RHAGDDO.........................................1

i mae fy mab yn myned \ rhagddo 'n birion wrth yn bwried \ ond eisie ymgwfwrdd yma 'n blaid \ I gael o 'i daid i weled \ Morgan

RHAGOR..........................................1

yno budd y gwas ar forwun \ heblaw talu am fara ag enllun \ yn gweiddi am gyflog mawr yn rhagor \ ar ol gwasneuthu darn o dymor \

RHAGOROL........................................1

_____________________ fy spectol \ ________________ dra rhagorol \ mi wela 'r chwain wrth ole 'r ser \ yn cerdded coese 'r bobol \

RHAI............................................5

mhen hun o amser di brin \ fe ddoude rhai i 'r brenin \ i bod hi 'n stowtia milwr ffraeth \ ag osododd saeth ar linin \

mi fedra gofio yn odieth \ henwe rhai o 'm henafieth \ pob merch a red yn nerth i thraud \ gael dwad i 'r fath waed olieth \

oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

lle 'r elwi i ddoud fy ngaledi [~ nghaledi] a niwig \ cymesur medd rhai yn ffyrnig \ bychan genthun yn fawr i swn \ fy llichioi [~ lluchio i] a chwn a cherig \

RHAID...........................................13

mae 'n rhaid i chwi rhwmo [~ rhwymo] 'n fanwl \ na ffriodo buth o 'ch meddwl \ ne cun setlo 'r goron arni \ fynu gweled dudd diweddi \ enin

os gwnei y peth a gar fy ngalon [~ nghalon] \ mae 'n rhaid iti fod 'n ffyddlon \ a hun drwu lw gofynaf iti \ pa cin bured ferch a 'm cari \ odia

__________________________yn__ \ yn chwen_________________ mi wela \ ow ai rhaid iti ado 'r wlad \ fo witsied dy dad mi dynga \ phabian

mi ges fy magu 'n gu ag anwul \ a phob danteithion yn fy ymul \ rwan ni feddai nag aur nag arian \ rhaid imi fegio o hun allan \ enter sarjant

oni ystynwch hwu na hynu o sias \ rhaid i chwi gadw gwas i 'ch helpu \ Heilin

rhaid bod leisans ne ostegion \ Heilin

chwi ellwch gofio nad [~ fy nhad] yn daer \ y llw roes fy chwaer a mine \ ni gadwn hwn tra bo chwuth \ nid rhaid i chwi buth mo 'r ame \ Brenin

am hun rhaid imi yn ddiddig ddiodde \ tra bo 'r aniwiol yn i flode \ i hel fy mara yn ddrwg fy llun \ a 'm corpws yn un carpie \ fabian

hai hwchw futh hai hwchw \ dacw Heilin fawr i dwrw \ rhaid imi lechu rhag drwg i radd \ rhag iddo ym lladd i 'n farw \ Exitt enter Heilin

rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan

mae 'n rhaid i chwithe yn sydun \ alw am aed o lychlun \ gida 'r brutanied i gadw 'r dwr \ yn mhob harbwr yni herbun \ Hewin

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

ffarwel y cwmni grasol \ rhaid imi ymado a mhobol [~ fy mhobl] \ i rodio 'r bud o fan i fan \ fel dynes ansynhwurol \ enter Llur dynstan a ffabian llur

RHAIN...........................................3

gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \

mae rhain yn rhydda os daw i 'm rhan \ I fuw mewn caban cybudd \ Heilin

a gasclo dda trwu drawster \ daw arall wrth i bleser \ y casa o 'i ffruns a wna waith main \ I wisco rhain ar wasgar \ enter plwc

RHAN............................................9

talu am fyta mwud fy hunan \ taled dawl am i daflu fo allan \ ag ar ol talu i bawb ohonun \ bychan Iawn fudd rhan 'r henddun \

mae rhain yn rhydda os daw i 'm rhan \ I fuw mewn caban cybudd \ Heilin

o ist o ist o ist rwi 'n rhybiddio pawb o 'r fyddin \ i ddwad y foru i du fyrth [~ fy ewythr] Heilin \ mae yn ddwrnod rhan yd ag enllun \ arian cig caws ag ymenun \ heilin

dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian

rhowch imi 'ch meddwl pur dda ffabian \ rhof ine i chwithe wllus purlan \ rhan o 'm cariad rhan o 'm coron \ a rhan o 'm coweth a rhan o 'm calon \ ffabian

rhowch imi 'ch meddwl pur dda ffabian \ rhof ine i chwithe wllus purlan \ rhan o 'm cariad rhan o 'm coron \ a rhan o 'm coweth a rhan o 'm calon \ ffabian

rhowch imi 'ch meddwl pur dda ffabian \ rhof ine i chwithe wllus purlan \ rhan o 'm cariad rhan o 'm coron \ a rhan o 'm coweth a rhan o 'm calon \ ffabian

rhowch imi 'ch meddwl pur dda ffabian \ rhof ine i chwithe wllus purlan \ rhan o 'm cariad rhan o 'm coron \ a rhan o 'm coweth a rhan o 'm calon \ ffabian

gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

RHANE...........................................1

fo ddigie wrth hon yma \ eisie i bod a 'i gair fel rodia \ ag yno rhane 'r dyrnas glaer \ rhwng y ddwu chwaer hyna \

RHANU...........................................2

rhanu 'r yd a 'r enllun \ I bawb a ddou i 'w gofun \ i chwi ag arall ond brwnt a gwnaeth \ a 'r llefrith a 'r llaeth enwun \

Dwun fy arian gleision \ I brynu dillad gwchion \ a gwneud sir dda budd llaes i mwng \ a 'i rhanu rhwng cymdeithion \

RHEG............................................1

ag yrwan digio 'n greulon \ o eisie imi dyngu llyfon \ am beth allase i galon goelio \ heb na llw na rheg amdano \

RHEGFUDD........................................1

a rhegfudd y Tlawd \ yn hilio cnawd Heilin \ plwc

RHEGU...........................................1

amal regfa drom gen lawer \ a geiff gwr fo 'n perchen power \ nid gronun anhaws gen i ffynu \ er i 'r hogie ffol fy rhegu \

RHEINI..........................................1

Rwi 'n gobeithio fod bendithion \ rheini yn gwreiddio yn fy ngalon [~ nghalon] \ ag y don i 'm calun hefud \ pen fo fwia f' ing a 'm caethfud \

RHESWM..........................................1

Sa [~ saf] di draw fy merch Cordila \ tra bwi 'n galw dy chwaer rodia \ I glowed beth iw i rheswm hithe \ dowch fy merch 'n nes i 'r gole \ r dia

RHEWMAWR........................................1

blwuddun rhewmawr a 'r mor yn Ia \ y sluddresi yma 'r llynedd \ a dyna 'r gaia impie pur \ a rhewodd y gwur yn y gwragedd \ Exitt plwc Dynstan

RHEWODD.........................................1

blwuddun rhewmawr a 'r mor yn Ia \ y sluddresi yma 'r llynedd \ a dyna 'r gaia impie pur \ a rhewodd y gwur yn y gwragedd \ Exitt plwc Dynstan

RHIEN...........................................1

glowch i 'r glan ferchede mwuna \ a daenoch [~ adwaenoch] fi pen weloch fi nesa \ Rwi 'n tybio 'ch bod fy rhien ber \ yn Edruch llawer arna \

RHIENI..........................................1

oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \