Y Gwr Moel o Sythia

[td. 54v]

Llyma ystori y gwr moel o Sythia yn dyvod at alexander mawr / yn gennad dros vrenin Sythia // pan oedd alexander yn dyvod au lv hyd ynglann yr avon a elwid Tenais // val nad oedd ryngto ef a gwlad Sithia / ond siwrnai ddiwarnod o Vor // llyma ddauddeg marchog vrddasaidd / yn dyvod ato ef oddiwrth vrenin Sithia / ag amravael vairch ag arfav ganthynt rag ofn gwyr Groeg // ag vn o naddynt oedd ddoethach na r llaill oll / a hwnnw a [td. 55r] ddauth geyr bronn alexander / ag a ddywad wrtho val hynn // alexander heb ef / mawr yw dy ddaisyf di ath hwant // a phe bai gymaint dy allv di / ag i mae dy vryd ti / ath amkan // ym kyffes i dduw nad oedd ddigon gennyd / gael yr holl vyd yt dy hvn // Kans i mae y Dwyrain / ar Gorllewyn / yth law // ag i ddwyd ti yn sorri ar hynny / aisav kael ychwaneg / kans ti a vynnyd oresgyn yr holl vyd or gwbl a hevyd ti a vynnyd vod y pedwar defnydd pennaf yn darestwng i ti // nid amgen // tan / awyr / dwfr / a daear // ag er hynny meddwl di hynn // ti a wely y dderwen dekaf yny koed / yr honn a sydd vawr i braisg a dichynaidd / i gwraiddav / au phaladr yn llvniaidd / ai brig yn dew // a chwedy bo hi yn tyvy hir oesoedd a blynyddoedd / ef a ddaw vn awel o wynt / ag au bwrw hi ir llawr // a hevyd pwy bynnag a welai ffrwyth teg ar brenn / ef a ddelyti synnaid arno yn graff / ag er chwanoked a vai ef .r ffrwyth / na thringai ef yn ry vchel rag ofn i goloven dorri / au ollwng ef ir llawr / ag velly wr da / nag esgyn dithav yn ry vchel / rag i ti syrthio yn ry jsel // a hevyd ti a wely y llew yn arglwydd ar yr holl anevailaid // ag nidoes vn bwystvil or byd / pan glywo ef y llew yn ryo / ag yn digio / a vaidd ysgog or mann i bo rag ofn y llew // er hynny / ef a ddaw terfyn ag angav yddo / ag yna i daw r adar bychain yw bigo ef / ag .. [td. 56v] vwyta // ag am hynny / ny ddyly neb ymddired yn ormodd i olvd bydol / nag i gadernyd // a hevyd / ti a wely y dur / ar haern kaletaf oll / ef a ddaw rwd or ddaear / yw vwyta ef yn llwyr / ag am hynny / ny ddyly neb / er i gadernid / ai valchedd nad ofno angav ai derfyn // a gnawd yw i beth gwann / drwy nerth duw / orchfygv / y peth a vo kadarn // ag velly wr da / ny ddelyy di ddyvod atom ni / mwy nag i delom ninnav atad tithav / am nadoes neges i vn ohonom ni / wrth i gilydd / os dyvod awnaethost di yma / i vanegi dy enw i ni // ny ddorwn ni pwy a vych di // a hevyd / nidoes i ni gyvanheddav // eithr mewn gogovav / anial / a diffaith goedydd / i byddwn ni // megis anevailaid gwyllton // a hevyd wr da kenedl rydd vrainiol a sydd yngwlad Sithia / ny vynnwn ni lywodraeth neb arnom / ag ny chaiswn ninnav vaistrolaeth ar neb // ag na chaised neb vaistrolaeth ar i gilydd // kans duw a erchis i bawb gynnal i eiddio i hvn / a bod yn vodlon i hynny // ag na chaised neb ddim o eiddio dyn arall yngham // a hynny a wna i ddyn rengi bodd duw // ag or gwnav dithav ddim dros benn hynny / iddwyd ti yn torri kyfraith dduw au orchmynion // ag velly / ny welaf j ddim a dykia i ti / rag maint yw dy chwant ath awydd // kans ny byddy di vodlon er a geffych // kans ti a orchfygaist wlad lidia / [td. 57r] a chapadosia / a Siria / a Pherres / a Media / a branta // ag iddwyd ti yn awr / yn myned i oresgyn yr jndia vawr // ag velly wr da / kwilydd mawr / yw i ti ddyvod yma / i gaiso pwrkas / a chyvoeth oddiwrth yn ridisi ni an tylodi / a thithav kyn amled dy vreniniaethav / ath gyvoeth // a maint a sydd o vrenhinioedd / ag amherodron / ag arglwyddi dan dy lywodraeth di / ag yth wasnaethv // a maint yw dy olvdoedd tithav ath allv // ag er hynny tebig yw dy vod ti yn raidys / ag yn anghennog // kans pa vwyaf a geffych / mwyaf oll a gaisy // kans er kyvoethoked a vo gwr / try vo ef yn kaiso hevyd / tylawd ag aisog i bernir ef yn wir // ag velly / na sorred neb ar y peth a ddanfono duw yddo yn ddibechod / nag ychydig / na llawer vo hynny // a hevyd / ti a ddelyyd ddyvod kof yt / am y vickdoriaeth vawr a gevaist di / yn ymyl dinas branta / ar hyd i byost wrthi / ag nid ky hawsed a hynny i ti yn gorchfygv ni nan gostwng // Kans pan debygych di dy vod ti gwedy yn gorfod ni // i byddwn ni yn dechrav ymladd a thi // a phan debygych di / ddarfod i ti yn hymlid ni an gorfod / i byddwn ni yn ymvikra a thi / ag yn ryvely arnad o vewn yth lv // Kans byanach / a chynt yw yn tylodi ni // nath allv di ath gyvoeth // ag am hynny ysgawn / a disger vyddwn ni a chyvoethog wyd tithav / ag am hynny trymon a diog vyddwchwi // ag velly wr da / ny pherthyn i ti [td. 57v] gaiso goresgyn gwlad Sithia // a hevyd nidoes i ni ormodd gyvoethav na galluoedd // ag nidoes arnom ni dra gormodd aisav / na thra chwant ar dda / na golvd bydol // ag am hynny anodd yw i ti / na n dala ni / na n gorddiwes // a hevyd wr da pwy bynnag a gaffo tynghedfen dda / a llonyddwch / ag amkan o olvd bydol ef a ddyly kaiso atal i dynghedfen dda gydag ef // Kans anwadal / a llefn yw r dynghedfen / a hawdd yw genti lithro / ag anwadaly / ag ny ellir i hatal hi oi hanfodd // a hevyd / ti a gevaist y vyddigoliaeth / ar gorfod ar lawer o gedyrn / a gormodd o gyvoethav bydol / er hynny / na chais di ry ormodd o ddim onaddynt // ag na vydd ry groelon rag anwadaly y dynghedfen / a throi or rod i holwyn / ath ollwng dithav or kwrr vchaf yddi / hyd yngwaelod y klawdd // Kans ef a ddwedir / nad oes traed i dynghedfen // ag am hynny / ny saif hi yn ddiogel // ond i mae yddi vraichav hirion / val i dychon hi ostwng y kadarn / megis y gwann / a chodi y gwann / megis y kadarn // ag am hynny / ef a ddwedir / vod yddi adanedd / i hydeg oddy wrth ddyn // ag i ddyvod at ddyn / ag i anwadaly megis i mynno // ag velly / pan gaffo dyn dynghedven dda gydag ef yn llonydd // ef a ddyly knivio i hadanedd rag ofn yddi hydeg oddiwrtho ef // a hevyd / ef a allai dy vod ti yn tybiaid / vod y bobl a wyd ti / yny kaethiwo / yth garv di / wrth i gorchfygv // ym kyffes i dduw wr da / nad oes vn dyn ar y ddaear kyn gased / gan [td. 58r] bob dyn a thydi // Kans rwng y rai tirion hygar / ar neb / ny bo n kaiso kaethiwed / na maistrolaeth ar i gilydd / rwng yrhaini i byd kariad // a thithav a sydd yn kyffro tremysg a ryveloedd ar bawb / ag am hynny / i maen gas gan bawb dithav // Kans yr rai a etyd ti yn llonydd / a gav ti yn ddiwidon yt / ag yth garv dithav // ag velly wr da ym kyffes i dduw / mae kynt i bydd ser y Dwyrain yny gorllewyn / y rai na symvdant byth oi lle // a chynt i kar y pysg y tir sych / nag i bydd / kywir gariad rwng dyn or byd / ar neb a vo yny ddirmygv / ag yny ostwng // Kans er i vod yn dwedvd yn deg / ef a vydd y gwenwyn ar llid yny galon ef // ag am hynny wr da / gorffywys di bellach / a phaid ath ryvely / a does di adref yth wlad dy hvn / a gad ni yn llonydd / ag yn heddwch // ag velly / er son a thrafferth y gwr moel o Sythia / ny lestairiawdd alexander ar i siwrnai / namyn dyvod au longav yn rwydd i wlad Sythia ir lann


ag velly terfyna
© University of Cambridge 2004
Diweddarwyd: 19 Mawrth 2004
Last update: 19 March 2004