NHAID...........................................1

fy naid [~ nhaid] i oedd howel sion guto \ o gene go dorllaes ymul llandrillo \ doedd mo 'i fath am fyta oddyma i fon \ os clowsoch i son amdano \

NHAIR...........................................1

mi eis y fi mewn cwrs o oedran \ nid alla i bellach fawr ymlwubran \ fy nair [~ nhair] merch sudd mewn oedran caru \ pa fodd y mae imi cynhyscaeddu \ oswin

NHESTUN.........................................1

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

NHROED..........................................1

er drenged bloedd y brebwl \ nid ydwi ond drwg wrth swmbwl \ ni roi mo ngalon [~ fy nghalon] dan fy nroed [~ nhroed] \ ni bum i erioed ar feddwl \

NHW.............................................9

y ddwu ferch hyna 'n gowrain \ a dyngcie lyfon milen \ y caren nhw i tad yn hynu o le \ yn fwu na 'i heneidie i hinen \

ffarwel mi af i lus y Brenin \ os daw amdanai neb i ymofun \ nhw gan afel ynthai 'n un twr \ yn cogor yn ngwr y gegin \ Exitt enter Brenin ag oswin

pen gaeue nhw i clistie 'n dynion \ rhag rhoi luseni [~ eluseni] i dylodion \ mine a fyddwn drwu bur wllus \ yn rhoi rhoddion i 'r angenus \

son a mae nw fyrth [~ fy ewythr] heilin \ am bawb sudd genthun dipin \ y budd raid i gyru nhw ar frus \ i 'w newid i lus y brenin \ Heilin

och fine hynu heno \ i ba beth y gyrir nhw yno \ nid ydi luseni [~ eluseni] i 'w rhoi nw cluw \ i 'r brenin duw a 'i cato \ plwc

I mae nhw yn doud o soweth \ fod fy nhad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] \ yn dwad ag armi dros y mor \ i 'n curo ni o 'r freninieth \

wel wel pa beth dybygwn \ troi doe yn ol nis gallwn \ ni godwn armi deg os daw \ i 'w dal nhw draw os gallwn \

am y bradwur diffeth \ mi rho nhw i 'w marfoleth \ mynai llosgi rwi 'n doud yn glau \ bob un o 'r ddau ar unweth \ ffabian

na wnewch mo 'r niwed uddun \ gadewch nhw i dreio i ffortun \ fe ddial duw am i twull \ yn well i bwull nag undun \

NHWU............................................1

och os darfu i nhwu [~ nwu] chwaer \ fod mor daer a diras \ ag ar i llyfon wneuthur gwad \ a gyru nhad [~ fy nhad] o 'i dyrnas \

NHWUSOGETH......................................1

i chwithe Morgan diwc morganwg \ y roes fy ail ferch rodia 'n amlwg \ ag yn nhwusogeth [~ fy nhywysogaeth] gwlad y dehe \ y budd 'ch breintie chwi a hithe \

NHYWYSOGAETH....................................1

i chwithe Morgan diwc morganwg \ y roes fy ail ferch rodia 'n amlwg \ ag yn nhwusogeth [~ fy nhywysogaeth] gwlad y dehe \ y budd 'ch breintie chwi a hithe \

NI..............................................77

_____h____ brud cyfaddas \ ni ddaethom yma o bwrpas \ __ chwryddieth ger ych bron \ I gampio hon o gwmpas \

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

mae ngolwg [~ fy ngolwg] i 'n o egwan \ gore i mi dynu fy spectol allan \ ni bu mo 'i bath o dwun i dwun \ Erioud am drwun dynlluan \

fy spectol sudd at fy mwrpas [~ mhwrpas] \ ni does mo 'i bath mewn tyrnas \ mi ga drwu hon os rhoi fy mrud \ weled y bud o 'i gwmpas \

nag nid etib neb i 'm colin [~ canlyn] \ ond un o ferched llur y brenin \ ni chyfathrachi ag aliwns diffeth \ Rhag llygru 'n Iaith a 'n gwir waedolieth \

ni awn 'n deuwedd tuagatto \ i gael ymgomio peth ag efo \ \ fe alle down cun yn bedd \ drwu rinwedd yma i rainio \ Exit ddau plwc y Twrw

fy nhad i oedd sieffre gefnbant \ oedd 'n tario twntu [~ tu hwnt i] 'r Crygnant \ ni bu mo 'i fath mewn gwlad na thre \ Erioed am chware 'r sturmant \

Cordila fy merch rwiti 'n gwbwl \ hollawl glir wrth fodd fy meddwl \ a 'r llw a roddest ni angofiaf \ a 'th cariad imi ni amheuaf \ ila

Cordila fy merch rwiti 'n gwbwl \ hollawl glir wrth fodd fy meddwl \ a 'r llw a roddest ni angofiaf \ a 'th cariad imi ni amheuaf \ ila

fine dora ngwallt [~ fy ngwallt] hir felun \ ag a fyna siwt o frethun \ mewn dillad mab mi a i drefailio \ ni does le imi yma i dario \

pen elw [~ elwyf] i unwaith o 'm gwlad allan \ ni ffyn imi fod yn ffebian \ ______________________________ \ ______________________________ \ plwc

Does lle mynech meinir ddichlin \ di gest i fendith o cun dy gychwun \ er dicied oedd ni bu arnat wall \ am fod mor gall a 'i ofun \

a glowchi 'r cwmni mwun lan \ ni chai mo 'r amser i gellwer rwan \ mae rhiw geubren o gybudd ffol \ yn dwad ar f' ol yn fuan \

pacia grigwt [~ grigwd] i ffwrdd i 'th grogi \ nid a mo 'm arian i yno leni \ ag ni chan w geniog futh \ ond a dalwi oer drith yn drethi \

Degwm Ieir a degwm gwudde \ oni chan nw cowion nw fynan 'r wuie \ ni cheiff dun truan yma 'n ddiran \ ddim a fo i euddo i hunan \

gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \

considred pawb su 'n trin y bud \ y modi [~ fy mod i] 'n doud y gwir i gid \ o gyfadde 'r cwbwl ni cheisia i orchest \ biw olieth sal iw deilio 'n onest \

mi roses [~ arhosais] yma 'n hwu na 'm bwriad \ ni does geni gartre neb yn gwarchad \ hwrach fod holl nifeilied [~ anifeiliaid] y pentre \ yn pori fy ud i a 'm gwair i gore \

crysie holand main a chamrig \ oedd geni lawer nid y chydig \ ni i rwan ond crus garw \ o garth llin a da cael hwnw \

mi ges fy magu 'n gu ag anwul \ a phob danteithion yn fy ymul \ rwan ni feddai nag aur nag arian \ rhaid imi fegio o hun allan \ enter sarjant

ni wnewch mo hynu sir gobeithio \ nes dyscu imi 'r ffordd i drainio \ gwn na bu erioed yn unlle \ yn fy llaw na phik na chledde \ Sarjant

ni wnes i ddrwg i neb mewn unman \ ond a wnes i mi fy hunan \ Sarjant

os wy i fab y gwir rwi i 'w ddoudud \ ni does arna i henw ond alldud \ Sarjant

mae hwn 'n landdun ifangc lysti \ ni does mo 'i fath yn fy ngwmpeini [~ nghwmpeini] \ o ble doisti 'r glanddyn mwuna \ alltud

Ewch lle mynoch ni does gen ange \ ddim mwu o gas i mi na chwithe \ Mortimer

ha pwu na chwerdde \ deidi [~ nid ei di] buth i 'r ne ni dwaunost [~ adwaenost] mo 'r llwubre \ Heilin

ai ni deidi [~ nid ei di] i 'r ne os cei di drigfa \ Heilin

gore bechan iw bechan buwch \ ni base hi gwaeth er bod ddyrfedd [~ ddyrnfedd] 'n uwch \ plwc

ni chlowes i etto neb yn gofun \ Heilin

ryden i yn cyttuno yn abal \ ni byddai gweled ffeiried [~ offeiriaid] on [~ ond] go anamal \ ni waeth chydig siarad a merch a chod \ na chadw gormod dadal \ hiran

ryden i yn cyttuno yn abal \ ni byddai gweled ffeiried [~ offeiriaid] on [~ ond] go anamal \ ni waeth chydig siarad a merch a chod \ na chadw gormod dadal \ hiran

chwi ellwch roi 'ch dwulo ngud [~ ynghyd] pen fynoch \ wrth hir ymgeisio ond da 'r ymgowsoch \ ni does neb am y glowa i \ ar feder tori rhyngoch \

A thra bo hwn yn dwad i 'w oed \ ni bu 'r ioed beth howsach \ i nine 'r goron yn dau i 'w thrin \ heb ddim o 'r ffilsin ffalsiach \ Hewin

chwi ellwch gofio nad [~ fy nhad] yn daer \ y llw roes fy chwaer a mine \ ni gadwn hwn tra bo chwuth \ nid rhaid i chwi buth mo 'r ame \ Brenin

capten mortimer na chymrwch gyffro \ ni wiw i chwi ar hun mo 'r hidio \ gwendid fy men [~ mhen] a chur fy ngalon [~ nghalon] \ a 'm roes i ddadwrdd oer fyrddwudion [~ freuddwydion] \ mortimer

mae tair blynedd ar y mater \ er pen ydech imi 'n bartner \ yn cud gysgu a chud gyfeddach \ erioed ni wubum mai merch oeddech \ ffabian

o gyfadde 'r gwir rydwi 'n forwun \ fel a does i 'r bud yn blentun \ man [~ myn] fy ffudd os fi di [~ ydyw] ffebian \ ni ches i yrioed ddrwg air na gogan \ mortimer

os darfu nad [~ fy nhad] yn ddygun ddigio \ nid raid imi am hun mo 'r gwrido \ ni wada i buth mo 'm henw i yndun [~ undyn] \ er a wneis o dwull i 'w herbun \ Dynstan

am hynu gwnawn ni gudsentio \ yn dau heb fethu er dim a fytho \ I yru 'n tad yngyfreth [~ tad-yng-nghyfraith] 'n glir \ ffwrdd o 'i dir i dario \ enter llur

ni does genifi am 'ch cariad \ ond can diolch i chwi 'n wastad \ a bod trwy foddol feddwl odieth \ jach gu synied euch gwashaneth [~ gwasanaeth] \ Exit oll enter hiran

ni fwu geni glowed yn bloeddio \ na chlowed buwch yn beuchio \ nid ai a 'm sens chwaith yn mell [~ ymhell] \ mi wn yn well oddwrtho \

er drenged bloedd y brebwl \ nid ydwi ond drwg wrth swmbwl \ ni roi mo ngalon [~ fy nghalon] dan fy nroed [~ nhroed] \ ni bum i erioed ar feddwl \

er drenged bloedd y brebwl \ nid ydwi ond drwg wrth swmbwl \ ni roi mo ngalon [~ fy nghalon] dan fy nroed [~ nhroed] \ ni bum i erioed ar feddwl \

fel y cymerir mae 'r cwilidd \ ni weld di ronun ar y nwurydd [~ fy nwyrudd] \ na ladd moni yn dy lid \ does arni hi na gwrid na gwradwudd \ Heilin

ni adawodd na thwll na chornel \ yn uchel nag yn isel \ o fewn y tu gwae fi na ddo \ heb i chwalu a 'i chwilio 'n ddyfal \

ni welodd neb mewn towull na gole \ ar i llawr na throell na gardie \ ag ni wna hi ddim ond cyscu i raid \ a byta 'r tamaud gore \

ni welodd neb mewn towull na gole \ ar i llawr na throell na gardie \ ag ni wna hi ddim ond cyscu i raid \ a byta 'r tamaud gore \

f' arglwudd frenin nid wi addas \ I chwi roddi imi 'r fath urddas \ i roi imi gimaint goruwchafieth \ ni does geni ddim cynhysceth \ Dynstan

ni fedrai ond wulo 'r dagre halltgri \ ag wulo wnewch ithe pen ddoudwi i chwi \ a fath warchad oedd geni gartre \ ar ol ymadel a chwi gyne \

yn tu roedd canu a downsio \ ar hast a berwi a rostio \ pen weles i 'r helthio y cwrw a 'r bir \ ni fedres i yn wir ond ffeintio \

pen ddois atta fy hun a chodi \ fo ddiangodd pawb i 'w crogi \ ni ches i ond y wad ar foc \ am stwrdio toc i dewi \

y fi ydi 'r gwr ni cheisiai wad \ a ddaeth o wlad brutania \ ni ches i cimin er pen ddois i ffraingc \ a chlowed caingc ar dane \ ffabian

y fi ydi 'r gwr ni cheisiai wad \ a ddaeth o wlad brutania \ ni ches i cimin er pen ddois i ffraingc \ a chlowed caingc ar dane \ ffabian

yn wir ffabian deg i gwawr \ ni phara i chwi fawr lawenudd \

ni wnai mo 'r stori ddim yn llai \ mi glowes rai yn dwedud \ fod 'r henwr ffol nid ffel \ yn gorfod hel i fowud \ ffabian dan wulo

I mae nhw yn doud o soweth \ fod fy nhad yn ngyfreth [~ nhad-yng-nghyfraith] \ yn dwad ag armi dros y mor \ i 'n curo ni o 'r freninieth \

rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan

wel wel pa beth dybygwn \ troi doe yn ol nis gallwn \ ni godwn armi deg os daw \ i 'w dal nhw draw os gallwn \

am hynu ni awn i siarad \ yn bene noethion att benaithied \ mae geni yn llychlun ddeuddeg mil \ i gud tynu o hil brutanied \ Exit enter Heilin

ochenaed f' enaed arni \ am y nwun [~ fy nwyn] i i 'r fath dylodi \ ni dawodd [~ adawodd] gimint a llwu bren \ heb wneuthur pen amdani \

y man aerod a 'r crach fonddigion [~ foneddigion] \ ddanfone erstyddie imi anregion \ ni ron heddiw imi 'n siwr \ ddafan o ddwr 'r afon \

ni ffrisiwn i res o bine \ er cloddio iddo fedd a 'm cledde \ gad ini daro ati dul \ I ganu iddo glul on clolie \ canu clul bob yn ail a dol ffwl

yn y muw [~ fy myw] ni chawn le ar fy min \ i grio gin chwerthin \ plwc

gad ini i riwle i rolio \ ni ddeil o mell [~ ymhell] mo 'i gario \ Hiran

ymafel yni gloren \ cwed [~ cyfyd] wale hai rwan Hiran \ ni a 'i claddwn yn domen hud i din \ a blaen i bidin allan \

mi weles briodi 'r cono \ ag a weles i gladdu fo etto \ ni choilie i fod neb drwu holl gred \ yn gweled i fydyddio \ Exitt oll enter Llur a dynstan a ffabian Dynstan

gid a chenad f' arglwudd frenin \ fy ngwr anwul a 'i ymddiffin \ ar fur odro ni fynwn dreio \ ych dwun i 'ch meddiant unwaith etto \ Llur

ni chanw lyfodraethu arnon \ maenhw 'n euog o dyngu anudon \ pen wnen a 'i tad y ffasiwn beth \ a 'i droi o 'i lyfodreth gyfion \

cychwnwch [~ cychwynnwch] f' anwul dad calonog \ ni awn yn lluoedd mawr galluog \ yno yn un aed gida nyni \ rag i gadarn fradwur godi \ Exitt oll enter Cordila

rwi gida mlentun [~ fy mhlentyn] tawel \ yn diangc am fy hoedel \ yn y muw [~ fy myw] ni chawn mewn gwlad na thre \ drwu degwch le diogel \

o waith gyru nhad [~ fy nhad] o 'i feddiant \ daeth arnom flin aflwiddiant \ fe droes y rhod i 'n herbun ni \ hoff un wedd yn ddi ffyniant \

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

f' anwul blentyn tirion \ caredig iw dy galon \ ni ddigia i monot di er dim \ rwi yn madde i 'm gylynion \

ond mynai gyru yn ddiymwared \ o 'm tyrnas fel tratiried \ ag ni chan w tra bo chwuth \ mo 'r dwad buth i 'm gweled \

ow llur gru a 'r llaw grafell \ ni wubum rioed dy fod mor musgrell \ a rhoi dy dorth i wr o 'th bro [~ ] \ a mynd i geisio tafell \

ni waeth imi ddownsio chydig \ ar y cwrw rwi 'n amcanu cynig \ dowch ithe bawb o 'r cwmni pur \ ar f' ol yn bur garedig \