ o gowur giad pura serch \ ______________________________ \
BLl 75
Llur lwud trwu dristwch ynte \ pen gollo i fyddiane \ wrth rodio 'r bud a 'i frud drwu serch \ mae 'n taro wrth i ferch ifienge \
BLl 83
rwi i 'm barnu beunudd \ yn ferch ddi serch anufudd \ ag yn euog o dori llw \ i farwgarw gerudd \
BLl 1708
 
 
SERFULL.........................................1
ow huran suran serfull \ mi a 'th wela 'n bropor erchill \ ag er dy fod yn dy ddillad stwff \ mi af arnat i hwff o 'm sefull \ enter Heilin
BLl 1159
 
 
SETLO...........................................8
y brenin sudd heb setlo 'r goron \ y gwir a ddouda na gwneud addwidion \ mae gantho ferched glan o brud \ ag ynte ag olud ddigon \ hiwin
BLl 199
oswin bur fy men conghorwr [~ mhen cynghorwr] \ gwn dy fod yn ddoeth dduscawdwr \ dy gyngor da ar hun o bwrpas \ pa fodd y mae imi setlo 'm tyrnas \
BLl 255
galw newch [~ wnewch] i nghud 'ch merched \ a 'i hel yn gul i 'w holi 'n galed \ ar ddoetha gaffoch i madroddion [~ ymadroddion] \ setlo ar hon a wnewch i 'r goron \
BLl 267
wedi setlo ar un y goron \ beth os matsia hon ag estron \ a dwun aliwns i 'r frenhinieth \ a llygru 'n Iaith a 'n holl hiliogeth \ win
BLl 272
mae 'n rhaid i chwi rhwmo [~ rhwymo] 'n fanwl \ na ffriodo buth o 'ch meddwl \ ne cun setlo 'r goron arni \ fynu gweled dudd diweddi \ enin
BLl 278
Dowch pan Erchwi 'n nes fy merched \ Efo 'ch gwur drwu bur ystyried \ fel a galloch wrando 'n addas \ y modd y rydwi 'n setlo yn tyrnas \
BLl 481
fy nad yngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] rwi 'n gobeithio \ fod y dyrnas gwedi i setlo \ a phob peth mewn modd cariadus \ gwnawn ine bawb yn ol 'ch wllus \ Morgan
BLl 511
pe caen i 'r henwr yma 'n llawen \ i setlo 'r goron ar y bachcen \ cen ine 'r dyrnas i 'w riwlio 'n ffel \ ar f' enioes [~ einioes] fel y fynen \ brenin llur
BLl 904
 
 
SIAD............................................1
gwaed haul a 'i hoelion \ ai dyma 'r cwrs su a 'r carn lladron \ mund ar 'ch gilidd yn ngwudd y wlad \ mi gura siad 'ch calon \
BLl 1166
 
 
SIAMAL..........................................1
Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc
BLl 1558

Adran nesaf
Next section

I’r brig
Back to the top